“چرا دستمزد ما برقکارها اینقدر پایینه؟ ۵ ساله دارم مثل خر کار می‌کنم ولی هیچ وقت نمی‌تونم پس انداز کنم ؟ پولی که صاحبکار واسم واریز می‌کنه فقط یک روز تو کارتم می‌مونه، بعدش ناپدید میشه. احساس می‌کنم همیشه پول از من فرار می‌کنه، آیا همه ما برقکارها اینطوری هستیم یا فقط من اینقدر بدبختم و…”

حالا من به عنوان برادر کوچک شما و کسی که بیش از ۱۰ سال در این شغل بوده‌ام، می‌خواهم به سوال یوسف عزیز پاسخ بدهم و ۳ تا از راه حل‌هایی که خودم از آنها استفاده کرده‌ام و نتیجه گرفته‌ام را برای شما شرح دهم. از شما هم می‌خواهم کمک کنید و بگویید چه راهکاریی را امتحان کرده‌اید تا درآمد شما از شغل برقکاری ساختمان بیشتر شود؟ تا حداقل بتوانیم کمی پس انداز کنیم.

تمام محتوای این آموزش را در یک فیلم در کانال یوتیوب آموزش برق قرار داده‌ام، اگر با دیدن فیلم بیشتر حال می‌کنید فیلم زیر را مشاهده کنید.

چرخه زندگی یک برقکار در ایران ما به این صورت است. تا سن ۲۵ سالگی چند شغل مختلف را ناخونک می‌زنیم و از این شاخه به آن شاخه می‌پریم، بعد متوجه می‌شویم که آن شغل ها به درد ما نمی خورند و سپس چند ماهی را بیکار می‌چرخیم. یک روز رفیق مان را در خیابان می‌بینیم و او می‌گوید که پیش دایی اش که برق کار ساختمان است کار می‌کند. ناگهان جرقه‌ای در ذهن‌مان زده می‌شود و با خودمان می‌گوییم که چرا من اینکار را انجام ندهم؟ از علاف گشتن و اینکه دیگران انگ بیکاری به من بزنند که بهتر است. بعد از رفیق مان می‌خواهیم که ما را به دایی جوادش معرفی کند تا ما را هم به شاگردی قبول کند.

مدتی را پیش دایی جواد مشغول به کار می‌شویم و بعد به خودمان می‌گوییم فعلا چند ماه اینجا کار کنم، بعدش که یکم سرمایه جمع کردم، میروم و یک کاسبی بهتر راه می‌اندازم و برق کشی ساختمان را رها می‌کنم. و بعد در چرخه‌ی بی ثمر یک زندگی پر مشغله گرفتار می‌شوید و هر چه تلاش می‌کنید تا اندک سرمایه‌ای پس انداز کنید و برق کشی ساختمان را کنار بگذارید، نمی‌شود که نمی‌شود و هر روز پول از شما دور و دورتر می‌شود.

کمی به عقب برگردید و به داستان زندگی خودتان نگاه کنید، اگر برق کار ساختمان باشید احتمالا همین داستان با کمی تغییر برای شما هم اتفاق افتاده است.

از همین ابتدا بیایید دیدگاه‌تان را نسبت به شغل برق کاری عوض کنید. من هیچ کس را در زندگی‌ام ندیده‌ام که از درآمد حاصل از برق کاری ساختمان ثروتمند شده باشد یا اصطلاحا به استقلال مالی رسیده باشد. خیلی از شغل ها در کشور ما به همین صورت هستند، مگر شما فکر کرده‌اید یک راننده تاکسی، یک کارمند، یک گچ کار ساختمان و … روزی قرار است از درآمدشان ثروتمند شوند؟ خیر، اصلا اینگونه نیست، این شغل‌ها فقط برای گذراندن معاش زندگی هستند و هیچ کس در زندگی‌اش از کارمندی یا گچ کاری ساختمان ثروتمند نشده است.

شما هم قرار نیست از درآمدی که از سیم کشی ساختمان می‌گیرید ثروتمند شوید و تنها اگر فرد باهوشی باشید، می‌توانید اندکی مهارت و سرمایه برای شروع یک کسب و کار بهتر پس انداز کنید.

در کشورهای دیگر هم تا حدودی به همین شکل است. مثلاً درآمد یک برقکار ماهر در کانادا یا آلمان بین ۵ تا ۱۰ هزار دلار است. با این درآمد در خارج از کشور تنها می‌توان یک زندگی معمولی یا متوسط رو به بالا داشت. و اگر آنجا هم هوش مالی نداشته باشید هرگز با این درآمد نمی‌توانید ثروتمند شوید.

ما نباید بی انصاف باشیم و گذشته را فراموش کنیم، روزی که پیش دایی جواد شروع به کار کردیم، حتی یک فازمتر یا سیم چین هم نداشتیم، پس این شغل برای جوان هایی که هیچ سرمایه‌ای ندارند، گزینه بدی هم نیست. ولی باید حواسشان باشد که در آن چرخه‌ی بی ثمر زندگی گرفتار نشوند و بدانند از نقطه صفر شروع کرده‌اند و در نقطه X از شغل برق کشی خارج خواهند شد. برقکاری شاید شغل سخت و کم درآمدی باشد، ولی از دست روی دست گذاشتن و هیچ کاری نکردن بسیار بهتر است. به قول سعدی:

به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل

و گر مراد نیابم به قدر وسع بکوشم

یاد جمله بزرگی افتادم که می‌گفت. در زندگی هر مسیری را می‌روید پر قدرت قدم بردارید، حتی اگر آن مسیر اشتباه باشد. ولی هی برنگردید و پشت سرتان را نگاه نکنید، نهایتاً سرتان به سنگ می‌خورد و دوباره برمی‌گردید و از اول شروع می‌کنید. ولی اینکه هی بخواهید به پشت سرتان نگاه کنید و حسرت بخورید و آه بکشید، فقط زمان تان را تلف می‌کنید. پس اگر وارد شغل برقکاری شدید پرقدرت قدم بردارید، فس فس کردن و لوس بازی در شغل برق کاری ساختمان جواب نمی‌دهد. باید چند سال را مثل اسب کار کنید و هر زمان احساس کردید که خسته شده‌اید آن را ببوسید و کنار بگذارید.

پس شغل سیم کشی ساختمان را نباید با شغل یک کاسب یا راننده تریلی که ماهی ۵۰ میلیون درآمد دارند مقایسه کنید، همیشه به خودتان بگویید که درآمد برق کاری ساختمان فقط برای معاش زندگی است و اگر می‌خواهید پول دار شوید باید کمی‌ متفاوت تر از برقکارهای دیگر عمل کنید. در پایین ۳ تا راهکار معرفی می‌کنم که می دانم اگر به آنها عمل کنید درآمد شما حداقل ۵۰ درصد افزایش پیدا می‌کند. آنگاه این درآمد اضافی را می توانید پس انداز کنید.

بهتر است بدانید شغل سیم کشی ساختمان فراتر از پیچ گوشتی و سیم چین دست گرفتن و چند تا کلید و پریز نصب کردن است، یک برقکار خوب باید چندین مهارت را با هم داشته باشد تا بتواند از این شغل درآمد خوبی داشته باشد. مهارت های فروش و بازاریابی، مردم داری، مدیریت تیم، برنامه ریزی، هوش مالی، توانایی ایجاد و حفظ ارتباط با مشتری و… هر چقدر این مهارت ها را بیشتر در خودتان تقویت کنید، پول بیشتری هم به دست می‌آورید. و خوشبختانه تمام این مهارت ها را می شود با تمرین کسب کرد.

چگونه از شغل سیم کشی ساختمان درآمد بیشتری داشته باشیم؟

راهکار اول: فروشندگی را یاد بگیرید.

از فروش نترسید. صندوق عقب ماشین یک برقکار باید مثل یک فروشگاه لوازم برقی باشد و شما همیشه آماده فروش این تجهیزات به مشتری باشید. از فروش به مشتری خجالت نکشید.

همین که کلمه فروش به گوشمان می‌خورد، یاد آن آقایان اتو کشیده‌ای می‌افتیم که ور ور با سرعت صحبت می‌کنند و می‌خواهند یک طرح بیمه عمر را به ما فرو کنند. ولی اصلا اینگونه نیست، به قول گرنت کاردون، “فروشندگی شغل مقدسی است. کل اقتصاد جهان را فروشنده ها می‌چرخانند و اگر فروشنده خوبی نباشی کارت تمام است در هر بیزینسی که می‌خواهی باشی باش”.

هر که باشید و شغل تان هر چه می‌خواهد باشد، شما همیشه در حال فروختن چیزی هستید. مهم نیست که خودتان را فروشنده بدانید یا نه. مثلاً حین خرید خانه و تلاش برای متقاعد کردن صاحبخانه که به شما تخفیف بدهد، در واقع شما در حال فروشندگی هستید. وقتی برای وام گرفتن به بانک می‌روید باید دلیل این را به بانک بفروشید که چرا کارمند بانک باید به شما وام بدهد. وقتی برای آزمون تست بازیگری شرکت می‌کنید، باید بتوانید قبل از هر چیز خودتان را به کارگردان آن فیلم بفروشید و او را متقاعد کنید که شما برای آن نقش مناسب هستید.

پس مهارت های فروش را یاد بگیرید و همیشه به فروشندگی به چشم یک شغل مقدس نگاه کنید. به این فکر کنید که اگر شما آن جنس را به مشتری نفروشید و آن مشتری بیچاره برود و گیر یک شیاد و کلاه بردار بیفتید یا جنس قلابی را به او بفروشند، شما چه کم لطفی در حق مشتری کرده‌اید.

چند روز قبل بنری را در سطح شهر دیدم، یک فروشگاه دوربین مداربسته نوشته بود. فروش انواع دوربین های مداربسته با نصب رایگان.

شاید بپرسید پس اگر فروشنده آنها را رایگان نصب میکند چه سودی برای او خواهد داشت؟ در واقع سود آن شخص از فروش دوربین هاست نه از اجرت نصب. و فکرش را بکنید، سود حاصل از فروش آن دوربین ها آنقدر زیاد است که فروشنده قید اجرت نصب را زده و حاضر است آنها را رایگان برای مشتری نصب کند. حالا از خودتان بپرسید پس چرا ما برقکارها فروشنده نباشیم؟ چرا وقتی مشتری می‌خواهد برای خانه‌اش نورمخفی نصب کند، خودمان ریسه ها را به او نفروشیم؟ تا هم اجرت نصب را بگیرم و هم سود فروش محصول نصیب مان شود. یا مثلاً برای تعمیرات به خانه یکی از مشتریان رفته‌اید و می‌بینید که جعبه فیوز منزل او، کلید محافظ جان ندارد. پس همانجا دست به کار شوید و یک کلید محافظ جان را به مشتری بفروشید. اگر به خوبی برای مشتری توضیح دهید که آن کلید محافظ جان چقدر می‌تواند برای نجات جان خانواده او مفید باشد، هر کسی حاضر خواهد شد که آن را از شما بخرد. به همین خاطر می گویم صندوق عقب ماشین یک برقکار باید مثل یک فروشگاه لوازم برقی باشد و شما همیشه آماده فروش این تجهیزات به مشتری باشید.

نگویید نمی‌شود و نمی‌خرند که من خودم سال‌هاست اینکار را انجام میدهم. یکبار که فروش وارد خون شما شود و به آن اعتیاد پیدا کنید دیگر نمی‌توانید آن را ترک کنید. مثل من که هنوز هم دارم در سایت آموزش برق تجهیزات برقی می فروشم و به اینکار اعتیاد پیدا کرده‌ام. راستی سری هم به بخش ابزارآلات و تجهیزات برق کاری بزنید، شاید قسمت شد و همین جا توانستم چیزی به شما بفروشم. ما در آنجا هر چیزی که باید در جعبه ابزار یک برقکار حرفه ای باشد را برای شما آماده کرده‌ایم.

پس یادتان باشد اگر قرار باشد فقط به آن ۵۰۰ هزار تومنی که از اجرت نصب می‌گیرید اکتفا کنید، خب معلوم است که چرخ زندگی نمی‌چرخد. همیشه این جمله را به یاد داشته باشید که فروش کار مقدسی است و ما قرار نیست سر مشتری را کلاه بگذاریم. ما با تجربه و دانشی که داریم جنس اصلی و با کیفیت را بصورت کلی (انبوه) خرید می‌کنیم و خرد خرد به مشتری ها می‌فروشیم و سود فروش را هم در جیب‌مان می‌گذاریم.

یک فروشنده کلاه بردار به راحتی می تواند سیم تقلبی را به افراد عادی بفروشد. ولی شما که چند سال تجربه‌ی برق کاری ساختمان دارید هیچ وقت فریب نمی خورید و همیشه جنس اصلی را می خرید و به مشتریان خودتان می فروشید. این وسط هم شما سود می کنید هم اینکه وجدان‌تان راحت است که جنس اصلی و با کیفیت به دست مشتری شما رسیده است. حالا بنظر شما این نوع فروش کار مقدسی نیست؟ اگر آن مشتری میرفت و گیر آن فروشنده شیاد می افتاد و سیم تقلبی را به ۲ برابر قیمت به او می‌فروخت، شما در حق او کم لطفی نکرده بودید؟

سود حاصل از فروش تجهیزات برقی حدودا ۱۵ تا ۳۰ درصد است. مثلا از فروش یک کلید محافظ جان که ۵۰۰ هزار تومان است، حدودا ۱۰۰ هزار تومان سود به شما می‌رسد. پس چرا خاکش را شما بخورید ولی سود آن به جیب کس دیگری برود؟

از فروختن جنس به مشتری خجالت نکشید، از اینکه مشتری به شما نه بگوید نترسید. اگر شما فروش و بازاریابی را در کنار کار اصلی تان تمرین کنید، به مرور زمان به شخص قدرت مندی تبدیل خواهید شد که وارد هر شغل دیگری شود، سه هیچ از بقیه جلوتر است. برای کسی که فروش بلد است همیشه و همه جا کار هست.

من خودم آن زمان ها که برق کاری می کردم، مشتریانم را عادت داده بودم که من هم فروشنده هستم و هم نصاب. یعنی اگر ساختمان شان یک چشم راه پله نیاز داشت، با من تماس می گرفتند و می گفتند آقای مرادی یک چشم راه پله بردار بیار واسه ما نصب کن. نه اینکه خودشان بروند آن را از الکتریکی اصغر آقا بخرند و بعد تماس بگیرند که مرادی بیا واسه ما نصبش کن.

در ایران ما وقتی عملی بسیار تکرار می شود بعد از مدتی همه به آن کار عادت می کنند چه درست باشد چه غلط. مثلاً ما ایرانی ها از زمان های بسیار دور عادت کرده ایم که در نانوایی صف زن و مرد جداست. و بسیار دیده‌ایم که وقتی ۱۰ مرد در صف نانوایی ایستاده‌اند، یک زن سرش را مثل گا… پایین می اندازد و می آید جلو و نان ها را جمع می کند و می برد و هیچ کس هم اعتراضی نمی کند، زیرا سال های سال در کشور ما این کار اشتباه بصورت یک فرهنگ درآمده و خودمان هم بارها آن عمل اشتباه را انجام داده‌ایم. ولی اگر دقت کرده باشید در صف عابربانک اینگونه نیست، در آنجا صف زن و مرد نداریم و همه باید به نوبت از عابربانک استفاده کنند.

حالا این عادت غلط از سال های سال بین مردم ما جا افتاده که وقتی برای منزشان یک آیفون تصویری یا سنسورحرکتی نیاز دارند، می روند و آن را از الکتریکی سر کوچه می خرند و بعد دنبال یک برقکار می گردند تا آن را برایشان نصب کند. ولی ما باید مشتریان مان را عادت دهیم که همان جنس را از خودمان بخرند.

مثلاً برای صنف دوربین مداربسته یا اعلام حریق اینگونه نیست. هیچ کس خودش نمی رود دوربین مداربسته بخرد و بعد با نصاب تماس بگیرد که بیا این دوربین ها را نصب کن. بلکه خودش می داند که فروشنده و نصاب دوربین یک نفر است. پس یک لیست مشتری برای خودتان ایجاد کنید و آنها را عادت بدهید که جنس مورد نیازشان را از شما بخرند. با ارزش تر از پول برای یک برقکار، لیست مشتریانی است که سال ها آنها را به خود وفادار کرده است.

شاید الان آن ذهن سرکش بگوید، برو بابا، اینکار کلی سرمایه می خواد، من که هیچ پولی ندارم جنس بخرم؟

با ۱۰ تا ۲۰ میلیون هم می توان شروع کرد. واقعا دیگر این پول عددی نیست که کسی آن را نداشته باشد. دو سه ماه اولی که کار می‌کنید را کنار بگذارید برای خرید تجهیزات برقی. و بعد کم کم که درآمد کسب می کنید بجای پس انداز کردن آن پول ها، آن را صرف خرید لوازم و تجهیزات برقی کنید. اینطوری هم ارزش پول شما حفظ می شود و هم اینکه کم کم انبار شما پر از لوازم برقی خواهد شد. از همه اینها مهمتر اینکه پول شما در جای امنی است و با هر تورمی پس انداز شما هم بالاتر می رود. پس این بهترین راه پس انداز کردن برای یک برقکار است. پدرم همیشه می گفت سیم و کابل و تجهیزات برقی مثل طلا می ماند. پس هیچ وقت نگران این نباشید که اجناسی که می خرید روی دست تان بماند. هر زمان که شما اراده کنید آن طلاها به پول تبدیل می شود.

بد نیست این خاطره را هم برایتان تعریف کنم. سال ۱۳۹۲ که داشتم اولین ساختمانم را می‌ساختم، بسیار از نظر مالی تحت فشار بودم. البته اسمش ساختمان بود، در واقعیت یک زمین ۴۵ متری کوچک بود در حاشیه شهر که فامیل حسودم اسمش را گذاشته بودند “پلنگ خانه”. اسکلت و دیوار چینی ساختمان انجام شده بود ولی دیگر هیچ پولی نداشتم تا آن را تکمیل کنم. با خودم گفتم که من یکسری سیم و کابل و تجهیزات برقی در انباری خانه ام دارم، اگر آنها را بفروشم، می توانم اندکی پول به دست بیاورم. این تجهیزات برقی را در طی سه چهار سال کم کم با پس اندازم خریده بودم و داخل انباری گذاشته بودم. با خودم فکر می کردم ارزش آنها نهایتا ۷ تا ۸ میلیون تومان است. ولی وقتی همه آنها را جمع کردم و به یکی از دوستانم که مغازه الکتریکی داشت فروختم، او بابت آنها ۲۰ میلیون تومان به من پول داد. ۲۰ میلیون تومان در سال ۹۲ پول خیلی زیادی بود و باعث تغییرات بزرگی در زندگی من شد و من توانستم آن پلنگ خانه را سریعتر تکمیل کنم و بفروشم. و من ساختمان سازی را از پول همان خانه کوچک شروع کردم.

پس راهکار شماره یک این شد. فروشندگی رو یاد بگیرید. از فروش به مشتری خجالت نکشید و مشتریان خودتون رو عادت بدید که شما هم فروشنده هستید و هم نصاب. اینطوری اون ۱۵ الی ۳۰ درصدی که سود فروش اون جنس هست به جیب شما میره.

از اونجایی که نمی خوام این مقاله زیادی طولانی بشه ۲ تا راهکار دیگه رو در مقاله بعدی بهتون میگم. البته این بستگی به نظر شما داره که از این مقاله استقبال کنید یا نه. پس تویه کامنت ها بهم بگین که آیا دوست دارید ۲ تا راهکار دیگه هم گفته بشه یا خیر.

نوشته چه کنیم درآمد بیشتری از شغل سیم کشی ساختمان داشته باشیم؟ اولین بار در آموزش برق ساختمان. پدیدار شد.

انواع مدار ها در سیم کشی پریز های برق

۱- مدار پریزهای برق بصورت شعاعی

این مدار دقیقا همان مداری است که سالیان سال توسط برقکاران استفاده می‌شده است و هنوز هم درصد عمده‌ای از همکاران به این صورت مدار الکتریکی پریز برق را اجرا می کنند؛ طبق این مدار تعدادی سرخط برای پریز‌ها تعریف می‌شود که در هر یک از این سرخط ها تعدادی پریز قرار می‌گیرد (که در کتاب مقررات ملی به رقم حداکثر ۱۲ پریز برای مصارف عمومی اشاره شده است. اما من پیشنهاد می‌کنم برای منازل مسکونی بیشتر از ۷ یا ۸ پریز روی یک سرخط قرار ندهید) روش سیمکشی هم به این صورت است که ابتدا سه رشته سیم فاز، نول و ارت از طریق یک لوله برق از جعبه فیوز وارد نزدیک ترین پریز شده و به ترمینال های آن متصل می‌شود، سپس برای برق رسانی به پریز دوم از پریز اول انشعاب گرفته می‌شود. یعنی سه رشته سیم فاز و نول و ارت دیگر از طریق یک لوله دیگر از پریز اول وارد پریز دوم می‌شود، و همین روند برای سایر پریز‌های مجاور نیز اتفاق می‌افتد تا زمانیکه به آخرین پریز این سرخط برسیم که این پریز به پریز انتهای خط معروف است (این نام را به خاطر بسپارید زیرا قرار است در ادامه از آن استفاده کنیم)؛ در شکل زیر مدار سیم کشی پریزهای برق به صورت شعاعی را برایتان ترسیم می‌کنم.

سیمکشی مدار شعاعی برای پریزهای برق

۲- مدار پریزهای برق بصورت حلقوی

خب اکنون لازم است تا در ‌مورد مدار حلقوی صحبت کنیم. دومین مداری که بسیار مظلوم واقع شده ولی استفاده از آن به مراتب مزایای بیشتری نسبت به روش قبلی دارد مدار حلقوی یا رینگ است؛ مدار حلقوی دقیقا همانند مدار شعاعی است با این تفاوت کوچک که اینبار پریز انتهای خط نیز (همانند پریز ابتدای خط) توسط سه رشته سیم به جعبه فیوز وصل می‌شود؛ یعنی در این مدار بجای اینکه جعبه فیوز به یک طرف از سرخط برق رسانی کند، به دو طرف آن (پریز ابتدا و پریز انتهای سرخط) برق رسانی می کند. شکل زیر را برایتان ترسیم کرده‌ام تا بهتر متوجه قضیه شوید.

سیمکشی حلقوی پریزها در برق ساختمان

خب شاید اینجا تعجب کنید و بپرسید که این دیگر چه کاری است؟ اتصال پریز انتهای خط به جعبه فیوز در زمانی که پریز ابتدای خط به آن متصل شده است چه کار بیهوده‌ای است؟ این کار علاوه بر بیهوده بودن هم زحمت بیشتر و هم هزینه بیشتری را با وجود گرانی‌های اخیر و قیمت بالای سیم‌ها روی دست مالک و برقکار می‌گذارد !!!

