به نام خداوند بخشاینده مهربان. پنکههای سقفی سیستمهای سرمایشی پر طرفداری هستند كه در مناطق با آب و هوای معتدل یا خنك كه نیازی به استفاده از سیستمهای كولر (air-conditioner) نیست، كاربرد زیادی دارند و میتوانند با مصرف برق بسیار اندك، خنكای دلپذیری را ایجاد كنند، در میان انواع پنكهها، پنکههای سقفی از بازدهی بیشتری برخوردار هستند زیرا قادرند هوای ساختمان را به صورت یكنواخت خنك كنند و حجم هوای جابجا شده توسط آنها نیز بالاتر است. حالا در این مقاله می خواهیم حالت زمستان و تابستان را برای پنکه سقفی مورد بررسی قرار دهیم.
در مناطقی كه آب و هوای گرمسیری دارند استفاده از پنکههای سقفی در كنار کولرها سبب صرفه جویی چشمگیری در مصرف آب و انرژی میشود زیرا در هنگام استفاده از پنکههای سقفی درجه کولرهای گازی و کولرهای آبی مجهز به ترموستات را روی دمای بالاتر قرار میدهیم و بدین گونه کولرها زمان كمتری روشن هستند و مقدار زیادی در مصرف آب و انرژی صرفه جویی میشود و این در حالی است كه هوا به دلیل كاركردن پنکههای سقفی و وجود جریان هوا همچنان دلپذیر و مطلوب است و به دمای آسایش میرسد. در ساعات خنك تر روز و شب هنگام نیز، با وجود پنکههای سقفی دیگر نیاز به روشن كردن کولرها نیست و بدین ترتیب با احتساب تمامی موارد فوق حدوداً می توان تخمین زد که ۷۵ درصد در مصرف برق صرفه جویی میشود. در كنار اینكه دمای آسایش نیز تامین شده و دیگر شاهد سرد شدن بیش از حد هوا بر اثر استفاده از کولرها نیستیم.
اما جالب است بدانید این پنکههای معجزه آفرین دارای وضعیت گرمایش نیز هستند و در فصل زمستان قادرند گرمای تولید شده توسط سیستم های گرمایشی را درون ساختمان به خوبی پخش كنند، این عمل با چرخش معكوس پرههای پروانه آن امكان پذیر است و برای معكوس كردن جهت گردش موتور فن آن لازم است تغییراتی الكتریكی را در آن ایجاد كنیم كه در ادامه برایتان شرح خواهم داد.
فلسفه حالت زمستانه برای پنکه سقفی
اصولاً اساس گرمایش پنكه سقفی مبتنی بر تغییرات چگالی هوا بر اثر تغییر دما است، پنکههای سقفی به خودی خود نمیتوانند با چرخش معكوس محیطی سرد را گرم كنند زیرا مجهز به تجهیزات هیتر نیستند، اما وظیفه آنها در اصل پخش كردن هوای گرم ایجاد شده توسط سیستمهای گرمایشی در ساختمان است، پس باید حتماً یك سیستم گرمایشی (مثل بخاری یا شوفاژ یا …) در ساختمان روشن باشد تا این اتفاق رخ دهد. میدانیم كه هوای گرم دارای چگالی (نسبت جرم به حجم) كمتری نسبت به هوای سرد است. همچنین طبق قوانین فیزیك اگر دو سیال (مایع یا گاز) با چگالی های متفاوت درون یك محفظه واقع شده باشند سیالی كه چگالی كمتری دارد در ارتفاع بالاتری نسبت به سیال با چگالی بیشتر قرار میگیرد، پس طبق این قانون فیزیك، هوای گرم در ارتفاع بیشتری نسبت به هوای سرد قرار میگیرد و زیر سقف جمع میشود (اصطلاحا هوای گرم بالا میرود و هوای سرد پایین میماند).
پنكه سقفی نیز مجهز به فن آكسیال (محوری) است و فن های آكسیال بر خلاف فنهای سانتریفیوژ قادرند تا با تغییر جهت چرخش خود مسیر جریان هوا را عوض كنند، بنابرین هنگامی که پنكه سقفی در جهت مخالف بچرخد، سبب میشود تا هوا از پایین به سمت بالا جریان پیدا كند. حال این هوایی كه به سمت بالا جریان پیدا كرده با هوای گرمی كه زیر سقف جمع شده است برخورد میكند و سبب میشود تا آن هوای گرم در ساختمان پخش شود (به شكل زیر توجه كنید).
این امر سبب میشود تا بازدهی سیستم گرمایش ساختمان تا حد زیادی بالا رود و صرفه جویی در مصرف انرژی را نیز در پی دارد، زیرا در چنین شرایطی هوای گرم در ساختمان پخش شده و دمای هوای داخل ساختمان بیشتر میشود و ما میتوانیم درجه سیستم های گرمایش را كمتر كنیم پس در مصرف گاز و برق نیز در حد چشمگیری صرفه جویی میشود در حالیكه ساختمان به طرزی مطلوبتر و به صورت یكنواختتر گرم شده است! پس اكنون پنكه سقفی یك سیستم سرمایشی گرمایشی چهار فصل و اقتصادی قلمداد میشود كه میتواند سبب بالا رفتن بازده سرمایشی و گرمایشی و پایین آمدن میزان مصرف انرژی در حدی زیاد و قابل توجه شود.