در ظاهر همه این چیزهایی که تصور کرده‌اید درست و عقلانی است و استفاده از مدار حلقوی کار پر دردسر و پر هزینه‌ای به نظر می‌رسد؛ اما آیا در باطن کار نیز چنین چیزی هست؟! بیایید بررسی کنیم که اگر مدار به صورت حلقوی بسته شود چه سود و زیان هایی خواهد داشت. من یکی یکی آنها را نام می‌برم.

الف- معایب استفاده از مدار حلقوی

همانطور که یک پاراگراف بالاتر هم خودتان در ذهن‌تان گفتید! این روش (ظاهرا) سه عیب بزرگ بیهوده بودن، پر دردسر بودن و پر هزینه بودن را دارا است. چرا که وقتی از یک طرفِ مدار به آن برق رسانی شود لزومی ندارد از طرف دیگر نیز به همان شکل به مدار برق رسانی شود؛ ضمنا این روش باعث می‌شود تا تکنسین مجبور شود یک لوله برق دیگر نصب کند و در آن لوله‌ی اضافی سیم کشی نیز انجام دهد؛ علاوه بر آن همه ما می‌دانیم که سیم‌های برق نیز رایگان نیستند و با توجه به بالا بودن نجومی قیمت‌ها، استفاده از این روش سبب ایجاد هزینه‌ای زیاد برای اشخاص خواهد شد؛ مثلا اگر قرار باشد برای اجرای چنین مداری ۱۰ متر به مسیر سیم کشی اضافه شود، چون ما ۳ رشته سیم (فاز، نول، ارت) داریم پس جمعاً باید ۳۰ متر سیم بیشتر استفاده کنیم و اگر قیمت هر رشته سیم برابر با متری ایکس تومان باشد، اجرای چنین مداری سبب می شود تا برای هر سرخط مجبور شویم ۳۰x تومان بیشتر هزینه بپردازیم که از لحاظ اقتصادی برای افراد چندان خوشایند نیست. اما بدک نیست اندکی به مزایای این روش نیز بپردازیم! در ادامه با استفاده از دلایل علمی برایتان ثابت خواهم کرد که روش رینگ یا حلقوی چه مزایای خوبی دارد.

تمام محتوای این درس بصورت یک فیلم کوتاه در کانال یوتیوب ما منتشر شده است (لینک کانال یوتیوب سایت آموزش برق)، اگر با تماشای فیلم بهتر یاد میگیرید می توانید این فیلم را در پایین یا در کانال یوتیوب ما مشاهده کنید.

ب- مزایای استفاده از مدار حلقوی برای پریزهای برق

۱. عدم بروز افت ولتاژ : اولین آیتم مثبتی که در استفاده از این مدار پدیدار می‌شود برطرف شدن افت ولتاژ تا حد بسیار زیادی است؛ چون ما در این مدار از دو طرف داریم به سرخط انشعاب می‌دهیم. در مدار شعاعی هرچقدر از پریز ابتدای خط به سمت پریز انتهای خط حرکت می‌کردیم میزان افت ولتاژ در پریز ها یکی یکی بیشتر و بیشتر می‌شد؛ اما در این مدار پریز های ابتدا و انتهای خط کمترین میزان افت ولتاژ را دارند زیرا مستقیما و بدون واسطه به تابلو متصل شده‌اند؛ مابقی پریز هایی که بین این دو قرار گرفته‌اند نیز از دو طرف مورد تغذیه قرار می گیرند، و اگر در این سرخط به هر طرف حرکت کنیم، پریز های وسط شاید از این دو پریز گوشه سرخط فاصله بگیرند اما در عین حال دارند به دیگری نزدیک تر می شوند و بنابراین افت ولتاژ ناشی از افزایش طول سیم ها در این مدار بسیار بسیار ناچیز است (در هر جهت حرکت کنیم شاید از یک منبع تغذیه دور شویم اما داریم به یک منبع تغذیه دیگر نزدیک می شویم).

۲. عمل کردن بسیار سریع تجهیزات حفاظتی در هنگام بروز اتصال کوتاه :

اتصال کوتاه اتفاق تلخ و وحشتناکی است که در هر مدار الکتریکی ای که تصور کنیم می‌تواند رخ دهد و پیامد‌های حاصل از آن نیز چیزی جز سوختگی و آسیب و تخریب و خسارت زدن نیست؛ مدار برق ساختمان نیز از این قاعده مستثنی نیست و شما عزیزان به کرات با پدیده اتصال کوتاه در برق ساختمان مواجه شده‌اید! پدیده‌ای که در ذهن اکثر افراد با تجربه‌ی ترس، یک صدای انفجار کوچک و تاریک شدن یکباره همه جا (که همه به آن پرش فیوز می گویند) همراه است ؛ عمده دلیل بسیاری از خرابی‌ها و آسیب‌های برقی نیز بعد از اضافه بار، همین اتصال کوتاه است. اتصال کوتاه زمانی است که شما دو قطب از منبع تغذیه الکتریکی (که در برق تکفاز ساختمان همان سیم های فاز و نول است) را بدون اینکه مقاومتی الکتریکی در بین آنها باشد به هم تماس دهید. چون در این پدیده مقاومتی که بین دو قطب قرار می گیرد نزدیک به صفر است پس طبق رابطه I = V / R که به قانون اهم معروف است جریانی که به مدار تحمیل می شود مقدار بسیار بالا و سرسام آوری دارد. سپس فیوز به خاطر این جریان بسیار بالا که از بیمتال آن می گذرد و سبب داغ شدن و انحراف بیمتال می‌شود خواهد پرید؛ حال سرعت عملکرد کلید مینیاتوری (که در برق ساختمان استفاده می شود) در زمان اتصال کوتاه با مقدار جریانی که هنگام اتصال کوتاه از کلید مینیاتوری می‌گذرد رابطه مستقیم دارد؛ پس در مدارات حلقوی به این خاطر که از رو مسیر به سرخط برق رسانی می شود پس سطح مقطعی که جریان از آن عبور می کند نیز نسبت به مدار شعاعی دو برابر شده و این افزایش سطح مقطع منجر به افزایش جریان خواهد شد که این افزایش جریان نیز افزایش در سرعت عملکرد کلید مینیاتوری را به دنبال خواهد داشت؛ عکس العمل سریع فیوز در هنگام اتصال کوتاه نیز سبب می شود تا مدار ما سریعا قطع شده و این جریان بالا و مخرب ناشی از اتصال کوتاه در زمان کوتاهتری قطع شود که سبب افزایش عمر سیم‌ها، تجهیزات الکتریکی و تجهیزات حفاظتی خواهد شد.

۳. کاهش تلفات انرژی :

تمام اشیائی که در طبیعت تحت عنوان رسانا شناخته می شوند دارای مقاومت الکتریکی اندکی هستند، حتی ابررساناهایی که تا امروز ساخته شده‌اند نیز دارای مقاومت الکتریکی هستند اما این مقدار مقاومت در آنها بسیار بسیار ناچیز است؛ ولی سیم های برقی که در برق ساختمان استفاده می شوند جزو رساناهای معمولی هستند و از آنها می‌توان توقع داشت که دارای مقداری مقاومت الکتریکی باشند. خب می‌دانیم که مقاومت الکتریکی یک سیم با طول و ضریب مقاومت ویژه آن رابطه مستقیم و با سطح قطع آن رابطه معکوس دارد. به دنبال آن هرچه مقدار جریان بیشتری نیز از سیم عبور کند، میزان افت ولتاژ در آن طبق رابطه V2 = V1 – IR بیشتر است که اگر طول سیم و میزان جریان عبوری بالا باشند این مقدار افت ولتاژ که متناسب با همان تلفات انرژی است بیشتر خواهد بود؛ از طرف دیگر می‌دانیم هنگامی که دو مقاومت الکتریکی با امپدانس یکسان با هم موازی بسته شوند مقدار مقاومت معادل آنها برابر با نصف مقدار مقاومت یکی از آنها خواهد شد. پس ما می توانیم افت انرژی ناشی از طول سیم و جریان بالا را با موازی کردن دو سیم تقریبا جبران کنیم؛ در مدار حلقوی نیز هر یک از سیم های فاز و نول و ارت اول و دوم به صورت دو به دو به شکل موازی قرار گرفته اند میزان مقاومت الکتریکی آنها به یک دوم حالت عادی (یک دوم امپدانس سیم در مدار شعاعی) در می‌آید و به دنبال آن میزان تلفات انرژی نیز یک دوم حالت عادی (مدار شعاعی) خواهد شد.

شاید با خود بگویید که میزان تلفات انرژی لحظه‌ای در برق ساختمان بسیار ناچیز است، اما نکته اینجاست که این مدار سیم کشی قرار است در تمام طول عمر یک ساختمان کار کند و اینکه با گذر زمان نیز فرسوده‌تر خواهد شد و میزان افت انرژی در آن افزایش خواهد یافت؛ بنابراین باید سعی کنیم تا جای ممکن با میزان تلفات مقابله کنیم.

۴. کاهش سطح مقطع سیم‌ها :

اگر کتاب آموزش جامع برق ساختمان را مطالعه کرده باشید در آنجا اشاره کرده‌ام که در شهرهای با آب و هوای گرمسیری، مثل شهرهای جنوب کشور جریان مجازی که می تواند از یک سیم عبور کند کمتر از جریانی است که می‌تواند در آب و هوای خنک‌تر از همان نمره سیم عبور کند. زیرا هر چه دمای محیط بیشتر باشد تبادل حرارتی سیم ها با محیط کمتر شده و ما مجبور میشویم جریان های پایین تری را از سیم عبور دهیم در غیر اینصورت به سیم برق آسیب خواهد رسید. پس در این شهر ها با توجه به اینکه محدود کردن جریان امکان ندارد، به جای آن از سیم هایی با یک نمره بالاتر استفاده می‌شود؛ مثلاً در جایی که نیاز به سیم نمره ۲.۵ است باید از ۴ استفاده شود، یا در مداراتی که نیاز به سیم نمره ۴ است باید از نمره ۶ استفاده شود و الی آخر. اما در مدارات حلقوی چون از دو سیم موازی برای برق رسانی به یک سرخط استفاده می کنیم و جریان عبوری بین سیم ها تقسیم می‌شود، ما می توانیم از همان نمره استاندارد برای برقکاری استفاده کنیم و لازم نیست از یک نمره بالاتر استفاده شود تا موجب ایجاد هزینه زیاد برای کارفرما شود.

نکته بسیار مهم : تبصره فوق تنها برای زمانی است که در اقلیم های بسیار گرم لازم باشد از سیمی با نمره بالاتر از استاندارد آن استفاده شود؛ بنابراین شما به هیچ عنوان مجاز نیستید که بر اساس استدلال فوق برای مناطقی که اقلیم معتدل دارند از سیم های ۱.۵ برای پریز ها استفاده کنید! چرا که نمره سیم پریز های برق در هیچ حالتی نباید کمتر از ۲.۵ باشد، حتی اگر بصورت حلقوی اجرا شده باشد. نمره سیم پریز دستگاه های پرمصرفی مثل کولر گازی نیز بسته به ظرفیت و توان مصرفی آن دستگاه دارد و بایستی طبق محاسبات یا مراجعه به نقشه راهنمای دستگاه انتخاب شود ولی تحت هیچ شرایطی نباید کمتر از نمره ۲.۵ باشد.

۵. کمتر گرم شدن سیم ها و به دنبال آن افزایش عمر سیم ها :

از دیگر مزایای روش حلقوی می توان به این مورد اشاره کرد که این روش سبب تقسیم بار روی سیم های دوطرف سرخط شده و به دنبال آن جریان عبوری از هر مسیر به یک دوم کاهش می یابد؛ این کاهش جریان منجر به کمتر گرم شدن سیم‌ها می‌شود که به افزایش عمر سیم‌ها کمک می‌کند؛ چرا که شاید گرم شدن سیم ها به مقداری بسیار کم باشد اما همین مقدار کم در دراز مدت منجر به تغییر مقاومت سیم و تضعیف آن می شود و در صورت تداوم بالاخره به جایی می رسد که سیم خواهد سوخت.

۶. عدم بی برق شدن مدار در صورت بروز قطعی :

از آنجایی که در مدار حلقوی از هر یک از سیم های فاز، نول و ارت دوتا داریم، اگر یکی از آنها به هر دلیلی قطع شود چونکه دیگری همچنان در مدار است برق آن سرخط به یکباره قطع نمی شود؛ این رخداد تنها سبب می شود تا مدار ما از حالت حلقوی به حالت شعاعی تغییر کند.

۷. امکان کاهش سرخط های یک ساختمان :

از دیگر مزایای این روش می توان به امکان کاهش سرخط ها در مدار سیمکشی یک ساختمان اشاره کرد؛ زیرا در مدارات حلقوی تقسیم بار متعادلی روی سیم های هر سرخط انجام می شود که به دنبال آن می توان بعضی مواقع گستردگی یک سرخط را افزایش داد؛ برای مثال با اجرای یک مدار حلقوی می توان به جای اجرای دو سرخط جداگانه برای ۲ اتاق خواب، یک سرخط حلقوی مشترک برای پریزهای این ۲ اتاق خواب اجرا کرد.

نکته مهم : چه سرخط پریزهای شما حلقوی باشد چه شعاعی، شما مجاز نیستید بیشتر از ۱۲ پریز (مصارف عمومی) روی آن قرار دهید.

۸. اطمینان از اتصال سیم ارت و جلوگیری از برق گرفتگی :

از آنجایی که در مدار رینگ ما دو عدد سیم ارت برای هر سرخط داریم که این دو سیم ارت به یکجا متصل هستند، اگر یکی از آنها قطع شود دیگری در مدار وجود خواهد داشت و از برق گرفتگی های احتمالی پیشگیری می‌شود؛ اما در مدارات شعاعی بسیار پیش می آمد که سیم ارت قطع شده و کسی هم متوجه نشده و در مواقعی که لازم بوده عمل نکرده و به حوادثی ناگوار منجر شده است.

خب دوستان با عنایت به این ۸ مزیت مهمی که مدار حلقوی نسبت به مدار شعاعی دارد و اینکه صحت تمام آنها را هم با زبان علمی و هم با زبان روزمره عادی ثابت کردیم، آن ۳ ایراد که صرفا یکی از آنها مربوط به کارفرما می شود به راحتی قابل چشم پوشی هستند و منطق می پذیرد که از روش حلقوی استفاده کنیم؛ بنابرین سعی کنید همیشه در پروژه های برقکاری خود از روش حلقوی استفاده کنید و دیگران را نیز با این روش و مزیت های آن آشنا کنید. بد نیست در انتهای این مقاله سری هم به مدار حلقوی بزنید.

ممنون میشوم نظرات‌تان را در پایین در قسمت کامنت‌ها برایم ارسال کنید.

نوشته سیمکشی پریزهای برق بصورت حلقوی یا رینگ اولین بار در آموزش برق ساختمان. پدیدار شد.

پاسخ به ۱۰ سوال مهم در مورد برق ساختمان

در این مقاله کوتاه به همراه همکارم آقای مرادی نشستیم و چند مورد از پرتکرارترین سوالات برقی را گردآوری کردیم، اینها معمولاً سوالاتی ست که دوستان در قسمت پرسش و پاسخ دوره‌ی فیلم آموزش عملی برق ساختمان سوال پرسیده بودند. و حالا قصد داریم به ۱۰ مورد از این سوال ها که مهم ترین و پرتکرارترین هستند پاسخ بدهیم:

۱- آیا برای یک ساختمان یا یک مغازه کوچک که تنها یک کنتور برق تکفاز دارد، باز هم نیاز به چاه ارت است؟

پاسخ: بهتر است بجای چاه ارت از کلمه‌ی درست الکترود زمین استفاده کنیم. و جواب این سوال در هر شرایطی بله است. یعنی چه یک ساختمان کوچک ویلایی داشته باشید چه یک مغازه‌ی زیر پله ۴ متری، باز هم نیاز به احداث الکترود زمین است. اگر اینکار را نکنید فردا که مالک برای تهیه کنتور برق به اداره برق مراجعه کند، اداره برق تا زمانی که الکترود زمین احداث نشود به آن مکان کنتور برق نمی‌دهد. البته دیگر مثل زمان های قدیم نیست که یک چاه عمیق حفر کنند و برای مکان هایی که حداکثر یک کنتور سه‌فاز ۳۲ آمپر دارند، تنها یک میله ارت ۲ متری در زمین می کوبند و یک سیم مسی از انتهای آن میله به محل کنتور میبرند، به همین راحتی. همکارم در فیلم پایین به شما آموزش می‌دهد که مشخصات آن میله ارت و سیم مسی چگونه باید باشد و بسته به آمپراژ کنتورها، نیاز به چه الکترود زمینی هست، حتماً این فیلم را در یوتیوب مشاهده کنید. فیلم نحوه انتخاب الکترود زمین برای ساختمان های مختلف .راستی حتما عضو کانال یوتیوب ما شوید، ما این روزها بیشتر از هر جای دیگری در یوتیوب فعالیت داریم.

۲- برای برقکشی یک ساختمان باید از کجا شروع کنیم تا دچار سردرگمی و دوباره کاری نشویم؟

نکته اول اینکه برقکار باید صبر کند و بعد از اینکه نصب لوله های آب و فاضلاب، و لوله کشی گاز و گچ خاک ساختمان به پایان رسید، آنگاه برقکاری ساختمان را شروع کند. چرا که برقکار ساختمان باید با توجه به محل نصب تجهیزات آشپزخانه، مثل اجاق گاز، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، بخاری ها، رادیاتورها، آبگرمکن و… اقدام به نصب پریزهای برق کند. در ضمن تا گچ خاک ساختمان اجرا نشده باشد، سطح دیوارها برای نصب دقیق قوطی کلیدها مشخص نیست.

آنگاه باید ابتدا بازدید مناسبی از محل مورد نظر انجام دهیم و اگر نقشه ای به ما داده نشد، پس از مشورت با شخص کارفرما و توجه به چیدمان تجهیزات، نقشه ای مختصر برای کار خودمان بکشیم که در آن مشخص شده در هر مختصاتی از مکان، چه تجهیزاتی قرار است نصب شود. سپس طبق آن به مراحل اصلی برقکاری از جمله تعیین خط تراز، شیارزنی، قوطی گذاری، لوله گذاری، سیم کشی و اجرای نصبیات بپردازید. هر کدام از این مراحل باید به ترتیب انجام شود و جابجایی در هر یک از این مراحل باعث دوباره کاری و کاهش سرعت برقکار می شود. پس هنگامی که یک نقشه کار مناسب و فکر شده در دست تکنسین باشد، راحت تر و سریع تر می تواند به نتیجه مطلوب خود برسد و احتمال بروز خطا و سردرگمی و سایر مشکلات متعدد و گاها غیر قابل اصلاح به حداقل می رسد.

۳- هنگامی که برای تعمیر و ترمیم سیم کشی به مکانی خسارت دیده می‌رویم، باید از کجا شروع به عیب یابی کنیم؟

در چنین مواقعی که بدون شک سوال چالش بر انگیزی در ذهن همه برقکاران مبتدی است، باید گفت که ابتدا باید بررسی شود که در چه نقطه ای آسیب برقی رخ داده است و حادثه به چه صورت بوده است؛ سپس طبق جواب این دو سوال باید تجهیزات و سرخط هایی که با نقطه آسیب دیده مرتبط هستند یک به یک باز شده و چک و بازبینی شوند تا مشخص شود که این حادثه به کدام قسمت ها آسیب زده است تا برای ترمیم یا تعویض آن تجهیزات اقدام کنیم؛ علاوه بر آن یک تکنسین برق ماهر باید مطابق با حادثه ای که رخ داده بتواند پیش بینی کند که این حادثه چه نوع آسیب هایی به کدامیک از تجهیزات وارد آورده و اینگونه می تواند سرعت و کیفیت کار خود را بالاتر ببرد (چرا که سریع تر و دقیق تر قسمت های آسیب دیده را شناسایی کرده است) که چنین مهارتی با تجربه فراوان کسب می شود؛ علاوه بر تشخیص مناسب اشکالات احتمالی برق ساختمان، تکنسین باید مهارت زیادی نیز در تعمیر و مرمت آن و انتخاب بهترین راه برای تعمیر داشته باشد که این نیز منوط بر دانش زیاد و تجربه فراوان است.

۴- فیوز برق ساختمان چگونه در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه مدار را قطع می کند؟

در ابتدا بهتر است بدانید بجای فیوز باید از کلمه کلید مینیاتوری استفاده کنید. در داخل کلیدهای مینیاتوری ۲ مکانیزم قرار گرفته که یکی از آنها یک رله حرارتی (بیمتال) است و اضافه بار را تشخیص می‌دهد و دیگری یک رله مغناطیسی است که اضافه جریان در حالت اتصال کوتاه را تشخیص می دهد.
رله حرارتی همیشه اندکی با تاخیر همراه است و مثلا برای یک کلید مینیاتوری C25 اگر شما دستگاهی را به آن وصل کنید و بیشتر از ۲۵ آمپر از آن جریان بکشد، بعد از چند دقیقه یا شاید چند ساعت کلید را قطع میکند. ولی رله مغناطیسی سرعت قطع بالاتری دارد ولی نیاز به جریان بالاتری دارد تا این قسمت فعال شود، و همانطور که می دانید برای کلیدهای تایپ C بین ۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی است. یعنی اگر اتصال کوتاهی ایجاد شود و جریانی بین ۱۲۵ تا ۲۵۰ آمپر از این کلید مینیاتوری C25 عبور کند، سریعا رله مغناطیسی داخل کلید این را متوجه می شود و کلید را قطع می‌کند. اگر به این موارد علاقه مند بود حتماً کتاب آموزش جامع برق ساختمان و سیستم های اعلام حریق را مطالعه کنید.

۵- اگر فیوز در مدار نگذاریم چه اتفاقی می افتد؟

شاید سوالی بسیار خنده دار باشد؛ این سوال مثل این است که بگوییم اگر با یک خودروی بدون ترمز در یک جاده پر پیچ و خم کنار دره برانیم چه اتفاقی خواهد افتاد؟ اما خب این سوال در ذهن بسیاری از افراد شکل گرفته چرا که بسیاری از افراد دوست دارند بدانند در صورت نبود تجهیزات حفاظتی، در هنگام بروز خطر چه فاجعه ای در مدار رخ می دهد و دلیل علمی آن چیست؟

خوش بینانه ترین جوابی که می توان به این سوال داد بروز آتش سوزی است؛ یعنی اگر چنین ریسکی کنید و خیلی هم شانس با شما یار باشد، در هنگام بروز اضافه بار و یا اتصال کوتاه سیم ها و تجهیزات شما در کسری از ثانیه آتش خواهد گرفت؛ زیرا درون سیم های برق در هنگام عبور جریان بالا به دلیل اصطکاکی که بین بارهای متحرک رخ می دهد حرارت بسیار بالایی شکل می گیرد که آن حرارت سبب آتش گرفتن روکش سیم ها که از جنس پی وی سی یا پلاستیک هستند خواهد شد.

۶- زمانی که در جاده هستیم و یک کابل برق فشار قوی روی ماشین ما می افته، آیا دچار برقگرفتگی میشیم؟ در این حالت چه کاری از دست ما ساخته است؟

پاسخ: به احتمال زیاد تا زمانی که در خودرو هستید و از آن خارج نشده اید، چون لاستیک های خودرو عایق است، اتفاقی برای شما نخواهد افتاد. ولی اگر از خودرو پیاده شوید و یک دست شما به خودرو و یک پای شما به زمین برخورد کند دچار برقگرفتگی خواهید شد. یا اگر با هر دو پا قصد داشته باشید از ماشین فاصله بگیرید، بخاطر “پدیده ولتاژ گام” دچار برقگرفتگی می شوید، ولی اگر با یک پا، از ماشین بیرون بپرید و بعد بصورت لی لی کنان از ماشین دور شوید مشکلی پیش نخواهد آمد.

۷- برای مثال در یک خانه ۴۰ ساله از روش جعبه تقسیمی برای برقکشی استفاده شده و کلا یک سرخط دارد با کلید مینیاتوری ۴۲ آمپر. سیم هایش هم همه مفتولی قدیمی (از این نازک ها) است. البته تغییراتش در این حد است که قبلا فیوزش فشنگی بوده اما جدیدا تبدیلش کردند به مینیاتوری . لوله ها هم خرطومی است و خیلی جاها افقی رد شده و اصلا استاندارد رعایت نشده.
اما در این ۴۰ سال هیچ مشکلی پیش نیامده و یکبار هم تعمیر نشده اما در خانه های جدید با روش برقکشی جدید خیلی مشکل پیش می آید و حتی مشاهده شده که سیم کشی کلا سوخته و عوض کردند!
اکنون سوال اینجاست که چرا روش جعبه تقسیمی ممنوع شده؟ به نظر خیلی بهتر می آید که ! در مصرف سیم و لوله هم کلی صرف جویی می شود؟

پاسخ: من همیشه می گویم برقکشی درست و اصولی مثل کیسه هوای ماشین است، شاید ماشین شما ۲۰ سال کیسه هوا داشته باشد و به کارتان نیاید. ولی بالاخره بعد از ۲۰ سال فقط یک ثانیه به کمک شما می آید و زندگی شما را نجات می دهد. پس اینکه آن خانه قدیمی ۴۰ سال است بدون کیسه هوا سر می کند، دلیل بر این نمی شود که روزی آن کیسه هوا به کارش نیاید.
در زمان قدیم چون وسایل برقی پر مصرفی وجود نداشت، همان سیم های نازک هم جواب می داد ولی در خانه های امروزی، کولرگازی، تستر، بخارپز، اتوپرس و کلی وسایل برقی جدید اضافه شده و اگر یک زوج امروزی بخواهند داخل یک خانه قدیمی زندگی کنند به احتمال زیاد به مشکل برمی خورند. به همین خاطر است که اداره برق سال به سال آمپراژ کنتورها را بیشتر می کند. مثلاً کنتورهای خیلی قدیمی ۵ آمپر بود، بعد شدند ۱۰ آمپر، بعد شدند ۱۵ آمپر و… و امروزه دیگر در ساختمان های جدید کنتور کمتر از ۳۲ آمپر نداریم.
در برقکشی قدیمی که معروف به مدل جعبه تقسیمی بود، عیب یابی آن سخت تر است، حفاظت ها به درستی قابل اجرا نیستند، امکان توسعه و گسترش را در آینده سخت می کند. و فقط تنها مزیتش مصرف سیم و لوله کمتر بود.

۸- چرا روی بعضی از وسایل برقی توان های بالایی قید میشه، مثلاً روی یک جاروبرقی می‌نویسن ۳۶۰۰ وات. بعدش که از فرمول P=VI می خوایم جریان مصرفی اون دستگاه رو حساب کنیم، با جریانی که در واقعیت اون دستگاه میکشه، متفاوته؟

پاسخ: اگر فیلم مصرف هر وسیله برقی چند آمپر است؟ رو دیده باشید، ما در اونجا بصورت عملی جریان مصرفی ۳۰ تا دستگاه مختلف رو با استفاده از کلمپ‌متر اندازه گیری می‌کنیم و می بینید که مثلاً برای یک جاروبرقی ۳۶۰۰ وات، جریان مصرفی تنها ۶.۳ آمپر است. در صورتی که اگر طبق فرمول P=VI حساب می‌کردیم باید به عدد ۱۴.۷ می‌رسیدیم، یا مثلاً جریان مصرفی یک سشوار ۸۰۰۰ وات در واقعیت تنها ۵.۳ آمپر است.
پس این توانی که روی دستگاه های خانگی قید میشه، در واقع نشانه‌ی توان خروجی یا مقدار کاری هست که دستگاه می تونه انجام بده، نه توان مصرفی دستگاه. البته از لحاظ تبلیغاتی هم در نوشتن همون توان خروجی کمی اغراق میکنن.

۹- اساس کار کلید محافظ جان چگونه است؟

در ابتدا باید بدانید که کلمه کلید محافظ جان اشتباه است و باید آن را کلید جریان باقیمانده صدا بزنیم. ولی چون گفتن محافظ جان راحت‌تر است همه ما به گفتن اسم اشتباه آن عادت کرده‌ایم.
اساس کار کلید محافظ جان سنجش جریان عبوری از سیم فاز و سیم نول، و مقایسه این دو با هم است؛ به این معنا که اگر اختلافی در جریان فاز و نول به وجود بیاید، به معنای این است که بخشی از جریان در جایی نشتی پیدا کرده است که ممکن است این اتفاق بر اثر برخورد سیم فاز با بدن شخصی که روی زمین ایستاده است (با زمین یا دیوار ها در تماس است) رخ داده باشد. یا بر اثر بروز اتصال بدنه در مدار سیم کشی داخلی دستگاهی که بدنه فلزی دارد و با زمین یا دیوار ها در تماس است (مثل کولر آبی) یا دلایل مشابه دیگر. بهرحال اگر اختلافی بیشتر از ۳۰ میلی آمپر بین جریان رفت و برگشت در سیم فاز و سیم نول به وجود بیاید، کلید محافظ جان این را تشخیص داده و در کمتر از ۳۰۰ میلی ثانیه مدار را قطع می کند. اگر علاقه مند بودید در مقاله آموزش کلید محافظ جان توضیح دقیق‌تری داده شده است.

۱۰- در ساختمانی که سیستم ارت اجرا نشده است اگر کلید محافظ جان نصب کنیم، آیا این کلید عمل خواهد کرد؟

جواب این سوال را قبلاً در پیج اینستاگرام سایت آموزش برق هم داده‌ایم، حتماً عضو پیج ما شوید. ما هر زمان می‌خواهیم برای کتاب‌ها و محصولات‌مان تخفیفی اعلام کنیم، فقط در اینستاگرام اعلام می‌کنیم.
پاسخ: همیشه این را مد نظر داشته باشید که عملکرد کلید محافظ جان هیچ ارتباطی با سیستم ارتینگ ندارد؛ درست است که هر دوی اینها از تجهیزات حفاظتی بسیار مهم و کلیدی هستند اما عملکرد آنها از یکدیگر مستقل است. نبود یکی از آنها هیچ تداخلی در کار دیگری ایجاد نمی‌کند؛
دوست عزیزی که این سوال را مطرح کرده احتمالا در مبحث مقررات ملی خوانده است که: “برای ساختمان هایی که ارت ندارند نباید کلید محافظ جان نصب شود”. و این دوست عزیز با خودش فکر کرده که وقتی عملکرد ارت و محافظ جان ربطی به هم ندارد چرا مقررات ملی این حرف را زده؟

پاسخ: حتی در ساختمان هایی که ارت ندارند، نصب کلید محافظ جان در داخل جعبه فیوز از نبودنش خیلی بهتر است. دلیل این جمله را با یک مثال توضیح می‌دهم. فرض کنید که سیم فاز در داخل دستگاه ماشین لباسشویی به بدنه دستگاه اتصال پیدا می‌کند و دچار اتصال بدنه می‌شود. در این حالت اگر این ساختمان دارای سیستم ارت باشد و کلید محافظ جان هم نصب شده باشد. از سیم فاز به سیم ارت (که به بدنه متصل است) نشتی رخ می‌دهد و کلید محافظ جان که در داخل جعبه فیوز گوش به زنگ ایستاده سریعاً این قضیه را متوجه می‌شود و برق را قطع می‌کند. ولی اگر ساختمان ارت نداشته باشد، اولین شخص بدشانسی که دستش را به بدنه ماشین لباسشویی بزند، دچار برقگرفتگی می شود و جناب عزرائیل دستش را روی گلوی او فشار می‌دهد، ولی همین که جریان برقگرفتگی به ۳۰ میلی آمپر برسد، کلید محافظ جان عمل می‌کند و آن شخص از دست عزرائیل جان سالم به در میبرد. یعنی در ابتدا و در یک لحظه‌ی کوتاه شخص دچار برقگرفتگی می‌شود ولی کار به بهشت زهرا نمی‌کشد. برای همین است که گفتم نصب کلید محافظ جان در ساختمان‌هایی که ارت ندارند از نبودنش بهتر است.

ولی دلیل اینکه مبحث ۱۳ می‌گوید در ساختمان‌هایی که ارت ندارند کلید محافظ جان نصب نکنید چیست؟ پاسخ این سوال را در پیج اینستاگرام ما بخوانید.

خب دوستان! این بود ۱۰ تا از سوالات بسیار مهم و پرتکراری که در ارتباط با برق در ذهن بسیاری از افراد به وجود می آید، اگر برای شما نیز سوالات دیگری پیش آمده حتما در قسمت کامنت‌ها مطرح کنید تا هم دیگران از آن استفاده کنند و هم سوالات جدیدی را که توسط شما عزیزان بیشترین تکرار را داشته باشند دسته بندی کنیم و در پارت دوم این مقاله قرار دهیم؛ با آرزوی سعادت و موفقیت برای تک تک شما همراهان گرامی. خدانگهدار! سوال برق ساختمان

نوشته پاسخ به ۱۰ سوال مهم و پرتکرار برقی اولین بار در آموزش برق ساختمان. پدیدار شد.

مصرف هر دستگاه برقی چند آمپر است؟

هر بار که مسئولین کشور می‌گویند ما برای تابستان امسال خودمان را آماده کرده‌ایم و احتمال قطعی برق وجود ندارد، تنم به لرزه می‌افتد، چرا که قبلاً هنر این عزیزان را در مدیریت بحران دیده‌ایم. و بعد از تحمل این همه سختی که در تابستان سال گذشته گریبان ما را گرفت و خسارت های بسیاری به ما و کسب و کارها وارد کرد، باید متوجه شده باشید که کسی به فکر ما و وسایل برقی منزل ما نیست و تنها کسی که می تواند به ما کمک کند خودمان هستیم و همه مردم کشور باید دست در دست هم دهیم تا جلوی قطعی برق را بگیریم، و این کاملاً شدنی‌ست. پس این مقاله را تا آخر بخوانید تا از این به بعد مدیریت بهتری در مصرف برق داشته باشید. هدف من این است که شما وسایل برقی پر مصرف را بشناسید و بدانید که چطور و چه زمانی از آنها استفاده کنید تا تلاشی هر چند کوچک برای کمک به شبکه برق کشور برداشته باشید.

من از تمام مراحل اینکار فیلم گرفته ام و می توانید این فیلم را در قسمت پایین یا در کانال یوتیوب ما (هر وسیله برقی چند آمپر جریان مصرف می کند؟) مشاهده کنید، ولی از آنجایی بعضی ها مطالعه کردن را به فیلم دیدن ترجیح می‌دهند، می خواهم برای این دوستان شروع به نوشتن کنم، در ضمن دلم برای نوشتن تنگ شده، خیلی وقت است مقاله‌ی جدیدی در سایت منتشر نکرده‌ام.

مصرف برق لوازم خانگی چقدر است؟

۱- مصرف برق ماشین لباسشویی

خب بیایید از یک ماشین لباسشویی شروع کنیم. ماشین لباسشویی که به انتخاب همسرم برای منزل‌مان خریده‌ایم، یک ماشین لباسشویی LG اینورتر با ظرفیت ۸ کیلوگرم است. فکر می‌کنید این ماشین لباسشویی چند آمپر جریان می‌کشد؟

من ماشین لباسشویی را روی مدت زمان نیم ساعت تنظیم می‌کنم و تا خرخره داخلش را پر از لباس‌های چرک می‌کنم. در همان ثانیه اولی که این ماشین لباسشویی روشن می‌شود، حدوداً ۱ تا ۲ آمپر جریان می‌کشد و بعد از آن مصرفش به نیم آمپر می‌رسد. این روند حدوداً ۲۰ دقیقه ادامه پیدا می‌کند. هنوز چشمم به کلمپ متر دوخته شده و امید دارم که جریان بیشتری بکشد ولی مرا ناامید می‌کند و جریان هنوز هم روی نیم آمپر (۵۰۰ میلی آمپر) است. با خودم می گویم شاید کلمپ متر خراب باشد، چون نیم آمپر، جریان بسیار کمی‌ست و برای دستگاهی به این بزرگی جای تعجب دارد. کلمپ متر را تست می‌کنم و می‌بینم که نه واقعاً کلمپ متر من درست است و جریان مصرفی این ماشین لباسشویی تنها نیم آمپر است. در دقایق پایانی که ماشین لباسشویی با دور زیاد می چرخد و تمام زورش را سر لباس ها خالی می کند، جریان مصرفی اش حداکثر به ۱ آمپر می رسد و بعد هم خاموش می شود.

مصرف برق ماشین لباسشویی چقدر است؟

نتیجه : این ماشین لباسشویی در ثانیه اولی که استارت خورد حدودا ۲ آمپر جریان کشید، در حالت هایی که با دور کم می چرخد حدودا ۰.۴ تا ۰.۵ آمپر و در زمان های دیگر که با حداکثر دور خودش می چرخد جریان مصرفی آن حدودا به ۱ آمپر می رسد.

شاید تعجب کنید و بگوید چقدر عجیب !!! یعنی مصرف برق این ماشین لباسشویی حداکثر یک آمپر است؟؟؟ بله دوستان! حداکثر یک آمپر است ولی تا زمانی که شما هم مثل من با آب سرد اقدام به شستن لباس ها کنید؛ ولی اگر شما دمای آب دستگاه را بالاتر از ۳۰ درجه تنظیم کنید که ماشین لباسشویی مجبور شود با المنت های برقی داخل خودش آب را گرم کند، در اینصورت مصرف برق آن تا ۴.۵ آمپر هم بالا میرود ! ولی به نظر من در بهار و تابستان اصلا نیازی نیست که لباس ها با آب گرم شسته شوند و با همان آب ۳۰ درجه هم کاملا تمیز می شوند؛ پس در تابستان که کشور با کمبود شدید برق مواجه است شستن لباس ها با آب ۳۰ درجه حدودا باعث ۸۰ درصد صرفه جویی در مصرف برق خواهد شد، و کمک بزرگی به شبکه برق خواهد کرد.

تا یادم نرفته بگویم که خطای اندازه گیری این کلمپ متر من حدودا ۱۰۰ میلی آمپر (۰.۱ آمپر) است، پس جریان واقعی ای که شما داخل کلمپ متر من می‌بینید یا ۱۰۰ میلی آمپر بالاتر است یا ۱۰۰ میلی آمپر پایین‌تر، که ما از آن ۱۰۰ میلی آمپر چشم پوشی می‌کنیم.

۲- مصرف برق یخچال

خب حالا می خواهم برق مصرفی این یخچال را اندازه گیری کنم؛ یخچال‌مان یک یخچال هیوندای مدل HCOM-8084 است. ظرفیت قسمت یخچال آن ۳۷۰ لیتر و قسمت فریزر ۱۱۴ لیتر است. بنظر شما مصرف برق یخچال‌ی به این بزرگی چقدر است؟

مصرف برق یخچال فریزر چقدر است؟

من همیشه فکر می‌کردم یخچالی به این بزرگی مصرف خیلی بالایی دارد. ولی زمانی که با کلمپ متر جریان مصرفی آن را اندازه گیری کردم متوجه شدم که در حدود ۰.۵ آمپر مصرف برق این یخچال است. تازه این نیم آمپر تنها زمانی مصرف می شود که موتور آن روشن می شود، و اگر چند دقیقه درب یخچال را باز نکنید، موتور خاموش می شود و هیچ برقی مصرف نمی کند.
فکرش را می کردید یک یخچال به این بزرگی فقط ۰.۵ آمپر جریان بکشد؟! ولی واقعا همینطور است ! یخچال های جدید امروزی برق خیلی کمی مصرف می‌کنند ولی یخچال های قدیمی با وجودی که اندازه‌شان خیلی کوچکتر از یخچال‌های امروزی بود بیش از ۲ برابر این یخچال ها برق مصرف می کردند؛ مثلا برق مصرفی یک یخچال ارج قدیمی که مربوط به ۳۰ الی ۴۰ سال پیش بود و در انبار خانه‌مان خاک میخورد را اندازه گیری کردم و این یخچال در حدود ۰.۹ آمپر جریان می‌کشید. یعنی ۲ برابر مصرف یخچال های جدید. پس اگر می خواهید در مصرف برق صرفه جویی کنید، یخچال های جدید با رده انرژی A+ یا A++ بخرید.
شاید سوال کنید که چطور می توان در مصرف برق یخچال صرفه جویی کرد؟

1. یخچال هایی بخرید که قسمت آبسردکن آن بیرون یخچال است تا مجبور نشوید هر بار برای یک لیوان آب درب یخچال را باز کنید.
2. یخچال را در مکانی قرار دهید که نور مستقیم آفتاب به آن برخورد نکند.
3. هر چه محل یخچال خنک تر باشد موتور آن کمتر روشن می شود و برق کمتری مصرف می‌کند.
4. عادت باز کردن درب یخچال را از سرتان بیرون کنید. باور کنید چیز خاصی در یخچال نیست. عوض آن می‌توانید درب کمد را هر چقدر خواستید باز و بسته کنید.
5. غذاهای گرم را هرگز داخل یخچال قرار ندهید، بلکه چند ساعت بیرون بگذارید تا کاملاً سرد شوند و بعد داخل یخچال قرار دهید.
6. چیزهای زیادی در یخچال هست که واقعا هیچ ضرورتی به قرار دادن آنها در یخچال نیست. مثلاً ۲۰ لیتری ترشی را می توان در جایی خنک در بیرون از یخچال نگه داری کرد. یا تن ماهی و قوطی های کنسرو شده را داخل کابینت هم می توان قرار داد.
7. حداقل یخچال باید ۱۰ سانتی متر با دیوار فاصله داشته باشد.
8. یخچال را پر از بطری های نوشابه و آب معدنی نکنید، به همان اندازه که در یک روز مصرف می کنید داخلش را پر کنید.
9. هر سه ماه یکبار، یخچال را به مدت ۲۴ ساعت از برق بکشید تا برفک های آن ذوب شود، هر چه مقدار برفک بیشتر باشد، مصرف آن هم بیشتر می‌شود.

 ۳.مصرف برق مخلوط کن

خب حالا مصرف یک مخلوط کن را اندازه گیری می‌کنم، من مقداری آب داخل آن ریختم و حالا روشنش می‌کنم؛ همانطور که در فیلم می‌بینید در حدود ۰.۹ آمپر جریان مصرفی این مخلوط کن است.

مصرف برق مخلوط کن چقدر است؟

۴-مصرف برق هواپز

خب حالا می‌خواهم این هواپز را روشن کنم و مصرف آن را اندازه گیری کنم. بنظر شما مصرف برق هواپز چند آمپر است؟
با کلمپ متر که آن را اندازه گیری کردم در حدود ۵.۱ آمپر جریان می‌کشید. پس این دستگاه جزو دستگاه های پرمصرف خانگی به حساب می آید. ما زمان‌هایی که می خواهیم جوج بزنیم بر بدن، از این دستگاه استفاده می‌کنیم. ولی با این مصرف بالایی که دارد، فکر کنم کم کم باید به فکر همان ذغال و منقل قدیمی باشیم.

مصرف برق هواپز چقدر است؟

۵-پلوپز

خب حالا این دستگاه پلوپز را روشن کردم و کلمپ متر من دارد عدد ۳/۲ آمپر را نشان می دهد. ۳/۲ آمپر جریان نسبتاً زیادی است. پس در تابستان و مخصوصا ظهرها که به شدت با کمبود برق مواجه هستیم، هیچ وقت از این دستگاه استفاده نکنید. از اجاق گاز هم می توان برای پخت غذا استفاده کرد اصلاً به صلاح نیست که این دستگاه را روشن کنید.

مصرف برق پلوپز چقدر است؟

۶.کتری برقی

خب برویم سراغ کتری برقی مان! من روشنش می کنم و دکمه استارت را میزنم؛ در حدود ۷.۷ آمپر جریان مصرفی یک کتری برقی است.

مصرف کتری برقی چقدر است؟

برعکس یخچال و ماشین لباسشویی که آنقدر مصرف‌شان کم بود که باعث تعجب‌مان شد، مصرف این یکی واقعاً بالاست. آیا فکرش را می‌کردید که مصرف یک چایساز برقی ۷.۷ آمپر باشد!!! یعنی اگر این جریان را به جریان مصرفی یخچال تقسیم کنیم، حدودا این چای‌ساز ۱۷ برابر آن یخچال جریان می‌کشد! حالا متوجه شدید که چرا صاحبان هتل‌ها دوست ندارند که شما کتری برقی به اتاق‌تان ببرید؟
تا دیروز رابطه‌ی من با این کتری برقی خیلی خوب بود، ولی از وقتی متوجه شده‌ام برق خیلی بالایی مصرف می‌کند آن را سلفون پیچ کرده‌ام و گذاشته‌ام بالای کابینت، واقعاً حیف سماور گازی نیست؟

۷.همزن برقی

حالا یک دستگاه همزن برقی را روشن می کنم؛ حدودا مصرف این دستگاه ۰.۲ آمپر هست. پس می توان گفت که همزن برقی جزو دستگاه های کم مصرف است.

۸.چرخ گوشت

و حالا دستگاه چرخ گوشت؛ حدودا می بینید که ۰.۵ آمپر جریان مصرفی دستگاه چرخ گوشت است. البته اولش که استارت میزند تا ۱ آمپر هم جریان چرخ گوشت می رسد که ما همان ۰.۵ آمپر را در نظر می گیریم.

۹.اُوِن توستر (Oven Toaster)

و حالا اُوِن توستر؛ من برای مدتی آن را روشن میکنم تا کامل گرم شود، چیزی که کلمپ متر نشان می دهد عدد ۶.۳ آمپر هست. پس اون تستر آیا آون تستر جزو دستگاه های پر مصرف به حساب می آید. بیاید به استفاده از آن عادت نکنیم و در عوض از فر گازی یا اجاق گاز استفاده کنیم.

۱۰.اتو

حالا یک اتو رومیزی را روشن کنم، بنظر شما مصرف یک اتوی ۲۲۰۰ وات هایسونگ چقدر است؛ اتو را به برق متصل میکنم و کلمپ متر من عدد ۸.۲ آمپر را نشان می‌دهد. تا اینجا اتوی رومیزی پر مصرف ترین دستگاه بوده است. پس باید بسیار دقت کنیم که در تابستان و مخصوصاً ساعات ظهر که با کمبود شدید برق مواجه هستیم از اتو استفاده نکنیم.

۱۱.اتو پرس

و حالا یک اتو پرس جانومه را روشن می‌کنم؛ اندازه این یکی از اتوی رومیزی قبلی بزرگتر است پس شاید فکر کنید مصرف برق آن هم باید بیشتر باشد. ولی اتوپرس را که روشن میکنم و کلمپ متر من عدد ۶.۳ آمپر را نشان می‌دهد. و این در مقایسه با اتوی رومیزی جریان کمتری است. پس بیاید از این به بعد به جای اتوی رومیزی از اتو پرس استفاده کنیم، حتی اگر مصرف این دو برابر باشد، راحتی و سرعت اتو کردن با اتوپرس بیشتر است. پس در مقایسه با اتوی رومیزی به صرفه تر است. در کل اگر می خواهید به شبکه برق کشور کمک کنید، اتو کردن لباس ها را به ساعات اولیه صبح یا آخر شب موکول کنید.

۱۲.جاروبرقی

حالا جاروبرقی ۳۶۰۰ وات توربو را روشن می‌کنیم؛ می بینید که در حدود ۶.۳ آمپر جریان مصرفی این جاروبرقی است.

خب دوستان! من تا اینجا عمدا روی این کلمه ۳۶۰۰ وات تاکید کردم تا به شما نشان دهم که آن میزان واتی که روی دستگاه های برقی (مثل جاروبرقی یا سشوار) می نویسند نشان دهنده میزان برق مصرفی آن دستگاه نیست. چون خیلی از دوستان می آیند و به اشتباه به این صورت حساب می کنند: می گویند خب روی این دستگاه جاروبرقی نوشته شده ۳۶۰۰ وات، این ۳۶۰۰ وات را تقسیم بر ۲۳۰ می کنند و به عدد ۱۶ آمپر می رسند و اشتباها فکر می کنند که این دستگاه جاروبرقی ۱۶ آمپر جریان می کشد ولی در صورتیکه اینطور نیست و با اندازه گیری نشان تان دادم که حدودا ۶.۳ آمپر جریان مصرفی آن است؛ پس آن واتی که روی این دستگاه های برقی مثل جاروبرقی و سشوار می نویسند در واقع مقدار کاری است که آن دستگاه می تواند برای ما انجام بدهد نه اینکه جریان مصرفی آن دستگاه را از روی وات آن حساب کنید.

۱۳.سشوار

خب نوبت سشوار است، من یک سشوار ۸۰۰۰ وات دارم؛ روشنش می کنیم تا ببینیم چقدر مصرفش است؛
۲.۸ آمپر در دور کند و ۵.۳ آمپر در دور تند. پس می توان گفت سشوار هم جزو وسایل برقی پرمصرف است.

۱۴.پنکه

خب حالا جریان مصرفی یک پنکه ایستاده مدل هیرو را اندازه گیری می کنیم؛ من آن را به برق متصل میکنم و روی دور تند روشن می کنم، حدودا ۱۰۰ میلی آمپر جریان می کشد؛ سپس دورش را کم می کنم و می بینید که روی دور کند و تند خیلی فرقی نمی کند و جریان مصرفی این پنکه همان ۱۰۰ میلی آمپر است (یعنی ۰.۱ آمپر). واقعا فکر نمی‌کردم یک پنکه ایستاده اینقدر مصرف پایینی داشته باشد. این باور کردنی نیست که برق مصرفی یک سشوار در دور تند ۵۳ برابر برق مصرفی یک پنکه است.
در قسمت های جلوتر جریان مصرفی یک کولر آبی و یک کولر گازی را هم اندازه گیری میکنم. کولر آبی ۱.۶ آمپر و یک کولر گازی ۷.۵ آمپر جریان می‌کشد. با یک ضرب و تقسیم ساده متوجه میشویم که برق مصرفی کولر آبی ۱۶ برابر و برق مصرفی کولرگازی ۷۵ برابر این پنکه رومیزی است. پس اگر در شهرهایی زندگی می‌کنید که تابستان ها یک پنکه کارتان را راه می اندازد حتماً بجای کولر از پنکه استفاده کنید.

۱۵.پکیج دیواری

خب حالا برق مصرفی پکیج ایران رادیاتور را اندازه گیری می کنم. این یک پکیج ۲۸۰۰۰ مدل L28FF ایران رادیاتور است؛ اکنون من دمای گرمایش از کف را روی حداکثر می‌برم، آبگرم را هم روی تنظیم میکنم و گرمایش از کف را روشن می‌کنم؛ و کلمپ متر من عدد ۰.۴ الی ۰.۵ آمپر را نشان می‌دهد. این را هم بگویم که خیلی وقت است که این پکیج روشن نشده و الان دارد با حداکثر ظرفیت خودش آب را به تمام اتاق‌ها پمپاژ می کند ولی می بینید که باز هم جریان مصرفی آن خیلی ناچیز است. قابل توجه دوستانی که می‌گویند برای پکیج از سیم ۴ استفاده کنید و ۲.۵ جواب نمی‌دهد! ولی می‌بینید که جریان مصرفی اش فقط نیم آمپر است. پس پکیج گازی جزو وسایل برقی کم مصرف دسته بندی می‌شود.

۱۶.اجاق گاز صفحه ای

خب اجاق گاز صفحه ای را ببینیم! این اجاق گاز صفحه ای فقط فندکش برق مصرف می‌کند؛ می بینید که جریان مصرفی اش آنقدر کم است که کلمپ متر من این را نشان نمی دهد، یعنی کمتر از ۱۰۰ میلی آمپر دارد جریان می کشد.

۱۷.تلویزیون

خب تلویزیون ۵۵ اینچ LED را روشن می‌کنم. بنظر شما برق مصرفی تلویزیون ۵۵ اینچ چقدر است؟ کلمپ متر من عدد ۰.۳ تا ۰.۴ آمپر را نشان می‌دهد که البته چند دقیقه که کار می‌کند روی ۰.۳ آمپر ثابت می ماند. پس تلویزیون هم جزو وسایل برقی نسبتا کم مصرف است. به این خاطر می گویم نسبتاً، چرا که زمان استفاده از آن معمولاً زیاد است و یک خانواده ایرانی روزانه چهار پنج ساعت تلویزیون را روشن می کند. خیلی از ما عادت کرده‌ایم که تلویزیون را روشن میگذاریم و به کارهای خانه می‌پردازیم. بهتر است در تابستان که کشور با کمبود برق مواجه است این عادت بد را تکرار نکنیم.

۱۸.کولر آبی

خب ببینیم جریان مصرفی یک کولر آبی ۳۵۰۰ چقدر هست؛ الان کولر دارد روی دور تند کار می کند و همانطور که می بینید کلمپ متر من حدودا ۱.۶ آمپر را نشان می دهد. خب حالا کولر را روی دور کند قرار می دهم تا ببینیم که جریان مصرفی این کولر آبی ۳۵۰۰ چقدر می شود؛ و میبینید که روی دور کند حدودا ۰.۶ الی ۰.۷ آمپر جریان مصرفی این کولر آبی است.

۱۹.کولر گازی

خب اکنون نوبت به اندازه گیری جریان مصرفی کولر گازی است؛ این کولر گازی که الان دارم جریان مصرفی آن را اندازه گیری می کنم یک کولر گازی ۲۴۰۰۰ ال جی اینورتر دار است، همانطور که می بینید ۷.۵ آمپر جریان مصرفی آن است.

نکته : اگر کلمپ متر ندارید، می توانید از روی خود کنتور (دیجیتال) هم جریان مصرفی را بخوانید؛ به این صورت که دکمه آبی رنگ کنار صفحه نمایش را چند بار فشار می دهید و به V که برسید یعنی ولتاژ (که الان این کنتور ۲۲۹ ولت رو دارد نشان می دهد، یعنی ولتاژ این خانه الان ۲۲۹ ولت است) و یک بار دیگر که بزنید و حرف A که نشان داده شود، جریان مصرفی را نشان می دهد. ۸.۴ آمپر جریان مصرفی کل این خانه است که این هم شامل یخچال می شود و هم شامل کولر گازی که این دو وسیله الان روشن هستند و این ۷.۴ آمپر روی کلمپ متر فقط جریان مصرفی کولر گازی است.

خب دوستان الان با یک حساب سرانگشتی دستتان می آید که مصرف برق یک کولر گازی چند برابر مصرف برق یک کولر آبی است؛ اگر با دور کند کولر آبی مقایسه کنیم یک کولر گازی حدودا ۱۰ برابر یک کولر آبی برق مصرف می‌کند. ولی اگر با دور تند کولر آبی مقایسه کنیم حدودا ۴.۵ برابر یک کولر آبی برق مصرف می کند. به همین خاطر است که همیشه پیشنهاد می‌کنم اگر در شهر های شمالی یا جنوبی کشور زندگی نمی‌کنید و مجبور به استفاده از کولر گازی نیستید، حتما از کولر آبی استفاده کنید، چرا که مصرف برق تان به شدت پایین می آید.
از آنجا که این کولر گازی در خانه برادر بنده نصب است من از مبلغ دقیق قبض برق آنها اطلاع دارم، در تابستان ها که این کولر گازی معمولا روشن است، قبض برق مصرفی این خانوار حدودا ماهیانه ۲۵۰ هزار تومان می شود ولی ماه‌هایی که کولر گازی خاموش است قبض برق مصرفی این خانه حداکثر ۲۵ هزار تومان می‌شود، یعنی این کولر گازی حدودا ۹۰ درصد برق مصرفی این خانه را به خودش اختصاص می دهد؛ دوستان دقت کنید این کولر گازی ۲۴۰۰۰ اینورتر دار است، اگر اینورتر‌دار نباشد هزینه برق مصرفی سر به فلک خواهد کشید.

۲۰.هود آشپرخانه

خب می خواهیم ببینیم مصرف برق هود آشپزخانه چقدر است، این هود آشپرخانه مدل درسا هود و کلمپ متر را هم من در مجاورت سیم فاز ورودی آن قرار داده‌ام؛ ابتدا هود را روی دور کند روشن می کنم و می بینید که ۰.۵ آمپر جریان مصرفی آن است؛ من دور هود را بیشتر می کنم و همانطور که در تصویر می‌بینید روی درجه دوم دارد ۰.۶ آمپر جریان می‌کشد؛ باز هم دور هود را بیشتر می کنم و اینبار ۰.۸ الی ۰.۹ آمپر جریان می کشد؛ اکنون روی حداکثر دور قرار میدهم و می بینید که ۱.۲ آمپر دارد جریان می کشد.

۲۱.ماشین اصلاح موزر

اینقدر جریان مصرفی این دستگاه کم هست که کلمپ متر من این را نشان نمی‌دهد. چون دقت کلمپ متر من ۱۰۰ میلی آمپر است و چون جریان مصرفی این ماشین اصلاح کمتر از ۱۰۰ میلی آمپر است کلمپ متر نمی تواند جریان مصرفی آن را اندازه گیری کند.

۲۲.سیستم روشنایی و نورپردازی

خب حالا می خواهم جریان مصرفی تمام روشنایی یک واحد مسکونی ۱۳۰ متری را اندازه گیری کنم؛ من تمام چراغ های روشنایی این واحد مسکونی را روشن کرده‌ام و حالا می خواهم جریان مصرفی اش را از روی کنتور بخوانم؛ دکمه آبی رنگ کنار صفحه نمایش کنتور را آنقدر می زنم تا به بخش آمپر برسم؛ و می بینید که حدودا عدد ۱.۲ آمپر را نشان می دهد. دیدید جریان مصرفی تمام روشنایی های یک واحد مسکونی چقدر پایین است !!! به همین خاطر است که می گویم روشنایی ها در یک واحد مسکونی برق خیلی ناچیزی را مصرف می کند؛
لازم است که توضیح دهم در این واحد مسکونی الان ۴ تا مهتابی ۴۰ وات، ۳۸ تا هالوژن ۷ وات و ۹ تا لامپ حبابی ۱۰ وات LED روشن هستند، ولی با این وجود می بینید که چون لامپ های امروزی همه شان LED هستند برق مصرفی شان به شدت پایین است.

خب دوستان حجم مقاله ما دارد خیلی زیاد می شود؛ هدف من این بود که حجم این مقاله و تایم فیلم مربوط به آن از یک حدی بیشتر نشود؛ من چند مورد دیگر را نیز اندازه گیری کرده‌ام که خیلی سریع نتیجه اندازه گیری را به شما می گویم. شاید در محاسبات تان بدرد بخورد.

۱.یک لامپ ۱۰ وات LED حدودا ۳۵ میلی آمپر جریان می کشد.

۲.یک لامپ ۱۰۰ وات رشته ای حدودا ۴۴۰ میلی آمپر جریان می کشد. یعنی یک لامپ ۱۰۰ وات رشته ای حدودا ۱۳ برابر یک لامپ LED برق مصرف می کند، اگر هنوز داخل خانه هایتان لامپ رشته ای قدیمی دارید حتما آنها را باز کنید و دور بیندازید و به جای آنها از لامپ های LED استفاده کنید.

۳.مورد بعدی برق مصرفی یک لپ تاپ بود که من باطری آن را برداشتم تا مستقیم از برق شهر تغذیه کند، طبق اندازه گیری من جریان مصرفی ای که از برق شهر می کشید حدودا ۱۰۰ میلی آمپر بود.

۴.مورد بعدی جریان مصرفی یک پرینتر رنگی اپسون بود که اندازه گیری کردم، و در لحظه استارت اولیه که روشن می شود حدودا ۷۰۰ میلی آمپر و بعد از اینکه شروع به کار می کند حدودا ۳۰ میلی آمپر جریان مصرفی این پرینتر است.

۵.مورد بعدی جریان مصرفی یک هویه ۴۰ وات است که حدودا ۱۷۰ میلی آمپر جریان می کشد.

۶.مورد بعدی جریان مصرفی بویین یک کنتاکتور است (دوستان فقط بویین کنتاکتور منظور من است) که طبق اندازه گیری من از برق ۲۳۰ ولت شهری حدودا ۲۰ میلی آمپر جریان می کشید.

۷.مورد آخر هم جریان مصرفی یک اتو مو بود که طبق اندازه گیری من ۸۰۰ میلی آمپر جریان می کشید.

امیدوارم این اندازه گیری هایی که من انجام دادم، هم در محاسبات بدردتان بخورد هم اینکه اگر می خواهید در مصرف برق صرفه جویی کنید بدانید که چه وسایلی در منزل شما پرمصرف هستند و از آنها در ساعات اوج مصرف یا در تابستان ها که با کمبود برق مواجه هستیم استفاده نکنید.

خب دوستان منتظر شنیدن نظرات شما در بخش کامنت ها هستم، ممنون می شوم که در بخش کامنت ها نظراتتان را برایم بگویید و همچنین فیلم مربوط به این مقاله را از طریق لینک زیر در یوتیوب تماشا کنید و لایک بفرمایید و کانال یوتیوب ما را نیز سابسکرایب نمایید؛ ما کلی فیلم آموزشی دیگر هم در کانال مان در یوتیوب داریم که خوشحال می شوم اگر این فیلم ها را مشاهده کنید؛ و در پایان مثل همیشه پیشنهاد می کنم اگر به برق ساختمان علاقمند هستید حتما کتاب فوق العاده آموزش برق ساختمان را مطالعه کنید.

نوشته مصرف هر وسیله برقی چند آمپر است؟ اولین بار در آموزش برق ساختمان. پدیدار شد.

این برندهایی که نام بردم معمولاً در ۹۰ درصد موارد شبیه هم هستند، پس اگر شما فقط مدل تابا را یاد بگیرید بقیه مدل‌ها را هم به راحتی نصب و تعمیر می‌کنید. شرکت تابا از معروف‌های بازار آیفون صوتی و تصویری است، ولی دیگر چند سالیست که از این آیفون‌های صوتی ۶ سیم تولید نمی‌کند. ولی از آنجایی که هنوز در بعضی از خانه‌های قدیمی از این مدل استفاده می‌شود لازم است که یک تکنسین برق، روش نصب و تعمیر این آیفون‌ها را هم بلد باشد.

چون این اولین درس ما در رابطه با آیفون‌های صوتی و تصویری است، من می‌خواهم از ساده ترین چیزها شروع کنم، چون احتمال می‌دهم بعضی از دوستان این مطالب ساده و ابتدای را بلد نباشند. ابتدا خیلی سریع اجزای تشکیل دهنده آیفون‌ها را نام می‌برم.

اجزای تشکیل دهنده یک آیفون صوتی

از این به بعد در این درس و درس‌های بعدی، دستگاه زیر را پنل صدا میزنم، پس هر زمان گفتم “پنل”، منظورم این قسمتی است که بیرون از ساختمان، پشت درب حیاط و در داخل خیابان نصب می شود.

پنل آیفون صوتی

قسمت دوم گوشی است، که در داخل منزل نصب می‌شود. در تصویر زیر یک گوشی آیفون صوتی کوماکس را مشاهده می‌کنید.

گوشی دربازکن صوتی

قسمت سوم، ترانس است که در آیفون‌های صوتی برق کل مجموعه را تامین می‌کند. ترانس بعضی از آیفون‌های صوتی فقط برق AC تولید می‌کند و بعضی از مدلها هم برق AC و هم برق DC را در اختیار ما قرار می‌دهد. دلیل استفاده از ترانس این است که آیفون صوتی با برق ولتاژ پایین (۱۲ ولت) کار می کند پس لازم است برق ۲۳۰ ولت ساختمان را توسط این ترانس به ۱۲ ولت تبدیل کنیم.

ترانس آیفون تابا

قسمت چهارم، قفل بازکن است که پشت درب حیاط نصب می‌شود و کارش باز کردن درب حیاط است. این قفل بازکن هم می تواند زنجیری باشد مثل این تصویر سمت چپی و هم می تواند کله گاوی باشه مثل این تصویر سمت راستی. البته قفل بازکن‌ها مدل‌های دیگری هم دارند مثل قفل مقابل برقی، قفل درب حیاطی و… که تنها تفاوت این مدل‌ها در شکل و ظاهر و نحوه عملکرد آنهاست. ولی همه آنها در یک چیز با هم مشابه هستند، اینکه همگی توسط یک برق ۱۲ (یا ۲۴) ولت AC فعال می‌شوند و درب ساختمان را باز می‌کنند. اگر مایل بودید بدانید که چطور این قفل بازکن ها را نصب کنید به فیلمی که در کانال یوتیوب ما قرار گرفته مراجعه کنید.

انواع قفل بازکن آیفون

قسمت پنجم، هندست است که یک بلندگو و یک میکروفن داخل آن است و توسط یک سیم فنری بلند به گوشی متصل می‌شود.

هندست و سیم فنری

قوطی پنل. به این قوطی سیاه رنگ پلاستیکی که داخل دیوار با استفاده از گچ یا سیمان نصب می‌شود و پنل با استفاده از ۲ عدد پیچ به آن متصل می‌شود، از این به بعد می‌گویم قوطی پنل. این قوطی معمولاً در مرحله نماکاری ساختمان توسط آقای سنگار یا نماکار داخل دیوار قرار می‌گیرد. ولی اگر خودتان باید آن را نصب کنید، کافیست با دستگاه شیارزن دیوار را شیار بزنید و بعد با تیشه داخل شیار را خالی کنید و آنگاه با مصالحی مثل سیمان، قوطی را همسطح دیوار نصب کنید. دقت کنید اگر قوطی پنل کج و معوج نصب شود، بطوری که چهار گوشه‌ی پنل بصورت کامل روی آن فیکس نشود، این باعث ایجاد سوت ممتدد و نویز در پنل می‌شود.

قوطی پنل

قسمت بعدی کابل آیفون است. کابل آیفون اصطلاحی است که بازاری‌ها استفاده می‌کنند ولی اسم تخصصی‌تر آن کابل مخابراتی هوایی است. در داخل این کابل تعدادی رشته سیم‌های نازک قرار دارد که بصورت دوتا دوتا به دور همدیگر تابیده شده‌اند. در اصطلاح به این سیم‌های تابیده شده زوج گفته می‌شود. یعنی اگر یک کابل آیفون ۸ رشته سیم داشته باشد به آن کابل ۴ زوج می‌گویند. کابل‌های آیفون در انواع ۲، ۴، ۶، ۱۰، ۱۵، ۲۰و … تا هر تعداد زوجی که بخواهید در بازار موجود است. ولی بیشترین کابلی که در آیفون‌های صوتی و تصویری استفاده می‌شود این کابل ۴ زوج پایین است که برای کابل شبکه هم از آن استفاده می‌کنند.

کابل آیفون تصویری فویلدار با سطح مقطع ۰/۶ میلیمتر

دقت کنید همیشه از مدل فویل‌دار با حداقل نمره ۰.۶ میلی‌متر خرید کنید. چرا که مدل‌های بدون فویل و با سطح مقطع نازک‌تر هم در بازار هست که روی کیفیت صدا و تصویر تاثیر منفی می‌گذارد.

فیلم آموزش نصب آیفون صوتی تابا مدل ۶ سیم

تمام محتوای این درس بصورت یک فیلم کوتاه در کانال یوتیوب ما قابل مشاهده است (لینک کانال یوتیوب سایت آموزش برق)، اگر با تماشای فیلم بهتر یاد میگیرید می توانید این فیلم را در پایین یا در کانال یوتیوب ما مشاهده کنید.

نقشه لوله گذاری برای آیفون صوتی و تصویری

حالا که با تجهیزات آیفون آشنا شدید، می خواهیم از مدل لوله گذاری برای آیفون های صوتی و تصویری بگوییم.

نقشه لوله گذاری برای آیفون صوتی و تصویری

فرقی نمی کند که آیفون شما صوتی باشد یا تصویری. اگر آن ساختمان ویلایی و تک واحدی است، لوله گذاری باید به شکل بالا انجام شود. یعنی از گوشی تا پنل یک لوله برق سایز ۱۳ قرار می‌‌دهید و داخلش یک کابل ۴ زوج فویل دار رد می‌کنید. از ترانس هم که معمولاً نزدیک کنتور برق نصب می‌شود، یک لوله تا پنل قرار می‌دهید و داخلش یک کابل حداقل ۲ زوج رد می‌کنید. از پنل تا پشت درب حیاط هم یک لوله قرار می‌دهید و داخلش ۲ رشته سیم افشان رد می‌کنید. این ۲ رشته سیم برای اتصال به قفل بازکن است.

من همیشه تاکید می‌کنم برای قفل بازکن از سیم های افشان نمره ۰.۵ یا ۰.۷۵ استفاده کنید زیرا درب حیاط دائم باز و بسته می‌شود و سیم‌های متصل به قفل بازکن در معرض فشار و کشش هستند و اگر از سیم‌های مفتولی یا کابل مخابراتی استفاده کنید بعد از مدت کوتاهی سیم ها از داخل می‌شکند و اتصال قطع می‌شود. ولی سیم های افشان چون نرم و انعطاف پذیر هستند به راحتی خم می‌شوند پس برای این مسیر بهتر عمل می‌کنند.

در تمام این مسیرها از لوله برق سایز ۱۳ یا به قول بعضی برقکارها از لوله نمره ۲ استفاده کنید.

توجه: پس حالا متوجه شدید که در پشت هر پنل حداقل ۳ لوله برق وجود دارد، یکی به قفل بازکن می‌رود، یکی به ترانس و یکی هم به گوشی(ها)

برای ساختمان‌های با تعداد واحد بیشتر هم فقط در مسیر گوشی ها تا پنل تفاوت هست که من فقط این مسیر را در شکل زیر برای شما ترسیم کرد‌ه‌ام.

روش سیمکشی پارالل

یعنی از پنل که کنار درب حیاط قرار گرفته، یک لوله قرار می‌دهید تا گوشی طبقه اول، از طبقه اول به طبقه دوم، از طبقه دوم به طبقه سوم و همین طور تا بالاترین طبقه پیش می‌روید. البته این مدل لوله گذاری فقط مناسب آیفون‌های صوتی است (تا ۷ طبقه) و برای آیفون های تصویری در درس‌های بعدی مدل‌های بهتری را به شما نشان خواهم داد. در ضمن در کتاب آموزش آیفون های صوتی و تصویری ۸ مدل لوله گذاری و سیم‌کشی را معرفی کرده‌ام، که بسته به مدل ساختمان، هر کدام دارای مزیت‌هایی هستند، پس حتماً این کتاب را از سایت آموزش برق سفارش دهید و مطالعه کنید. از چاپ قبلی این کتاب تنها تعداد کمی باقی مانده است.

نقشه سیمکشی و نصب آیفون صوتی تابا

خب حالا برویم نقشه سیم‌کشی یک آیفون صوتی ۶ سیم را به شما نشان دهم.

آموزش سیمکشی دربازکن صوتی

همانطور که می‌بینید در پشت گوشی ۶ تا ترمینال داریم که با علامت های A B C D E F شماره گذاری شده‌اند. در پشت پنل هم ۶ تا ترمینال داریم، که با علامت – + C B A 1  شماره‌گذاری شده‌اند. در داخل ترانس هم ۴ تا ترمینال داریم که با علامت های AC AC مثبت منفی نام‌گذاری شده‌اند. در داخل قفل بازکن هم ۲ تا ترمینال داریم.

طبق شکل بالا، با استفاده از ۳ رشته سیم، ترمینال‌های A B C از پشت گوشی به ترمینال‌های A B C از پشت پنل متصل می‌شوند. آنگاه ترمینال شماره ۱ در پشت پنل، با یک رشته سیم دیگر به ترمینال شماره D در پشت گوشی متصل می شود.

بد نیست بدانید که اگر پنل شما یک واحدی باشد، پشت پنل فقط یک ترمینال شماره ۱ می بینید. اگر پنل دو واحدی باشد دو تا ترمینال ۱ و ۲ می‌بینید. و اگر پنل سه واحدی باشد سه تا ترمینال ۱ ۲ ۳ می بینید و… . پس به تعداد هر شستی زنگی که روی پنل تعبیه شده یک ترمینال به اینجا اضافه می‌شود. چون این ترمینال ها از پشت شستی زنگ هر واحد می‌آید. در بعضی از مدلها حتی این ترمینال ها را حذف کرده‌اند و خودتان می‌توانید سیم شماره D هر واحد را به سیم پشت شستی زنگ آن واحد که آزاد است وصل کنید.

طبق شکل بالا یک ترمینال مثبت و یک ترمینال منفی در پشت پنل است، که این دو باید به مثبت و منفی ترانس متصل شوند. زیرا پنل برق مورد نیاز خودش را از این دو ترمینال تامین می‌کند (برق ۱۲ ولت DC). دقت کنید که جای سیم‌های مثبت و منفی را جابجا متصل نکنید.

پس تا اینجا از دست ۶ تا ترمینال پشت پنل راحت شدیم. حالا در پشت گوشی ترمینال E باقی مانده است که باید با یک رشته سیم به یکی از ترمینال‌های قفل بازکن متصل شود. البته چون ما در لوله گذاری مسیر مستقیمی از گوشی به قفل بازکن نداریم، این رشته سیم ابتدا به داخل قوطی پنل می‌آید و بعد از آنجا ادامه مسیر می‌دهد و به قفل بازکن می‌رود. یک ترمینال F هم پشت گوشی است که با استفاده از یک رشته سیم به یکی از ترمینال های AC ترانس متصل می شود. چون ما از گوشی به ترانس لوله گذاری مستقیم نداریم، پس این رشته سیم F اول به قوطی پنل می‌آید و بعد از قوطی پنل دور می‌زند و به ترانس می‌رود. یک ترمینال AC دیگر در ترانس باقی می‌ماند که به قفل بازکن وصل می‌شود.

همانطور که دیدید سیمکشی یک آیفون صوتی تابا مدل ۶ سیم کار بسیار ساده‌ای است.

حالا می‌خواهم توضیحی در مورد علمکرد رشته سیم ها بدهم تا بدانید که هر کدام از این سیم‌ها چه وظیفه‌ای برعهده دارند.

• سیم شماره A سیگنال صدا را از پنل به گوشی انتقال می‌دهد.
• سیم شماره B برعکس سیم A است یعنی سیگنال صدا را از گوشی به پنل انتقال می‌دهد.
• سیم شماره C منفی مشترک است و اگر وصل نباشد هیچ چیزی کار نخواهد کرد.
• سیم شماره D زنگ واحد هست، که در واقع وقتی کسی می آید و شستی زنگ منزل شما را فشار میدهد، سیگنال زنگ را که دائما در پنل تولید می‌شود به گوشی داخل منزل هدایت می‌کند.
• سیم‌های شماره E F هم مربوط به رفت و برگشت قفل بازکن هستند. و اگر یکی از آنها را قطع کنیم دیگر دربازکن کار نخواهد کرد.

پس موارد بالا را به خاطر بسپارید، زیرا اگر شما وظیفه‌ی هر سیم را بدانید اگر مشکلی در یکی از این عملکردها ایجاد شود، مستقیم می‌توانید همان سیم را تست و بررسی کنید و لازم نیست بقیه سیم ها را دستکاری کنید.

چون صحبت از سیمکشی شد می‌خواهم یک نکته از تجربیاتم را بیان کنم. چرا که می‌دانم توجه به این نکته هم می تواند سرعت کار شما را در عیب یابی و تعمیر آیفون‌ها بالا ببرد هم اینکه در زمان و مقدار دستمزد شما تاثیر دارد. اگر من ادعا کنم که برای تعمیرات آیفون به بیش از ۱۰۰۰ ساختمان مختلف سر زده‌ام، اغراق نکرده‌ام. چون مدت یکسال در خدمات پس از فروش یکی از شرکت‌های تولید کننده آیفون مشغول بکار بودم و بعد از آن هم نزدیک به ۹ سال در این کار بوده‌ام.

تجربه: طبق تجربه بر من ثابت شده که کمتر از ۱۰ درصد خرابی آیفون ها به مشکل قطعی سیم ها مربوط می شود.

به همین خاطر اگر برای تعمیرات به جایی مراجعه کنم، آخرین چیزی که چک میکنم مسیر سیمکشی هاست.

پس زمانی که برای تعمیرات به منزل یکی از مشتریان مراجعه می‌کنید و ایشان می‌گوید که همه سیستم درست کار می کند ولی صدای شخص مراجعه کننده از بیرون شنیده نمی شود، به آخرین چیزی که باید شک کنید مسیر سیم شماره A است. چرا که گفتیم احتمال قطع شدن سیم ها تنها ۱۰ درصد است. ولی بعضی از همکاران چک کردن مسیر سیمکشی را در مرحله اول قرار می‌دهند و وقت خود را بی خودی هدر می‌دهند. در حالی که باید ابتدا مواردی را تست و بررسی کنند که احتمال خرابی آنها بیشتر است.

این در صورتی است که قبل از شما کس دیگری سیم ها را دست کاری نکرده باشد. در غیر اینصورت اگر مالک از بدترین سیم هم استفاده کرده باشد و مدتی آیفون برایش کار کرده باشد و بعد خراب شده باشد شما باید کمتر به سیمکشی شک کنید، و مشکل بیشتر از قطعات الکترونیک و قسمت‌های متحرک سیستم است.

پس مجدد تکرار می‌کنم، طبق تجربه‌ی بنده احتمال اینکه مشکل از قطع شدن سیم ها باشد تنها ۱۰ درصد هست. پس در زمان تعمیرات آخرین چیزی که چک می‌کنید مسیر سیمکشی باشد، مگر اینکه مطمئن باشید قبل از شما مالک کنجکاوی کرده یا یک تعمیرکار ناوارد قبل از شما سیم ها را دستکاری کرده یا طبق مشاهدات خودتان ببیینید که کابل آیفون دچار ضربه و آسیب شده، در اینصورت عاقلانه است که اول به سراغ سیم ها بروید. یک تعمیرکار ماهر تعمیرکاری است که در کوتاه‌ترین زمان پی به مشکل ببرد.

پس ۹۰ درصد خرابی آیفون ها برمی‌گردد به چیزهای دیگری که در درس‌های بعدی به آنها اشاره خواهیم کرد. پس آموزش ها و فیلم های بعدی که در کانال یوتیوب ما منتشر می‌شود را حتما دنبال کنید و اگر علاقه مند به بحث آیفون صوتی و تصویری هستید، کتاب آموزش آیفون های صوتی و تصویری را که شامل تجربیات چندین ساله بنده است تهیه کنید و چندین بار آن کتاب را بخوانید. چون دوستان زیادی پیام فرستاده‌اند که ما تازه دور دوم که کتاب را خواندیم، اون موقع تازه اصل داستان رو درک کردیم.

نوشته آموزش نصب آیفون صوتی تابا – مدل ۶ سیم قدیمی اولین بار در آموزش برق ساختمان. پدیدار شد.

فیلم مربوط به تاریخچه ارتینگ

این درس را با یک فیلم آموزشی شروع می کنم. البته چون فیلم ها در یوتیوب آپلود شده اند، نیاز است که با IP غیر ایرانی به اینترنت متصل شوید. در ضمن خوشحال می شویم عضو کانال یوتیوب ما شوید، ما هر هفته فیلم های جدیدی در کانال منتشر می کنیم. لینک ورود به کانال یوتیوب سایت آموزش برق

تاریخچه ارتینگ را با هم شروع می کنیم. ۱۵۰ سال قبل در اوایل سال های ۱۸۸۰ میلادی سیستم ارتینگ اصلاً وجود نداشت و بین انسان ها تعریف شده نبود. همانطور که در تصویر زیر می بینید ما فقط یک منبع داشتیم که برق تولید می کرد و در این قسمت هم مصرف کننده ها را داشتیم که هر چیزی می تواند باشد مثل یک لامپ یا یخچال و لباسشویی، در اینجا یک لامپ قرار گرفته است. بعد دو سیم داشتیم که کار تغذیه لامپ را به عهده داشتند و مثل تصویر زیر یک مدار بسته را ایجاد می کردند تا لامپ روشن شود. حتی این سیم ها اسم فاز و نول را هم نداشتند و بعداً به این اسم ها شناخته شدند. البته در این تصویر یک مدار تک فاز رسم شده است اما می تواند سه فاز هم باشد و در ویدئویی که انتهای این مقاله است، مدارات سه فاز آن را هم بررسی کرده ایم. این سیستم همانطور که فایده هایی داشت ایراداتی هم داشت. مثالاً خوبی این مدار این است که اگر ، شخصی بیاید و مستقیماً به سیم فاز دست بزند برق او را  نمی گیرد یا اینکه اگر به وسیله ی برقی که اتصالی کرده و برقدار شده دست بزند باز هم برق او را نمی گیرد، خیلی جالب است نه، اینکه ما یک مداری داشته باشیم که اگر مستقیم هم به سیم فاز دست بزنیم و برق ما رو نگیرد خیلی عالی است دلیلش هم این است که وقتی برق می آید و وارد بدن شخص می شود و بعد از آنجا وارد زمین می شود، وقتی می خواهد از زمین خارج شود مسیری برای خارج شدن پیدا نمی کند چون ما منبع را زمین نکرده ایم و اصلاً هیچ قسمتی از این مدار به زمین وصل نیست و زمانی هم که جریان برق نتواند مدار خودش رو ببندد و یک حلقه تشکیل بدهد جریان نمی تواند در آن حرکت کند و برق گرفتگی به وجود نمی آید.

اولین سیستم برق رسانی

اما همین مزیت باعث نقطه ضعف این سیستم شد چون به همین دلیل هم اگر اتصالی در مدار به وجود بیاید این اتصالی تشخیص داده نمی شود. مثلاً اگر مثل تصویر زیر قسمتی از این مدار به طور ناخواسته به زمین اتصالی کند مثلاً سیم فاز یا نول زخمی بشوند و روی زمین بیفتند یا یک قسمت از سیم که زخمی شده به چارچوب در یا پنجره یا نرده ها برخورد کند در اینصورت یک قسمت از سیستم به طور ناخواسته زمین شده می شود. در این شرایط این اتصالی اصلاً تشخیص داده نمی شود. دلیل آن هم دوباره بخاطر این است که جریان وقتی از طریق این اتصالی به زمین می رسد وقتی می خواهد از زمین خارج شود، هیچ مسیری پیدا نمی کند و نمیتواند حلقه بسته ایجاد کند. برای همین هیچ حفاظتی نمی تواند آن را تشخیص دهد حتی اگر حساس ترین حفاظت ها را نیز قرار دهیم مثل کلید مینیاتوری یا فیوز یا RCD هیچ کدامشان نمی توانند این اتصالی را تشخیص دهند. حالا چه اتفاقی می افتد؟ این اتصالی ممکن است روزها یا ماه ها به همین صورت باقی بماند تا اینکه شخصی بیاید و به سیم فاز(یا سیم حامل جریان) دست بزند، چون قبلاً این را شنیده بود که اگر به سیم فاز دست بزند اتفاقی برایش نمی افتد اما این بار فرد دچار برق گرفتگی می شود، چون وقتی جریان وارد بدن شخص می شود این بار دیگر جریان می تواند از طریق سیم نولی که روی زمین افتاده حلقه خود را ببندد و به این صورت جریان بین بدن شخص و زمین به حرکت در می آید( مسیر حلقه اتصال کوتاه را که بصورت نقطه چین زرد رنگ هست می توانید در تصویر زیر ببینید). پس در این حالت اگر فرد به طور مستقیم به سیم فاز دست بزند دچار برق گرفتگی می شود یا اینکه اگر سیم فاز یا سیم حامل جریان به بدنه دستگاه اتصالی کند و شخص به دستگاه معیوب دست بزند باز هم دچار برق گرفتگی می شود. جدای از برق گرفتگی ، به خود دستگاه آسیب می رسد و دستگاه می سوزد. تا مدت حدود ۴۵ سال بشر به همین صورت از برق استفاده می کرد و به همین صورت به مردم برق می رسید بدون اینکه از هیچ اتصال زمینی استفاده شود. ( از سال ۱۸۸۰ تا ۱۹۲۴ برق رسانی بدون زمین کردن شبکه و تجهیزات انجام می شد که اولین مرحله از تاریخچه ارتینگ محسوب میشود. )

معایب اولین سیستم برق رسانی

کم کم وقتی این برق گرفتگی ها و آتیش سوزی ها بالا رفت بر آن شدند که چاره ای بیندیشند.

یک راهکار پیشنهاد دادند، این بار بدنه وسیله های برقی را زمین کردند و آن ها را مانند تصویر زیر به زمین وصل کردند. این سیستم به سیستم IT معروف شد چون در سیستم IT بدنه دستگاه ها به زمین وصل می شود اما هیچ قسمتی از منبع به زمین وصل نمی شود. ( در سال ۱۹۲۴ اتصال بدنه تجهیزات به زمین توسط انجمن مهندسان برق(IEE) اجباری شد که دومین مرحله از تاریخچه ارتینگ محسوب میشود. )

این بار اگر شخص به وسیله معیوب دست بزند، هم پاهای او روی زمین است و هم دستش از طریق این الکترود زمین به زمین وصل است و به این روش خواستند که اختلاف ولتاژ را بین دست و پای شخص از بین ببرند. اما اینجا باز هم همانطور که در تصویر می بینید یک حلقه کوچیک(نقطه چین زرد رنگ ) درست می شود و یک اختلاف ولتاژ کمی بین دست و پای شخص به وجود می آید. بعضی موقع ها که این اختلاف ولتاژ زیاد بود فرد دچار برق گرفتگی میشد. پس با این روش گاهی موقع ها شخص نجات پیدا می کرد و گاهی موقع ها هم دچار برق گرفتگی میشد.

سیستم برق رسانی IT در حالت تکفاز

مجدداً برای آن راهکار دیگری اندیشیدند، این بار سیستم برق رسانی زیر را پیشنهاد دادند که سومین مرحله از تاریخچه ارتینگ محسوب می شود. یعنی هم یک نقطه از منبع به زمین وصل شد و هم بدنه دستگاه ها را به زمین وصل کردند که اسم این سیستم، سیستم TT است. البته در حالت تکفاز به این صورت است در ویدئویی که انتهای این مقاله قرار دارد، حالت سه فاز آن را نیز بررسی می کنیم. (زمین کردن نول ترانس ها در سال ۱۹۲۷ اجباری شد.)

در این دوران بود که سیم های فاز و نول تعریف شدند و ما دیگر آنها را با این اسم ها می شناسیم. سیم فاز سیم حامل جریان است و سیم نول سیمی است که از همان ابتدا و از منبع به زمین وصل شده و با زمین هم پتانسیل شده است. خوب حالا در این حالت اگه اتصالی در وسیله برقی به وجود بیاید جریان بصورت حلقه زرد رنگی که در تصویر میبینید مسیرش را می بندد یعنی الکترود اول وارد زمین می شود و از طریق الکترود دیگر، از زمین خارج می شود.

اما حالا باید ببینیم که حفاظتی که در تصویر می بینیم و در مسیر سیم فاز قرار گرفته است میتواند این اتصالی را تشخیص دهد و مدار را قطع کند؟  اگه بتواند مدار را قطع کند و جان فرد را  نجات دهد و فرد دچار برق گرفتگی نشود، این سیستم برق رسانی درست کار میکند و می توانیم از آن استفاده کنیم. پس بیایید این موضوع را بررسی کنیم.

سیستم برق رسانی TT در حالت تکفاز

فرض کنید از کلید مینیاتوری ۱۶ آمپر تایپ C استفاده کنیم که نوع مرسومی هست و همه جا استفاده می شود. در اینصورت برای اینکه این مینیاتوری جریان را قطع کند باید ۱۰ برابر حالت عادی از آن جریان عبور کند تا بتواند بصورت آنی وارد عمل شود و مدار را ظرف مدت ۰.۰۱ ثانیه قطع کند، همانطور که میدانید مینیاتوری های تایپ C به این صورت هستند و برای تایپ B باید ۵ برابر جریان نامی از مینیاتوری عبور کند تا کلید آنی قطع کند. پس برای کلید تایپ C باید ۱۰ را ضربدر ۱۶ آمپر کنیم و ۱۶۰ آمپر به دست می آید. پس اگر ۱۶۰ آمپر از مینیاتوری عبور کند، اتصالی تشخیص داده می شود و مدار قطع می شود. حالا اگر ۲۳۰ ولت را تقسیم بر ۱۶۰ آمپر کنیم. عدد ۱.۴ اهم به دست می آید.

محاسبه مقاومت الکترودها

یعنی مقاومت دو الکترود بالا با هم، باید ۱.۴ اهم باشد تا جریان ۱۶۰ آمپر بتواند در این حلقه به گردش در آید . پس باید هر الکترود ۰.۷ اهم مقاومت داشته باشد که مقاومت خیلی پایینی است و اگر بخواهیم چنین مقاومتی را بدست آوریم هزینه خیلی بالایی را باید صرف کنیم و الکترود زمین گران قیمتی را باید بخریم و اصلا مقرون بصرفه نخواهد بود. در ضمن اگر بجای مینیاتوری ۱۶ آمپر از ۲۵آمپر یا ۳۲ آمپر استفاده کنیم که شرایط خیلی بدتر میشود و مقاومت الکترودهای زمین باید از این هم کمتر باشد. بنابراین فهمیدند که این روش هم کارامد نیست و باید چاره ی دیگری اندیشید.

این بار سیستم برقرسانی پایین را پیشنهاد دادند. همان سیستم قبلی است فقط همبندی همپتانسیل کننده را نیز اجرا کردند. یعنی هر جسم فلزی که وجود دارد مثل کف زمین، در و پنجره فلزی، بدنه یخچال، لباسشویی، لوله های فلزی آب و گاز و هر چیز فلزی که وجود دارد و احتمال دست زدن به آن ها وجود دارد را با سیم همبندی به یکدیگر متصل می کنیم و در آخر به شینه زمین وصل می کنیم. این کار باعث میشود که اگر اتصالی به وجود بیاد و شخص به وسیله معیوب دست بزند، دست و پای این شخص یک ولتاژ را ببینند یعنی اختلاف ولتاژی بین دست و پای این شخص وجود نداشته باشد. چون عامل برقراری جریان و برق گرفتگی اختلاف ولتاژ است. پس خیلی ساده توانستند این شخص را از برق گرفتگی نجات دهند. این وضعیت مثل همان پرنده هایی می ماند که روی سیم برق می نشینند اما چون هر دو پای پرنده روی یک سیم است پس اختلاف ولتاژی بین پاهای پرنده وجود ندارد و دچار برق گرفتگی نمی شوند. (در سال ۱۹۳۵ استانداردهای جامع حفاظت اشخاص و تجهیزات نوشته شدند که این مرحله، مرحله چهارم از تاریخچه ارتینگ بود.)

سیستم برق رسانی TT به همراه همبندی

پس ما در این روش توانستیم جان این شخص را نجات دهیم و فرد دیگر دچار برق گرفتگی نمی شود اما اتصالی که برای این وسیله برقی به وجود آمده ممکن است تشخیص داده نشود و اتصالی باقی بماند و ممکن است حفاظت این مدار نتواند مدار را قطع کند. چون گفتیم که حلقه اتصال کوتاهی که اینجا تشکیل شده، بخشی از مسیر خودش را داخل زمین می بندد و در مسیرش از دو الکترود زمین عبور می کند بنابراین ۲  مقاومت را سر راه خودش می بیند، بنابراین جریان اتصال کوتاه افت میکند و هر چقدر جریان کمتر شود تشخیص آن برای حفاظت ها سخت تر میشود و مینیاتوری نمی تواند آن را تشخیص دهد و ممکن است بعضی مواقع مدار قطع شود و بعضی مواقع نه.

آخرین مرحله از تاریخچه ارتینگ و آخرین کاری که بشر انجام داد استفاده از این سیستم برقرسانی بود که در سمت فشار ضعیف استفاده میشود و امروزه داریم از این همین روش استفاده میکنیم و برق فشار ضعیف به این صورت در دسترس مصرف کننده ها و منازل مسکونی قرار می گیرد و به این صورت توزیع میشود. این همان سیستم TN است که ما هم در کشورمان از همین روش استفاده می کنیم. تفاوت این سیستم با قبلی در این است که هادی حفاظتی به این مدار اضافه شده است (هادی حفاظتی یا سیم ارت). همانطور که در تصویر زیر می بینید بخشی از مسیر هادی PEN را داریم و از قسمتی به بعد هادی های نول و حفاظتی از هم تفکیک شده اند و ما دیگر هادی های فاز، نول و حفاظتی داریم. این هادی به بدنه وسیله های برقی متصل میشود و در انتها به شینه ارت متصل می شود. کاری که این هادی حفاظتی انجام میدهد خیلی مهم است، در طرح قبلی اگر اتصالی داشتیم جریان بخشی از حلقه خودش را داخل زمین می بست بنابراین مقاومت زمین روی جریان تاثیر می گذاشت. اما اینجا اگه اتصالی به وجود بیاید این اتصالی مانند نقطه چین های زرد رنگی که در تصویر می بینید، حلقه خودش را از طریق هادی حفاظتی یا PE میبندد و از زمین عبور نمی کند، و چون این سیم ها مقاومتی ندارند و مقاومتشان ناچیز است بنابراین جریان زیادی در این حلقه به گردش در می آید و حفاظت را تحریک می کند و به عکس العمل وامیدارد و مدار را قطع می کند. پس در این سیستم هم توانستیم شخص را از برق گرفتگی نجات دهیم و هم اتصالی به وجود آمده در سیستم را تشخیص داده و مدار را قطع کنیم.

سیستم برقرسانی TN در حالت تکفاز

خوب این هم ازتاریخچه ارتینگ که آن را مرور کردیم. اکنون می توانید در ویدئو زیر انواع سیستم های برق رسانی را در حالت سه فاز نیز مشاهده کنید. در این ویدئو سیستم های IT,TT,TNC,TNS,TNCS در حالت سه فاز توضیح داده شده است.

نوشته تاریخچه ارتینگ اولین بار در آموزش برق ساختمان. پدیدار شد.

کولر آبی یا تبخیری، کولری است که بر پایه و اساس تبرید تبخیری دمای هوا را کاهش می دهد. در فرایند سرمایش تبخیری رطوبت به هوا اضافه می شود اما در فرایند سرمایش تراکمی (مثل کولرهای گازی) رطوبت از هوا زدوده و حذف می شود، بنابرین در کشور ما در مناطق مرکزی از کولر آبی و در مناطق ساحلی و شرجی از کولرهای گازی استفاده می‌شود. اکثر ساختمان‌ها با توجه به اقلیم معتدل در کشور ما مجهز به کولر‌های آبی هستند، بنابرین سرویس صحیح و به موقع این کولرها از اهمیت فراوانی برخوردار است.

متاسفانه بسیاری از مردم به سرویس کولر آبی خود اهمیت کمی می‌دهند و به درستی و در زمان مناسب کولر را سرویس نمی‌کنند، این سبب می‌شود که هم عمر مفید کولر آبی و هم سلامتی ساکنین مکان مورد خطر قرار گیرد. در زیر مواردی از آسیب‌های ناشی از عدم سرویس کولر آبی را ذکر می‌کنیم‌:

پیامد های عدم سرویس مناسب و به موقع کولر آبی

۱. کولر آبی دارای قطعات چرخنده و ثابت نسبتا حساسی مثل الکتروموتور، واترپمپ، شفت، پولی، یاتاقان، بلبرینگ و … است که اگر به موقع سرویس و بازبینی و روغن کاری نشوند عمر مفیدشان به شدت کاهش یافته و خیلی زود خراب می‌شوند.

۲. به دلیل سختی آب در بیشتر مناطق، اگر پدهای تبخیری (پوشال یا پد سلولزی)، تشتک ذخیره آب، مسیرهای آبرسانی، شناور و پمپ و مابقی قطعاتی که در معرض آب و رطوبت هستند به موقع سرویس و تمیزکاری نشوند دچار رسوب گیری شدید خواهند شد و پوسیده و از کار افتاده می‌شوند.

۳. مسیرهای انتقال جریان هوا مثل فن و پد های تبخیری به مرور زمان دچار ریزگرد‌ها و آلودگی‌های مختلف می‌شوند که اگر به موقع نظافت نشوند سبب پخش شدن ریزگرد‌ها در محیط ساختمان و ایجاد ناراحتی‌های تنفسی و آلرژی برای ساکنین و آلودگی محل به گرد و خاک بیش از حد خواهند شد.

۴. کولر آبی به دلیل وجود رطوبت بالا و عدم تابش مستقیم نور آفتاب به اجزای داخلی آن، محل مناسبی برای رشد انواع باکتری، قارچ، ویروس و … هستند که در صورت عدم سرویس و ضد عفونی به موقع رشد خواهند کرد و برای سلامتی افراد بسیار خطرناک خواهند بود.

۵. اگر کولر های آبی به موقع سرویس نشوند و سرویسکار قطعاتی مثل شناور، شیر تخلیه آب، آبریز پدهای تبخیری و یا حتی الکتروموتور، یاتاقان‌ها، تسمه و … را به موقع بازبینی ، سرویس یا در صورت نیاز تعویض ننماید، مصرف آب و انرژی برق به دلیل تنظیم نبودن قطعات نامبرده افزایش یافته و سبب هدر رفت آب و انرژی می شود؛ علاوه بر آنکه بازدهی دستگاه به حد زیادی افت خواهد کرد و هوا به درستی خنک نخواهد شد.

۶. اگر قطعات چرخنده به موقع سرویس نشوند موجب ایجاد سر و صداهای زیاد و آزار دهنده توسط کولر می‌شود و آرامش ساکنین را دچار اختلال می کند.

خب موارد بالا ۶ مورد از پیامدهای عدم سرویس اصولی و به موقع کولر است که ممکن است بیشتر از این هم باشد اما برای اینکه مقاله خسته کننده نشود و از موضوع زیاد منحرف نشویم به همین موارد بسنده می‌کنیم؛ اما خب به حتم به اهمیت سرویس کولر آبی پی برده‌اید و متوجه شدید که سرویس نکردن کولر آبی چه نتایجی به همراه دارد و سبب می‌شود بجای لذت بردن از هوای خنک دستگاه، همواره دچار آزار و اذیت شوید و سلامتی‌تان نیز به خطر بیفتد. خب در ادامه انواع سرویس کولر آبی و چگونگی آنها را خواهیم گفت.

انواع سرویس کولر آبی

سرویس کولر آبی تنها به آغاز فصل تابستان محدود نمی‌شود و ما سه نوع سرویسکاری داریم:

۱.سرویس آغاز فصل گرما

۲.سرویس و بازبینی ماهیانه در طول فصل گرما

۳.سرویس و جمع آوری پایان فصل گرما

که البته می‌دانید سرویس ابتدای تابستان مهم ترین مرحله سرویس کاری کولر آبی است.

سرویس ابتدای فصل گرما

در این مرحله، باید به این توجه کنید که کولر آبی شما حدود ۹ الی ۱۰ ماه خاموش و در معرض آلودگی های مختلف بوده است و انواع عوامل آسیب زا دستگاه شما را درگیر کرده است، که در سرویس آغاز فصل گرما باید همه این عوامل را شناسایی کرده و از میان بردارید. البته اگر در ابتدای پاییز سال قبل سرویس پایان فصل را به خوبی انجام داده باشید کار شما در اینجا اندکی راحت تر خواهد بود، اما خب بهرحال ما بدترین حالت را متصور می شویم که در آن با کولری کثیف و آسیب دیده و سرویس نشده مواجه هستیم و حالا شما عزیزان باید یک سرویس حرفه‌ای را آموزش ببینید.

۱. ایجاد شرایط اولیه برای شروع سرویس

برای شروع سرویس کولر آبی، ابتدا نیاز به یک سری ابزارهای مخصوص دارید که این ابزارها تقریبا در جعبه ابزار هر برقکار ساختمان یا سرویس کار کولر یافت می‌شوند و نیاز نیست ابزار خاص و جدیدی بخرید. یک سرویسکار کولر آبی باید در جعبه ابزارش فازمتر با چراغ سالم، سیم چین، پیچ گوشتی دوسو و چهارسو، آچار فرانسه، انبردست، نوار تفلون، نوارچسب برق، شیلنگ آب، فرچه کوچک و نرم، دستمال نظافت، انبر قفلی و روغندان حاوی روغن مخصوص کولر آبی (روغن توربینی ۲۰۰) داشته باشد.

سپس اگر به محل جدیدی رفته‌اید که تعداد زیادی کولر روی بام است و نمی‌دانید کدامیک را باید سرویسکاری نمایید، در ابتدا باید از اشخاصی که مطلع و در دسترس هستند در این مورد سوال کنید، اگر شخص مطلعی پیدا نشد ابتدا دریچه‌های انتقال هوا در محل مورد نظر را کامل ببندید و از شخصی دیگر بخواهید که فن کولر آن نقطه یا طبقه را برای لحظه‌ای کوتاه روشن و خاموش کند و از آن بالا ببینید کدامیک از کولر‌ها همان لحظه روشن و خاموش می‌شود، آن مورد کولری است که شما باید سرویسکاری نمایید.

۲.قطع کردن جریان برق کولر آبی یا کلید ایزولاتور:

بسیار دقت فرمایید که بیشترین آمار برق گرفتگی و حوادث مربوط به سرویس کولر آبی مربوط به همین قسمت از کار است که برق کولر وصل بوده و در سیستم آن نیز برق وجود دارد و موجب بروز حادثه برق گرفتگی برای شخص سرویسکار می شود (البته این مورد برای کولر های مجهز به کلید محافظ جان و قطع دوقطب یا مجهز به کلید ایزولاتور رخ نمی دهد)، پس ابتدا یا کلید ایزولاتور که در محل نصب کنار دستگاه واقع شده را قطع کنید و اگر هم کلید ایزولاتور وجود نداشت برق کولر را از داخل جعبه فیوز طبقه قطع نمایید. بد نیست در پایان مطالعه این مقاله، سری هم به آموزش نصب کلید کولر آبی بزنید.

۳.باز کردن درب های جانبی کولر و بررسی قطعات آن

پس از آنکه اطمینان حاصل کردید که کولر شما از شبکه برق ساختمان جدا است، درب‌های جانبی آن را باز کنید و از حضور و سالم بودن تمامی قطعات آن اطمینان حاصل کنید، سپس اگر کولر پوشالی بود یک دست پوشال متناسب با حجم آن تهیه نموده و حتما آنها را عوض کنید، اگر هم سلولزی است و هنوز عمر پد های سلولزی به ۵ سال نرسیده است، لازم نیست آنها را تعویض کنید، تنها کافیست یک محلول ضد عفونی کننده مخصوص پد های سلولزی تهیه کرده و آنها را ضد عفونی نمایید، قطعات دیگر نظیر پمپ، شناور، شیر تخلیه، صافی پمپ، تسمه و … را نیز بررسی کنید و در صورت فرسوده بودن حتما یک نمونه مشابه و مناسب بخرید و تعویض نمایید (برای خرید تسمه جدید باید سایز تسمه قبلی را داشته باشید).

نکته : اگر پمپ شما سوخته یا فرسوده بود برای خرید پمپ جدید حتما از برندهای معتبر و اورجینال با ضمانت و گارانتی خرید کنید.

۴.تعویض پوشال یا پد سلولزی

همانطور که گفتیم اگر کولر پوشالی بود باید حتما پوشال ها را سالیانه تعویض کنید، اگر هم سلولزی بود نیاز به تعویض سالیانه نیست زیرا این پدهای سلولزی تا ۵ سال می توانند کار کنند و بعد باید آنها را تعویض کرد.

برای تعویض پوشال ابتدا زبانه‌های پوشالگیر را به داخل خم کنید، سپس آنها را از درب های مشبک جدا کنید تا پوشال‌ها آزاد شوند و سپس پوشال‌های فرسوده را خارج کنید و دور بیندازید.

برای تعویض پد سلولزی نیز باید پیچ های اطراف گیرنده های پد را باز کنید و گیرنده ها را جدا کنید، سپس سلولزهای فرسوده را خارج کرده و دور بیندازید.

سپس با آب و پودر شست و شو، محلولی درست کنید و درب ها را با فرچه نرم و آب و کف بشویید و سعی کنید رسوبات آب را به خوبی برطرف کنید. سپس پوشال یا پد سلولزی جدید را درون درب‌ها قرار دهید و گیره‌ها را برعکس موارد فوق مجدداً روی آنها سوار کنید. سپس آنها را اندکی با آب بشویید تا خیس بخورند.

برای اینکه حوصله تان سر نرود، پیشنهاد میکنم این فیلم را مشاهده کنید.

۵.باز کردن قطعات و رسوب زدایی کولر

ابتدا پمپ آب را از کولر جدا کنید، ابتدا سیم های فاز و نول و ارت آن را از داخل جعبه تقسیم کولر خارج کنید و شیلنگ آب آنرا جدا کنید. سپس پیچ کلاهک آن را باز کرده و با آزاد کردن قفل زیرین کلاهک، پمپ را به طرف بالا و سپس به طرف عقب بکشید تا قفل های بالایی نیز جدا شده و پمپ آزاد شود و آن را بیرون بیاورید.

شیر تخلیه کولر را نیز اگر در جای خود است باز کنید، بدین صورت که ابتدا مهره زیرین را بپیچانید تا باز شود و سپس شیر تخلیه را از بالا بیرون بیاورید.

شیر شناور را نیز باز کنید، ابتدا مهره شیلنگ آن را بپیچانید تا شیلنگ جدا شود، سپس مهره نگه دارنده را از بیرون کولر با آچار فرانسه باز کنید و بیرون بیاورید، در نهایت شناور را از درون کولر از بدنه جدا کنید (مواظب باشید قطعات جدا شده گم نشوند)

تسمه کولر را نیز به آرامی ابتدا از پولکی کوچک و سپس از پولکی بزرگ جدا نمایید.

اکنون تشتک ذخیره آب کولر را با سمباده یا کاردک به گونه‌ای که ضربه‌ای به آن وارد نشود رسوب زدایی کنید، سپس قطعاتی که جدا کرده‌اید را نیز توسط فرچه بسیار نرم و دستمال از هرگونه رسوب و سختی آب به آرامی پاک کنید.

نکته ۱ : سبد پمپ آب، شیر شناور و شیر تخلیه کولر اگر فرسوده شده و پوسیده‌اند باید حتما تعویض شوند، هنگام تعویض از محصولات مرغوب استفاده کنید.

نکته ۲ : تسمه کولر اگر نخ زده یا از حالت نرم به حالت خشک تغییر پیدا کرده است باید با یک نمونه هم سایز تعویض شود، همچنین به هیچ عنوان تسمه را با آب نشویید بلکه با یک پارچه نیمه مرطوب به آرامی تمیز کنید.

نکته ۳ : به هیچ عنوان با اشیاء تیز و برنده مثل برس سیمی و تیغ و یا مواد حلال و خورنده مثل تینر و اسید اقدام به رسوب زدایی کولر آبی ننمایید، از فرچه نرم و دستمال پارچه‌ای و همچنین شوینده‌هایی مثل پودر تاید و الکل غیر صنعتی و سانوسیل جهت تحقق این امر استفاده نمایید.

۶.شست و شوی کولر و قطعات باز شده آن

پس از آنکه تشتک آب کولر و قطعات باز شده را رسوب زدایی کردید باید با آب و ماده شوینده شست و شو دهید، ابتدا فن حلزونی و محل ذخیره آب را خیس نمایید و سپس به ماده شوینده مناسب (پودر شست و شو) آغشته کرده و با فرچه نرم بسایید، سپس با آب، کف های مالیده شده را بشویید تا داخل کولر به خوبی تمیز شود، سپس به سراغ قطعات پمپ، سبد، شناور و شیر تخلیه آب بروید و در صورتی که نیاز به تعویض نداشتند با آب و مواد شوینده شست و شو دهید.

سپس ناودانی‌های آب که در قسمت فوقانی پوشال‌ها قرار دارند را نیز با آب شست و شو دهید، سپس شیلنگ آبی که در دستتان هست را روی دهانه شیلنگ پمپ (قسمتی که به پمپ متصل می شود) بگذارید تا آب وارد مدار آبرسانی شده و از ناودانی ها بریزد تا شست و شو داده شود، اگر شیلنگ آبرسان یا چندراهی تقسیم آب نشتی داشتند یا در قسمتی از مدار انسداد رخ داده بود اقدام به رفع آن نمایید.

نکته مهم ۱ : بسیار احتیاط کنید که آب و یا مواد شوینده وارد الکتروموتور، جعبه تقسیم، برد الکترونیک (در صورت وجود)، سیم کشی ها و سایر اجزای الکتریکی داخل کولر نشود.

نکته مهم ۲ : در هنگام شست و شوی پمپ آب دقت نمایید که آب و مواد شوینده وارد سیم ها یا قسمت الکتروموتور آن نشود.

نکته مهم ۳ : اگر آب وارد بخشی الکتریکی شد هرگز کولر را به برق نزنید و به رفع رطوبت آن به روش های درست اقدام کنید.

نکته مهم ۴ : در کولر هایی که تسمه ای نیستند و الکتروموتور به صورت کوپل مستقیم یا direct drive به فن آکسیال یا سانتریفیوژ کولر متصل شده است، هنگام شستن فن بسیار دقت کنید و در صورت امکان فن را جدا کرده و جداگانه شست و شو دهید.

۷. روغنکاری اجزای روغن خور

روغنکاری از بخش های مهم سرویس هر کولر است که نقش زیادی در روان کار کردن، کاهش فشار و استهلاک، کاهش مصرف برق و افزایش بازدهی و همچنین از بین رفتن سر و صداهای اضافه می‌شود. در کولر تسمه ای دو عدد بلبرینگ یاتاقان در دو طرف شفت فن سانتریفیوژ قرار دارد که باید درپوش آنها را به طرف بالا بکشید و توسط روغن مخصوص کولر پر از روغن نمایید، اما کولرهای بدون تسمه یا direct drive اجزای روغن خور روی فن خود ندارند. اگر پمپ یا الکتروموتور فن شما محل تزریق روغن داشتند باید به میزان کافی روغنکاری شوند.

نکته مهم : دقت فرمایید که هنگام روغنکاری روغن به داخل اجزای الکتریکی نریزد و یا به جای نامناسب دیگری نشت نکند، از تزریق روغن بیش از اندازه بپرهیزید.

۸.نصب مجدد قطعات باز شده

قطعاتی مثل پمپ آب، سبد پمپ، شناور و تسمه که برای تمیزکاری و سرویس باز کردیم اکنون در این مرحله باید مجددا سوار شوند؛ پمپ را درون سبد قرار داده و در محل خود قفل کنید، بدین صورت که ابتدا آنرا از کلاهک بگیرید و قفل های فوقانی را وارد سوراخ‌های بدنه کنید، سپس تا انتها پایین و به سمت جلو بکشید و قفل پایینی را نیز جا بیندازید، سپس پیچ قفل کلاهک را در جای خود محکم کنید، در آخر نیز سیم های فاز و نول و ارت آن را در جعبه تقسیم به ترمینال‌های مرتبط بزنید (سیم آبی رنگ نول و سیم ترکیب سبز و زرد ارت و سیم سوم باقیمانده نیز فاز پمپ است)، شیلنگ و زانویی را نیز به آن به درستی متصل کنید.

برای نصب شناور نیز انتهای آنرا وارد سوراخ روی بدنه کنید و مهره نگه دارنده را از سمت بیرون به آن ببندید، در نهایت نیز شیلنگ را توسط مهره پلاستیکی به آن وصل کنید و آب بندی نمایید.

اجازه بدهید تا اگر آلایندگی ای در کف تشتک باقی مانده تخلیه شود و هنگامی که آب تمیز و زلال بود شیر تخلیه را نصب کرده و آب بندی نمایید، سپس تشتک را تا نیم سانتی متر زیر سرریز شیر تخلیه پر نمایید.

اکنون شیر آب کولر را باز کنید تا آب وارد شناور شود، سپس با پیچاندن قسمت دایره‌ای شناور سطح آب را در همان محدوده‌ای که گفته شد تنظیم کنید.

در کولرهای تسمه ای ابتدا تسمه را روی پولی کوچک و سپس روی پولی بزرگ بیندازید و با دست دو طرف آنرا فشار دهید، هنگام فشردن فاصله بین دو طرف تسمه باید دو بند انگشت باشد، آنرا از شل یا سفت بودن بیش از حد کنترل نمایید تا مکانیزم چرخش فن کولر آسیب نبیند، سپس فن را مقداری با دست بچرخانید تا روغن در تمام سطح بلبرینگ‌ها پخش شود.

۹.راه اندازی کولر

اکنون نوبت به تست کولر رسیده است، فیوز برق و کلیدهای ایزولاتور را وصل کنید، محافظ جان کلید کولر را اکتیو کنید (در صورت وجود) و پمپ را روشن کنید، از تقسیم آب به میزان یکسان روی هر سه درب های مشبک و عدم نشتی آب و صحیح کار کردن پمپ مطمئن شوید و پمپ را خاموش کنید.

درب ها را بیاورید و پد های تبخیری را مجددا خیس کنید و در جای خود قرار دهید (البته اگر شخصی به همراه خود دارید از او بخواهید تا در حین سرویسکاری شما پد ها را خیس کند)، سپس هر درب را از همانجایی که باز کرده‌اید دوباره در همانجا مستقر کنید (زیرا درب ها قبلا ریگلاژ شده اند) و دوباره پمپ را روشن کنید و به شبکه های آب پخش کن بالای هر پوشال دقت کنید که آب را به طور یکنواخت روی پد‌ها تقسیم کند، اگر این مورد تنظیم نبود با شل کردن پیچ های آب پخش کن ها و تراز مجدد آنها این مورد را تنظیم کنید.

اکنون به پایین بروید و یکی از دریچه های خروجی هوا را باز نمایید و از شخصی بخواهید تا پارچه ای مرطوب را درون آن دریچه نگه دارد، سپس فن کولر را بزنید، سرعت را زیاد کنید و اجازه دهید کانال ها از گرد و غبار پاک شوند و از آن شخص بخواهید تا پارچه را جمع کند، سپس مابقی دریچه ها را نیز باز نموده و روی حالت دلخواه تنظیم نمایید.

۱۰.تعویض کلید کولر در صورت غیر استاندارد بودن

شاید اصلا انتظار این را نداشتید که با این مورد برخورد کنید و تصور کردید کارتان تمام شده است، اما خیر! قرارمان بر این شد که همانند یک سرویسکار حرفه ای عمل کنیم و روی مقررات کار را پیش ببریم، اگر کلید کولر از نوع قدیمی است و مجهز به سیستم دوقطبی و محافظ جان نیست حتما باید تعویض شود، یک کلید کولر محافظ دار دوقطبی یا هوشمند دیجیتال (کلید های هوشمند مجهز به سیستم دوقطبی و محافظ جان هستند در کنار امکانات زیادی که دارند) خریداری کنید و جایگزین کلید قبلی کنید؛ شاید بگویید که در این وضعیت اقتصادی این دیگر چه خرج اضافه ای است، اما باید بگوییم که این خرج اضافه ضامن ایمنی شما در مواقع سرویس یا تعمیر کولر است.

نوشته آموزش کامل سرویس کولر آبی | نصب و راه اندازی اولین بار در آموزش برق ساختمان. پدیدار شد.

پارامترهای مختلفی در محاسبه ظرفیت کولر گازی تاثیر گذارند. که می توانیم به عنوان مثال به متراژ، تعداد پنجره ها، تعداد افرادی که داخل اتاق هستند، اینکه واحد ساختمانی ما جزو طبقات میانی محسوب می شود یا طبقات آخر ساختمان است یا اصلا ویلایی است یا آپارتمانی، شمالی است یا جنوبی و منطقه مان گرمسیری است یا سردسیری و … اشاره کنیم. البته ما اینجا میخواهیم بصورت تقریبی محاسبه ظرفیت کولر گازی را انجام دهیم ولی باز هم تا حد زیادی می تواند درست باشد و این درس می تواند خیلی به شما کمک کند.پس با ما همراه باشید.

فیلم محاسبه ظرفیت کولر گازی:

این درس را با یک فیلم آموزشی شروع میکنم. البته چون فیلم ها در یوتیوب آپلود شده اند، نیاز است که با IP غیر ایرانی به اینترنت متصل شوید. در ضمن خوشحال می شویم عضو کانال یوتیوب ما شوید، ما هر هفته فیلم های جدیدی در کانال منتشر میکنیم. لینک ورود به کانال یوتیوب سایت آموزش برق

اگر از قبل بدانید که می خواهید کولر گازی را از چه برندی بخرید کار راحت تر می شود چون کاتالوگ آن کولر را از شرکتش دانلود می کنیم و طبق دستورالعملی که گفته شده محاسبه می کنیم. اما اگد ندانید چه کولری میخواهید بخرید این جدول ها می تواند در محاسبه ظرفیت کولر گازی کمکتان کند.

در جدول زیر گفته شده که بر اساس متراژ چه کولری استفاده کنیم. این اعداد برای زمانی است که شرایط کاملاً ایده آل است.

ظرفیت کولرگازی برحسب متراژ

بنابراین باید حتماً از جدول زیر نیز در کنارش استفاده کنید.

پارامترهای موثر در ظرفیت کولرگازی

پس برای محاسبه ظرفیت کولر ابتدا باید متراژ اتاقتان را بدانید. اگر ویدئو های قبلی ما رو دیده باشید ما برای یک ساختمان چند طبقه نقشه کشی برق را داخل برنامه اتوکد طراحی می کنیم حالا می خواهیم برای همان ساختمان ظرفیت کولر گازی را محاسبه کنیم. ما یک ساختمون ۵ طبقه داریم که در هر طبقه یک واحد مسکونی سه خواب قرار دارد و نقشه آن ها شبیه شکل زیر است. ما میخواهیم برای هر اتاق خواب یک کولر و برای پذیرایی نیز یک کولر استفاده کنیم بنابراین باید از ۵ کولر گازی یا یونیت داخلی استفاده کنیم. پس ما باید مساحت هر کدام از اتاق خواب ها و پذیرایی را داشته باشیم. اگر نمی دانید مساحت نقشه تان چقدر هست در اتوکد ابزاری به اسم Area وجود دارد که خیلی راحت می توانید مساحت اتاق را محاسبه کنید. در شکل زیر مکان این ابزار نشان داده شده است.

محاسبه حجم اتاق در اتوکد

بعد از اندازه گیری با ابزار Area متوجه می شویم که مساحت هر کدام از اتاق خواب ها حدوداً ۱۲.۵ مترمربع است و مساحت پذیرایی حدوداً ۶۷ متر مربع است.(مساحت آشپزخانه را نیز در پذیرایی دخالت داده ایم چون دیواری بین آن ها نیست)

طبق جدول بالا که محاسبه ظرفیت کولر گازی را برحسب متراژ بدست می آورد، برای هر اتاق خواب به ظرفیت ۶۷۰۰(یا ۷۰۰۰) و برای پذیرایی به ۱۸۰۰۰ بی تی یو می رسیم. حالا باید پارامترهایی که در جدول دوم وجود دارد را لحاظ کنیم. برای اتاق خوابی که در ضلع شمالی نقشه قرار گرفته به این صورت داریم که: از آنجایی که ۲ نفر در اتاق حضور دارند عدد ۶۷۰۰ بی تی یو را با ۱۰۰۰ جمع میکنیم (به ازای هر نفر ۵۰۰) و چون ۲ پنجره در این اتاق قرار دارد با ۳۰۰۰ جمع می کنیم( به ازای هر پنجره ۱۵۰۰) و به عدد ۱۰۷۰۰BTU/hr می رسیم.  برای دو اتاق خواب بعدی نیز طبق محاسبات زیر می بینید که چون در دو اتاق خواب دیگر هر کدام یک نفر حضور دارند و یک پنجره داریم پس ۶۷۰۰ را به ترتیب با ۵۰۰ و ۱۵۰۰ جمع میزنیم و به عدد ۸۷۰۰ BTU/hr  می رسیم. برای پذیرایی به این صورت محاسبه می کنیم که چون ۴نفر در اتاق حضور دارند باید ۱۸۰۰۰ را با ۲۰۰۰ جمع کنیم و چون یک پنجره داریم با ۱۵۰۰ جمع میکنیم و چون پذیرایی کنار آشپزخانه قرار گرفته است با ۴۰۰۰ جمع می کنیم  و در نهایت به عدد ۲۵۵۵۰۰ BTU/hr می رسیم. ظرفیت هایی که در این مرحله به دست آوردیم به ذهنتان بسپارید چون به دفعات به آنها احتیاج داریم.

برای هر اتاق از چه کولری استفاده کنیم

این ظرفیت هایی که بدست آوردیم را برای هر کدام از یونیت های داخلی( یا اپراتورهایی) که در داخل اتاق ها نصب می شوند در نظر می گیریم. حالا باید به محاسبه ظرفیت کندانسورهای آن ها بپردازیم. بسته به اینکه می خواهید از یک یا چند کندانسور استفاده کنیم طراحیمان متفاوت می شود. درست است ما می توانیم برای هر ۴تای این اپراتورها از یک کندانسور هم استفاده کنیم و یا برای هر اپراتور یک کنداسور در نظر بگیریم. بگذارید برای دوستانی که با کندانسورهای مولتی پنل و VRF آشنایی ندارند توضیحاتی بدهم.

در مدل های قدیمی برای هر یونیت داخلی یک کندانسور وجود داشت. پس اگر ما می خواستیم از چند یونیت داخلی استفاده کنیم لاجرم باید از چند کندانسور هم در کنار آنها استفاده می کردیم که از ایرادات آن شلوغی و کمبود فضا داخل تراس ها و پشت بام ها بود و یک صحنه نازیبایی را ایجاد می کرد. ( کندانسورها را اکثراً داخل تراس یا پشت بام ها نصب می کنند). اما در مدل های جدید یک کندانسور می تواند چندین یونیت داخلی را پوشش دهد. حتی جدیدترین نوع آن که به VRF شناخته می شود می تواند به ۶۴ یونیت داخلی متصل شود، این مدل برای آپارتمان هایی که تعداد واحدهای زیادی دارند یا محیط های اداری که اتاق های زیادی دارند میتواند بهترین گزینه باشد. شما یک کندانسور قرار می دهید و همان پاسخگوی تمام یونیت های داخلی شما خواهد بود. مدل های معمولی کولر گازی که VRF نیستند اما مولتی پنل هستند امکان اتصال تعداد یونیت های داخلی کمتری دارند مثلاً اتصال ۲ ، ۳ یا ۴ یا ۶  یونیت داخلی به یک کندانسور. ما هم برای پروژه مان از همین کندانسورهای مولتی پنل استفاده می کنیم.

کولرگازی مولتی پنل

با این اوصاف برای طراحی به دو صورت می توانیم عمل کنیم. یکی این که از یک کندانسور استفاده کنیم که هر ۴ یونیت های داخلی به آن متصل شود یا اینکه از ۲ کندانسور استفاده کنیم که به هر کدام ۲ یونیت داخلی متصل شوند. من هر دوی این طراحی ها را برایتان انجام می دهم تا با هر دو طراحی آشنا شوید. اول سراغ طرحی می رویم که در آن از ۲کندانسور استفاده شده است. مانند تصویر پایین، کندانسورها را داخل تراس قرار می دهیم.

طبق شکل و به دلخواه هر دو اپراتور را با یک کندانسور وصل می کنیم. ما اپراتورهای اتاق خواب هایی که در ضلع شمالی و جنوبی نقشه قرار دارد را به کندنسور وصل کرده ایم و اپراتوری که داخل پذیرایی قرار گرفته است را با یکی از اتاق خواب ها به یک کندانسور دیگر متصل می کنیم. همانطور که در شکل میبینید از داخل لوله هایی که این اتصال بین اپراتور با کندانسور را برقرار کرده یک کابل ۵*۱.۵mm2 عبور کرده است. این کابل برای فرمان است و چون جریان برق زیادی از داخلش عبور نمی کند سایز آن همیشه ۱.۵ است. این کابل معمولاً ۵*۱.۵ یا ۶*۱۵ و یا ۷*۱.۵ استفاده می شود که ما در اینجا از کابل ۵*۱.۵mm2 استفاده کرده ایم و برای هر کابل نوشته شده: ۵*۱.۵mm2 NYAF IN PVC- PG13.5

نقشه کولرگازی اجنرال دو پنله برای طبقات میانی

حالا باید ظرفیت و مدل کندانسورها را انتخاب کنیم. ما قبلاً ظرفیت اپراتورها را محاسبه کردیم و به اعداد زیر رسیدیم. حالا باید ظرفیت هر دو اپراتوری که به یک کندانسور متصل شده است را با هم جمع بزنیم. برای یک کندانسور به عدد ۱۹۴۰۰ بی تی یو می رسیم و برای یک کندانسور دیگر به عدد ۳۴۲۰۰ بی تی یو می رسیم.

محاسبه ظرفیت کولرگازی اجنرال برای طبقات میانی

البته ممکن است در بازار کندانسوری را پیدا نکنید که دقیقاً همین ظرفیت را به ما بدهد بنابراین ما باید از نزدیک ترین ظرفیت استاندارد کندانسوری که در بازار موجود است و رایج است استفاده کنیم، متناسب با اینکه از چه برند کولر گازی میخواهید استفاده کنید باید این انتخاب را انجام دهید. برندی که ما اینجا استفاده کرده ایم کولر گازی اجنرال است که برند معروفی است. در جدول زیر مشخصات فنی چند مدل مختلف از این برند را می توانید ببینید. این مدل ها مولتی پنل هستند و قابلیت اتصال دو اپراتور را به هر کندانسور دارند.

مشخصات فنی کولرگازی اجنرال

در این جدول براساس اینکه حداکثر ظرفیت سرمایشی کندانسور چقدر هست باید انتخابمان را انجام دهیم ما برای کندانسورهایمان از مدل های AOH 24U  و AOH 32R استفاده می کنیم که به ترتیب ۲۴۲۰۰ و ۵۰۰۰۰BTU/hr ظرفیت سرمایشی دارند. پس مدل این کندانسورها را در نقشه و کنار کندانسورهایمان وارد می کنیم.

برای اپراتورهایمان نیز باید ظرفیت هایی که قبلاً به دست آوردیم را اصلاح کنیم چون همانطور که می دانید در بازار برای اپراتورها نیز ظرفیت های ۱۰۷۰۰ یا ۸۷۰۰ نداریم و بجای آنها باید ظرفیت های ۱۲۰۰۰ و ۹۰۰۰ را انتخاب کنیم و برای پذیرایی نیز ظرفیت ۳۲۰۰۰ را بسته به برند کولر و کندانسوری که انتخاب کرده ایم برمیگزینیم.(پس ظرفیت هایی که انتخاب می کنیم باید بزرگتر یا مساوی ظرفیت هایی باشند که طبق محاسبه و جدول ها به دست آورده ایم.)

برق این کندانسورها را نیز از جعبه فیوز واحدها می گیریم، خیلی از برندهای داخل بازار به این صورت هستند یعنی نیاز است که برق به کندانسور برسد برای همین ما برق را مستقیم از جعبه فیوز به کندانسور می رسانیم. پس باید با کمک یه لیدر(فلش) مشخصات این کابل را کنار کندانسورها بنویسیم. برای انتخاب سایز این کابل به این موارد دقت کنید:

انتخاب سطح مقطع کابل کولرگازی

این سطح مقطع هایی که گفته شد برحسب تجربه به دست آمده و خیلی دقیق نیستند اما می تواند ما را راهنمایی کند. اگر آب و هوای محل زندگیتان معمولی و معتدل است مثل تهران این اعداد درست هستند اما اگر منطقه زندگیتان گرمسیری است باید سطح مقطعتان را یک پله بالاتر در نظر بگیرید.

همانطور که در نقشه نهایی طراحی شده در اتوکد میبینید در کنار هر کندانسور مشخصات کابل مورد استفاده را نوشته ایم و برای یک کندانسور از کابل ۳*۴mm2 و سایز لوله ۱۳.۵ استفاده کرده ایم و به کلید مینیاتور شماره ۷ از جعبه فیوز متصل کرده ایم. این موارد را به این صورت نوشته ایم:۳*۴mm2 NYAF IN PG 13.5: PVC: L7/DP1  و برای کندانسور دیگر از کابل ۳*۱۰mm2 و سایز لوله ۲۱ استفاده کرده ایم و آن را به کلید مینیاتوری شماره ۸ از جعبه فیوز یا تابلو برق انتهایی واحد مسکونی متصل کرده ایم. این موارد را به این صورت در کنار کندانسور نوشته ایم: ۳*۱۰mm2 NYAF IN PG 21: PVC: L8/DP1

پس برای هر کندانسور باید یک کلید مینیاتوری مجزا در جعبه فیوز در نظر بگیریم. همانطور که در نقشه میبینید جعبه فیوز در کنار ورودی آشپزخانه قرار گرفته است و به اسم DP1 شناخته می شود.

در بعضی از برندهای کولر گازی اپراتور (یا یونیت داخلی) نیز نیاز به برق دارد برای همین من این لوله های رزرو را نیز از جعبه فیوز به یونیت های داخلی قرار میدهم که اگر لازم شد بتوانیم از آنها استفاده کنیم، اینکه چه سیم هایی از داخل این لوله ها می گذرد را نصاب کولر گازی انجام میدهد و نیازی نیست که ما آن را مشخص کنیم. ما در نقشه هر دو اپراتور مد نظر را به یکدیگر متصل کرده ایم و بعد به سمت جعبه فیوز برده ایم.

ما تا به اینجای کار موفق شدیم کولر گازی را برای واحدهایی که در طبقات میانی ساختمان قرار دارند طراحی کنیم اما برای واحدی که در طبقه آخر ساختمان قرار دارد نیز باید یک طراحی دیگر انجام دهیم

چون هر چقدر به سمت طبقات بالا میرویم تلفات انرژی بالا میرود و نور خورشید روی پشت بام می تابد و باعث میشود تا واحدی که در طبقه آخر قرار دارد گرم تر شود. طبق دو جدول ابتدایی این مقاله که بررسی کردیم، ما باید به همه ظرفیت های اپراتورهایمان ۴۰۰۰ بی تی یو دیگر اضافه کنیم و مجدداً ظرفیت های کندانسورهایمان را نیز محاسبه کنیم:

محاسبه ظرفیت کولرگازی اجنرال برای طبقه آخر

طبق محاسبات بالا برای اتاق خوابی که در ضلع شمالی نقشه قرار گرفته ظرفیت ۱۴۷۰۰ بی تی یو را داریم و برای دو اتاق خواب دیگر ظرفیت ۱۲۰۰۰ بی تی یو داریم(در اینجا تقریب گرفته ایم) و برای پذیرایی ۲۹۵۰۰ بی تی یو ظرفیت داریم.

این بار طبق نقشه پایین اپراتورهای دو اتاق خوابی که ظرفیت هایشان ۱۲۰۰۰ بی تی یو شده است را با هم در نظر گرفته ایم و به یک کندانسور متصل کرده ایم و دو اپراتور بعدی که در پذیرایی و اتاق خواب ضلع شمالی قرار دارد را نیز با هم در نظر گرفته ایم تا ظرفیت کندانسور مورد استفاده آنها کمتر محاسبه شود و به اعداد بهتری برسیم. طبق محاسبات بالا ظرفیت این اپراتورها را با هم جمع زده ایم و به اعداد ۴۴۲۰۰ و ۲۴۰۰۰ بی تی یو رسیده ایم. پس ظرفیت کندانسورها باید اعدادی نزدیک به این مقادیر انتخاب شود.

نقشه کولرگازی اجنرال دو پنله برای طبقه آخر

برای انتخاب کندانسورها دوباره به جدول مشخصات فنی کولرهای اجنرال مراجعه میکنیم و طبق آن جدول مدل های ۲۴۲۰۰ و ۵۰۰۰۰ بی تی یو را انتخاب می کنیم و اسم این مدل ها را کنار کندانسورها و در نقشه وارد می کنیم.

دوباره بعد از انتخاب کندانسور باید ظرفیت اپراتورهایمان را اصلاح کنیم و بصورت اعداد استانداردی که وجود دارد بازنویسی کنیم. همانطور که در نقشه می بینید این اصلاح را انجام داده ایم و کنار هر اپراتور مشخصات را وارد کرده ایم.

بقیه لوله گذاری های این شکل مشابه طراحی قبلی است و توضیح خاصی ندارد.

در انتها یک بار دیگر به این نکته اشاره می کنم که اگر ما می خواستیم از کندانسورهایی که مولتی پنل نیستند استفاده کنیم باید به ازای هر اپراتور یک کندانسور استفاده می کردیم پس داخل تراس باید ۴ کندانسور نصب می کردیم و ظرفیت هایشان را هم براساس ظرفیت های هر کدام از اپراتورها انتخاب می کردیم که من توصیه نمی کنم به آن روش طراحی کنید.

حالا برویم سراغ طرحی که در آن برای تمام اپراتورها از یک کندانسور استفاده شده است. محاسبات آن بسیار ساده است. ابتدا محاسبات را برای واحدهای مسکونی که در طبقات میانی ساختمان قرار دارند انجام میدهیم. بعد دوباره باید برای واحد مسکونی که در طبقه آخر قرار دارد نیز محاسبات دیگری انجام دهیم.

ما ظرفیت اپراتورها را در قسمت قبلی به دست آوردیم، حالا باید تمام آن ها را با یکدیگر جمع کنیم. به عدد ۵۳۶۰۰ بی تی یو می رسیم اما آن را با تقریب ۴۸۰۰۰ بی تی یو در نظر گرفته ایم. دلیل این کار این است که  وقتی تعداد پنل ها زیاد میشود بحث همزمانی آنها مطرح می شود و ما می تونیم اگر تعداد پنل ها زیاد است، بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از ظرفیت کل را کمتر در نظر بگیریم که من اینجا از ظرفیت کل ۱۰ درصد کمتر در نظر گرفته ام. پس یک کندانسور ۴۸۰۰۰ برایمان مناسب خواهد بود.

محاسبه ظرفیت کولرگازی ال جی برای طبقات میانی

این بار برای کولر گازی از برند ال جی استفاده کرده ایم تا با این برند معروف هم آشنا شوید. طبق جدول پایین که چند مدل مختلف از این برند را معرفی کرده و مشخصات فنی آنها را می بینید، یک کندانسور انتخاب می کنیم. این کولر ها مولتی پنل هستند و قابلیت اتصال تا ۴ اپراتور را دارند. شما با سرچ کردن اسم این مدل ها در اینترنت می توانید کاتالوگ آنها را دانلود کنید و اطلاعات بیشتری بدست آورید. طبق این جدول ما آخرین مدل را انتخاب می کنیم که ظرفیت سرمایشی ۴۸۰۰۰ بی تی یو دارد.

مشخصات فنی کولرگازی ال جی

در شکل زیر می توانید طراحی کولر گازی را برای حالتی که فقط از یک کندانسور ۴ پنله استفاده شده است را ببینید:

نقشه کولرگازی ال جی چهار پنله برای طبقات میانی

در این طراحی هر اپراتور را با یک کابل فرمان ۵*۱.۵mm2 به کندانسور متصل کرده ایم. بعد تمام اپراتورها را به یکدیگر متصل کرده ایم و از آخرین اپراتور به جعبه فیوز متصل کرده ایم تا لوله رزرو مدنظرمان را نیز جاگزاری کرده باشیم تا اگر بعداً نیاز شد از این لوله های رزرو استفاده کنیم.

برای کندانسور نیز از یک کابل ۳*۶ استفاده کرده ایم تا به وسیله آن برق کندانسور را از جعبه فیوز تامین کنیم.

حالا به سراغ آخرین طراحیمان می رویم تا برای واحد مسکونی که در طبقه آخر ساختمان قرار دارد ظرفیت کولر را انتخاب کنیم.

دوباره به تمام ظرفیت های اپراتورها باید ۴۰۰۰ بی تی یو اضافه کنیم و بعد همه انها را با هم جمع بزنیم که در نهایت به عدد۶۸۲۰۰ بی تی یو میرسیم که باز دوباره بحث همزمانی اپراتورها مطرح می شود و می توانیم ۱۰ درصد از ظرفیت کل را کمتر در نظر بگیریم و به عدد ۶۰۰۰۰ بی تی یو می رسیم. این محاسبات را در قسمت پایین می توانید ببینید:

محاسبه ظرفیت کولرگازی ال جی برای طبقه آخر

در نهایت طراحی ما در اتوکد به صورت زیر می شود.

نقشه کولرگازی ال جی چهار پنله برای طبقه آخر

ما این بار برای کندانسور از مدل ال جی با ظرفیت ۶۰۰۰۰ بی تی یو استفاده کرده ایم که یک مینی vrf محسوب می شود و قابلیت اتصال تا ۸ یونیت داخلی را نیز دارد. با جستجوی نام این مدل کولر گازی در اینترنت میتوانید اطلاعات بیشتری از این مدل بدست آورید.

خوب دوستان عزیز، این هم از طراحی حالت های مختلف کولر گازی و محاسبه ظرفیت کولر گازی برای این نقشه و این ساختمان مسکونی. امیدوارم که برایتان مفید بوده باشد.

در پایان اگر به نقشه کشی برق ساختمان در اتوکد علاقه دارید ما یک دوره آموزشی فوق العاده در سایت آموزش برق داریم که می توانید آن را تهیه کنید. برای توضیحات بیشتر روی عکس زیر کلیک کنید.

آموزش نقشه کشي برق ساختمان در اتوکد

نوشته محاسبه ظرفیت کولر گازی برحسب متراژ و فضای ساختمان اولین بار در آموزش برق ساختمان. پدیدار شد.

فیلم محاسبه ظرفیت کولر آبی:

این درس را با یک فیلم آموزشی شروع می کنم. البته چون فیلم ها در یوتیوب آپلود شده اند، نیاز است که با IP غیر ایرانی به اینترنت متصل شوید. در ضمن خوشحال می شویم عضو کانال یوتیوب ما شوید، ما هر هفته فیلم های جدیدی در کانال منتشر میکنیم. لینک ورود به کانال یوتیوب سایت آموزش برق

پس ما یک ساختمان ۵ طبقه داریم که در هر طبقه یک واحد مسکونی قرار دارد و نقشه این واحدها را در تصویر زیر می بینید. ما می خواهیم یک کولر آبی را برای این واحد آپارتمانی قرار دهیم که هم پذیرایی و هم هر سه اتاق خواب را خنک کند. پس ما باید مساحت هر سه اتاق خواب و پذیرایی را بدست آوریم. داخل اتوکد خیلی راحت می توانید مساحت فضاهای مختلف را بدست آورید، برای این کار از ابزار Area در اتوکد استفاده می کنیم. در تصویر پایین می توانید محل قرار گرفتن این ابزار در اتوکد را ببینید و از آن استفاده کنید.

محاسبه حجم اتاق در اتوکد

مساحتی که برای سه اتاق خواب و پذیرایی بدست آمده حدوداً ۱۰۷متر مربع هست. در مرحله بعد ما نیاز داریم که حجم این فضا را بدست آوریم یعنی برحسب مترمکعب بدست آوریم پس باید ۱۰۷ را در ارتفاع سقف اتاق ضرب کنیم، معمولاً ارتفاع سقف های ساختمان های مسکونی ۳ متر است پس ما ۱۰۷ را در ۳ ضرب می کنیم و به عدد ۳۲۱ متر مکعب می رسیم. البته در محیط اتوکد ابزاری به اسم volum هست که مستقیماً حجم اتاق را بدست می آورد. ابزار volum نیز در کنار ابزار Area قرار گرفته است.

حالا باید از جدول زیر استفاده کنیم. در این جدول گفته شده متناسب با نوع آب و هوای منطقه و نوع ساختمان یک عدد باید انتخاب کنید که این عدد تعداد تعویض هوا در هر ساعت را بیان می کند. در این جدول مقصود از ساختمان خصوصی یعنی ساختمان مسکونی و مقصود از ساختمان عمومی یعنی شرکت، اداره، مغازه و …

محاسبه ظرفیت کولر برحسب متر مکعب بر ساعت

فرض کنید محاسبات را برای شهری مثل تهران انجام می دهیم، متناسب با اینکه تهران شهری معتدل است و ساختمان ما مسکونی است باید عدد ۲۰ را از داخل جدول انتخاب کنیم. یعنی در هر ساعت باید ۲۰ مرتبه هوای اتاق تعویض شود. در مرحله بعد باید حجم اتاقمان را در این عدد ضرب کنیم که پاسخ می شود ۶۴۲۰ مترمکعب برساعت. نزدیک ترین ظرفیت استاندارد کولری که در بازار وجود دارد و به این عدد نزدیک است کولر آبی ۶۵۰۰ هست یعنی ۶۵۰۰ مترمکعب برساعت. پس برای ساختمان ما یک کولر آبی ۶۵۰۰ مناسب خواهد بود.

محاسبات ظرفیت کولر آبی

بسته به اینکه میخواهید کولر آبی را از چه برندی بخرید یک کولر به ظرفیت مناسب برای خودتان انتخاب کنید. ما کولر آبی آبسال را انتخاب می کنیم که برند معروفی است. در جدول زیر مشخصات فنی چند مدل مختلف از این برند را می توانید مشاهده کنید.

مشخصات فنی کولرهای آبی آبسال

ما مدل AC55 را از داخل این جدول انتخاب می کنیم که ظرفیت هوادهی آن ۶۶۵۰m3/h است که در بازار به مدل ۶۵۰۰ معروف است. اگر دقت کنید کنار این عدد ظرفیت هوادهی کولر را برحسب واحد cfm نیز بیان کرده است. cfm یعنی فوت مکعب بر دقیقه. Cfm هم واحد رایجی است و ممکن است روی پلاک بعضی از کولر آبی ها آن را ببینید. چون محاسبه برحسب Cfm خیلی راحت است، می خواهیم آن را نیز برایتان توضیح دهیم تا اطلاعاتتان بالا رود.

روش محاسبه آن به این صورت است. ما برای واحد مسکونیمان در اتوکد توانستیم حجم اتاق هایمان را بدست آوریم که ۳۲۱ مترمکعب شد. حالا اگر آن را در عدد ۳۵.۳ ضرب کنیم، به فوت معکب تبدیل می شود و به عدد ۱۱۳۳۰ فوت مکعب می رسیم. پس عدد ۳۵.۳ یک عدد ثابت است برای تبدیل مترمکعب به فوت مکعب.

حالا باید دوباره از یک جدول دیگر مشابه جدول قبلی استفاده کنیم که به این صورت است.

محاسبه ظرفیت کولر برحسب فوت مکعب بر دقیقه

تفاوت این جدول با جدول قبلی این است که اعداد داخل این جدول مدت بین دو تعویض هوا را برحسب دقیقه بیان می کند. برای ساختمان پروژه ما، چون هوای شهر معتدل است و ساختمان ما نیز خصوصی(مسکونی) است پس عدد ۳ را برمیگزینیم. یعنی هر سه دقیقه باید یک بار هوای اتاق تعویض شود.

در این مرحله باید عددی که برحسب فوت مکعب بدست آورده ایم را بر ۳ تقسیم کنیم. پاسخ می شود ۳۷۸۰ فوت مکعب بر دقیقه. در تصویر پایین می توانید محاسبه ظرفیت کولر آبی را به هر دو روش ببینید یعنی هم بر حسب متر مکعب بر ساعت و هم برحسب فوت مکعب بر دقیقه.

فرمول محاسبه ظرفیت کولرآبی

حالا هر کس از شما بپرسد می توانید خیلی راحت به هر دو صورت محاسبه کنید و یا موقع خرید کولر آبی می دانید که چه کولری برایتان مناسب است.

از آنجایی که ساختمان ما یک آپارتمان ۵ طبقه است و ۵ واحد مسکونی داریم پس روی پشت بام این ساختمان ۵ کولر آبی را قرار می دهیم که ظرفیت هر کدام ۶۵۰۰ است. در تصویر زیر یک طراحی برای آن در نرم افزار اتوکد کشیده ایم.

جانمایی کولر آبی روی پشت بام در اتوکد

از هر کولر بایستی یک کابل با سایز ۵*۱.۵ به سمت کلید کولری که داخل هر واحد مسکونی نصب میشود ببریم. پس در تصویر بالا کنار هر کولر سایز این کابل را نیز نوشته ایم.

بگذارید درمورد کابل های کولر آبی بیشتر توضیح بدهم. در تصویر پایین نقشه سیم کشی کولر آبی را مشاهده می کنید. پس ما یک کولر آبی داریم که روی پشت بام نصب شده و بعد داخل هر واحد مسکونی یک کلید کولر و یک جعبه فیوز یا تابلو برق انتهایی داریم. از جعبه فیوز باید یک لوله تا کلید کولر برده شود کابلی که از داخل این لوله عبور می کند یک کابل سه رشته با نمره ۲.۵ است، یکی برای فاز، یکی برای نول و یکی برای ارت. از کلید کولر تا جعبه تقسیم داخل کولر یک کابل ۱.۵* ۵ مفتولی نصب کنید. از این ۵ رشته سیم یکی برای نول، یکی برای تند، یکی برای کند، یکی برای پمپ و یکی برای ارت است.
پس در کل در داخل کلید کولر “۲ لوله برق” وجود دارد، که از داخل یکی از این لوله ها ۵ رشته سیم آمده (و اگر ساختمان ارت نداشته باشد کلاً ۴ رشته سیم آمده است) و از داخل یکی از لوله ها هم ۳ رشته سیم (و اگر ساختمان ارت نداشته باشد ۲ رشته سیم دارد).

برای هر کولر آبی یک کلید مینیاتوری مجزا داخل جعبه فیوز در نظر بگیرید که فقط مخصوص کولر باشد، مثلاً اگر داخل یک واحد مسکونی دوتا کولر آبی و یک کولر گازی دارید باید سه عدد کلید مینیاتوری برای آنها در جعبه فیوز در نظر بگیرید. سایز کلید مینیاتوری هم می تواند c16 یا c10 باشد. درصورتی که فاصله کلید کولر تا خود کولر کمتر از ۳ متر باشد شما می توانید از کلید مینیاتوری ۱۶ آمپر نوع C استفاده کنید و اگر فاصله کلید کولر تا بام بیشتر از ۳ متر است شما باید در داخل جعبه فیوز از کلید مینیاتوری ۱۰ آمپر نوع C استفاده کنید.

نقشه سیمکشی کولر آبی

درمورد مکان قرار گرفتن کولر روی پشت بام، نکاتی در مبحث چهاردهم گفته شده که لازم می دارم بصورت خلاصه بیان کنم. اولین نکته ای که باید به آن دقت کنیم این است که کولر باید حداقل ۳ متر با دهانه دودکش ها یا هواکش فاضلاب فاصله داشته باشه.

نکته بعدی این است که در اطراف کولر باید به میزان دست کم ۶۰ سانتی متر و در زیر کولر دست کم ۳۰ سانتی متر فضای دسترسی و سرویس وجود داشته باشه.

فاصله کولر از نقاط مختلف در بام

در پایان لازم است اشاره کنم که طراحی کولر گازی و کولر آبی به عهده طراح مکانیک پروژه است نه طراح برق و شما به عنوان یک طراح تاسیسات برقی نیازی نیست که این محاسبات را انجام دهید، اما بخاطر اینکه خیلی در مورد محاسبه کولر آبی تقاضا داشتید تصمیم گرفتم درمورد آن یک مقاله بنویسم، در درس بعدی نیز قصد داریم به موضوع کولر گازی بپردازیم پس منتظر ویدئو بعدی باشید.

در انتها، اگر به نقشه کشی برق ساختمان در اتوکد علاقه دارید ما یک دوره آموزشی فوق العاده در سایت آموزش برق داریم که می توانید آن را تهیه کنید. برای توضیحات بیشتر روی عکس زیر کلیک کنید.

آموزش نقشه کشي برق ساختمان در اتوکد

نوشته نحوه محاسبه ظرفیت کولر آبی برحسب متراژ و فضای ساختمان اولین بار در آموزش برق ساختمان. پدیدار شد.

فیلم طراحی پریزهای آنتن:

این درس را با یک فیلم آموزشی شروع می کنم. البته چون فیلم ها در یوتیوب آپلود شده اند، نیاز است که با IP غیر ایرانی به اینترنت متصل شوید. در ضمن خوشحال می شویم عضو کانال یوتیوب ما شوید، ما هر هفته فیلم های جدیدی در کانال منتشر می کنیم. لینک ورود به کانال یوتیوب سایت آموزش برق

نکاتی درمورد پریزهای آنتن:

در ابتدا می خواهم شما را با نقشه اتصال پریزهای آنتن یا تلویزیون آشنا کنم. به تصویر زیر دقت کنید، چون می خواهیم آن را در نرم افزار اتوکد پیاده کنیم:

نقشه اتصال پریزهای تلویزیون

این نقشه را که در واقع یک رایزردیاگرام محسوب می شود برای یک ساختمون ۳ طبقه طراحی کرده ایم. بعد از اینکه پریزهای آنتن را در هر طبقه جانمایی و نصب کردیم، آن ها را بصورت سری و پشت سر هم توسط کابل آنتن که به آن کابل کواکسیال می گویند به یکدیگر متصل می کنیم، اینکه پریزهای آنتن را در چه مکان هایی نصب کنیم جلوتر و در مرحله طراحی در اتوکد برایتان توضیح می دهم.

در مرحله بعد بایستی از نزدیک ترین پریز به درب خروجی آن واحد، کابل آنتن را به سمت جعبه تقسیم آنتنی که معمولاً در قسمت راه پله یا لابی بین واحدها نصب می شود هدایت کنیم. سپس از طریق این جعبه تقسیم کابل آنتن را به سمت طبقه بالاتر هدایت می کنیم. به همین ترتیب همانطور که می بینید ما در هر طبقه یک جعبه تقسیم داریم که کابل های آنتن وارد آنها می شوند، داخل هر جعبه تقسیم یک قطعه کوچک به اسم اسپیلیتر وجود دارد که کابل آنتن به آن متصل می شود. کابل آنتن همینطور به سمت بالا هدایت می شود تا اینکه به خرپشته ساختمان برسد.

معمولاً برای ساختمان های بزرگ و بلند مرتبه که واحدهای ساختمانی زیادی دارند از سیستم آنتن مرکزی استفاده می شود. این سیستم از یک قطعه اصلی با اسم آمپلی فایر تشکیل شده، آمپلی فایر سیگنالی که آنتن تولید می کند را تقویت می کند و بعد این سیگنال تقویت شده را به سمت پریزهای آنتن می فرستد. آمپلی فایر در خرپشته نصب می شود و برای تغذیه نیاز به یک پریز برق دارد. پس باید از قبل و در مرحله طراحی یک پریز برق را در خرپشته برای آمپلی فایر در نظر بگیریم.

ما با کمک سیستم آنتن مرکزی دیگر نیازی نداریم که چندین آنتن را روی پشت بام نصب کنیم و وجود فقط یک آنتن برای تمام طبقات و واحدهای مسکونی کفایت می کند. تصور کنید اگر این نقشه را بدون سیستم آنتن مرکزی پیاده کنیم ناچاریم به ازای هر واحد مسکونی روی پشت بام یک آنتن نصب کنیم که جدای از شلوغی و هزینه اضافی، تصویر نازیبایی را روی پشت بام ایجاد می کند، مانند تصویر زیر:

نحوه اتصال پریزهای تلویزیون

کابل هایی که در تصویر بالا استفاده شده است، کابل کواکسیال یا کابل هم محور ۷۵ اهم هست که تصویرش به این صورت است:

کابل آنتن

اگر می خواهید کیفیت خوب سیگنال را داشته باشید حداکثر ۲ یا نهایتاً ۳ عدد پریز آنتن را روی هر مدار یا سرخط قرار دهید و به یکدیگر وصل کنید. مثل تصاویر بالا که ۳ عدد پریز روی هر سرخط قرار گرفته است.

خوب، پس این هم از رایزر دیاگرام آنتن. به همین صورت هر تعداد طبقه و واحد مسکونی که داشتید می توانید برای آن رایزردیاگرامش را طراحی کنید. حالا برویم سراغ طراحی پریزهای آنتن در نرم افزار اتوکد.

طراحی پریزهای تلویزیون در نرم افزار اتوکد

ابتدا نیاز به علامت اختصاری پریز آنتن داریم. با علامت های اختصاری سیستم های جریان ضعیف در درس قبل آشنا شدید اما اگر آن را فراموش کرده اید می توانید در جدول زیر آن ها را ببینید و شمای فنی پریز آنتن را نیز می توانید در این جدول مشاهده کنید.

علامت های اختصاری سیستم های جریان ضعیف

همانطور که در درس قبل گفتم ما برای اتصال پریزهای مختلف در اتوکد از خطوط متفاوتی استفاده میکنیم مثلاً کابل های تلفن را با خط نقطه نشان می دهیم و کابل آنتن را با خط دونقطه نشان می دهیم. در جدول پایین خطوط مختلف طراحی در نقشه های برق را می توانید مشاهده کنید.

لوله گذاری سیستم های جریان ضعیف

برای اینکه خطوط را بصورت خط دو نقطه در اتوکد تنظیم کنیم همانطور که در جلسه قبل هم گفتیم می توانید در سربرگ home به قسمت properties بروید و در قسمت linetype نوع خط را تنظیم کنید:

لوله گذاری پریزهای تلفن

سیستم های جریان ضعیف تلفن، آیفون و آنتن، همگی باید در یک پلان طراحی شوند و ما برای هر کدوم یک پلان مستقل نداریم. پس من برای طراحی پریزهای تلویزیون از همان پلان قبلی استفاده می کنم که در درس قبل پریزهای تلفن را طراحی کردیم. پس به این نکته حتماً دقت کنید.

برای جانمایی پریزهای تلویزیون در نقشه باید مشابه پریزهای تلفن، دقت کنیم که هر پریز تلویزیونی که قرار می دهیم در کنار یک پریز برق باشد. پس باید به پلان پریزهای برق مراجعه کنیم و مکان های نصب پریز برق را در نظر داشته باشیم. در جلسات قبلی پلان پریزهای برق را طراحی کردیم که میتوانید از طریق لینک مقابل آن را مشاهده کنید:طراحی پریزهای برق برای پذیرایی و اتاق خواب ها

ابتدا از اتاق خواب ها شروع می کنیم همانطور که در تصویر زیر میبینید ما در هر اتاق خواب یک پریز آنتن نصب کرده ایم. البته الزامی به قرار دادن پریز تلویزیون در اتاق خواب ها نیست ولی توصیه می کنیم که یک پریز آنتن برای آن ها قرار دهید.

برای جانمایی پریز آنتن در پذیرایی، اگر پلان مبلمان را در اختیار دارید متناسب با مکان قرار گیری مبل ها می توانید پریز آنتن را نصب کنید اما اگر پلان مبلمان را ندارید متناسب با معماری فضا، هر جایی که احتمال می دهید تلویزیون در آنجا نصب شود یک پریز آنتن قرار دهید.

پیشنهاد می شود تعداد ۲ تا ۳ پریز آنتن برای پذیرایی در نظر گرفته شود و یکی از این پریزها باید کاملاً با مکان قرارگرفتن تلویزیون براساس پلان مبلمان معماری مطابقت داشته باشد.

در انتها پریزهای آنتن را دو به دو به یکدیگر متصل می کنیم یعنی هر دو پریز آنتن را روی یک سرخط قرار می دهیم. ما اینجا چون ۵ پریز آنتن داریم( ۲پریز برای پذیرایی و سه پریز برای اتاق خواب ها) آن ها را روی سه سرخط قرار می دهیم و بعد به سمت جعبه تقسیم جریان ضعیف که در لابی واحدها قرار گرفته هدایت می کنیم و این کار را با استفاده از یک لیدر(فلش) انجام می دهیم و می نویسیم: TO JB : COAXIAL CABLE

طراحی سیستم های جریان ضعیف

نکته ای که لازم است در زمان اجرا به آن دقت کنید این است که تا جایی که امکان دارد، از یک کابل آنتن یک تکه، از آنتن تا رسیور یا تلویزیون استفاده کنید. کابل آنتن دو یا چند تکه یکی از مهمترین عوامل افت کیفیت تصویر در تلویزیون است.

اگر مجبورید که از کابل آنتن دو تکه یا چند تکه استفاده کنید، باید از فیش های رابط مخصوص که coaxial coupler نام داره استفاده کنید. اگر سیم آنتن دو تکه را مثل سیم های برق به هم بتابانید، بخش زیادی از اطلاعات ارسالی یا سیگنال های تصویر از دست میرود.

فیش های رابط کابل آنتن

خوب دوستان این هم از طراحی پریزهای آنتن که با طراحی آن ها کار طراحی پلان سیستم های جریان ضعیف به اتمام رسید. اما هنوز کارمان با سیستم های جریان ضعیف تمام نشده و در درس های آینده می خواهیم به سراغ رایزردیاگرام های آن ها برویم و در اتوکد طراحی کنیم. پس درس های بعدی را نیز از دست ندهید.

در پایان اگر به نقشه کشی برق ساختمان در اتوکد علاقه مندید ما یک دوره آموزشی فوق العاده در سایت آموزش برق داریم که می توانید آن را تهیه کنید. برای توضیحات بیشتر روی عکس زیر کلیک کنید.

آموزش نقشه کشي برق ساختمان در اتوکد

نوشته طراحی پریزهای آنتن – در نرم افزار اتوکد اولین بار در آموزش برق ساختمان. پدیدار شد.