در نهایت اگر پنكه سقفی را مجهز به كلید هوشمند و ترموستاتیك كنیم در عملكرد مطلوب آن و كاهش مصرف انرژی تاثیری دو چندان خواهد داشت (البته اگر موفق شویم چنین کلیدهایی را در بازار پیدا کنیم)، البته فقط به شرطی كه در كنار سیستم های سرمایش و گرمایش از آن استفاده كنیم میتوان از ترموستات جهت کنترل آن استفاده نماییم. زیرا پنكه سقفی به خودی خود سبب سرد یا گرم شدن هوا نمیشود و به عنوان یك سیستم كمكی در جابجایی هوای سرد و گرم سیستم های تهویه مطبوع نقش بسزایی دارد. البته در حالت تابستانه در مناطق خنك و همچنین در ساعات خنك روز، پنكه سقفی به تنهایی هم میتواند سبب خنك شدن هوا شود.
نکته : شاید برایتان سوال شده باشد که خب اگر پنکه در جهت تابستانه هم بچرخد همان هوای گرم زیر سقف را به طرف پایین میکشد و در محیط پخش میکند پس چه لزومی دارد که جهت چرخش آن را تغییر دهیم؟ پاسخ: درست است در ابتدای کار که روشن میشود هوای گرم را به طرف پایین پرتاب میکند اما مدتی که میگذرد چونکه در آن حالت جریان هوا را بر خلاف جهت حرکت هوای گرم پرتاب میکند مانع از بالا رفتن هوای گرم شده و کم کم باد آن سرد میشود زیرا دیگر هوای گرم قابل توجهی زیر سقف نخواهد ماند و تاثیر منفی در گرمایش ساختمان خواهد داشت اما اگر چرخش آن را معکوس کنیم هوا را در جهت حرکت طبیعی هوای گرم به جریان خواهد انداخت و سبب برخورد جریان هوای گرم با سقف و برگشت آن به پایین خواهد شد و تاثیر مثبتی در تسریع گرمایش محیط خواهد داشت. علاوه بر آن اگر جهت آن را معکوس نکنیم جریان هوا به سمت پایین و به صورت مستقیم بر روی ساکنین خواهد بود و کم کم سبب احساس سرما در افراد میشود و نه احساس گرما، بنابرین تاثیر آن در گرمایش محیط را زمانی احساس میکنیم که جریان هوا اندک و رو به بالا باشد.
توجه : پنکه سقفی را در حالت گرمایش بر روی سرعت های پایین تنظیم کنید تا عملکرد آن بهتر باشد و بعد از مدتی سبب ایجاد جریان هوای سرد در محیط نشود.
چگونگی فعالسازی حالت گرمایش پنکههای سقفی
اكنون برای همه سوال میشود كه با فرا رسیدن فصل سرما چگونه پنكه خود را روی حالت گرمایش قرار دهیم؟ این كار بسیار ساده است و فقط با جابجا كردن اتصال دو سیم امكان پذیر است، هرچند بسیاری از پنکههای امروزی مجهز به یك كلید مخصوص جهت انجام این عمل هستند.
موتور پنکههای سقفی از نوع آسنكرون با خازن دائم كار است، برخی پنکههای فوق كم مصرف امروزی نیز مجهز موتور های جریان مستقیم (DC) هستند كه مصرف برق كمتر و بازدهی بیشتری نسبت به موتورهای آسنكرون دارند و دقت كنترل سرعت آنها نیز بهتر و بالاتر از موتورهای آسنكرون است، به هر حال این مقاله مربوط به مقایسه انواع موتور پنكه سقفی نیست بلكه قصد داریم چگونگی تغییر جهت گردش هر یك از آنها را بررسی كنیم، اگر مقاله روش نصب پنكه سقفی را مطالعه كرده باشید، حتما این مطلب را دیدهاید كه برای تغییر جهت موتورهای آسنكرون پنكه سقفی كافی است اتصال پایه های خازن آن را جابجا كنیم، در موتور های DC نیز با جابجا كردن اتصال دو سیم برق الكتروموتور (سیم های مثبت و منفی) جهت گردش آن جابجا میشود، انجام این كار در همه پنکههای سقفی قدیمی و جدید با موتورهای ذكر شده امكان پذیر است (البته توجه کنید که بیشتر پنکه های سقفی موجود در بازار ایران از نوع آسنکرون هستند و تنها برخی شرکت ها مانند شرکت هاوایی به تولید پنکه های فوق کم مصرف DC مبادرت ورزیده اند)، حال به سراغ مبحث عملی میرویم تا ببینیم كه طی چه مراحلی میتوانیم این كار را انجام دهیم.
آموزش سیمکشی پنکه سقفی برای حالت زمستانه
جهت انجام این كار لازم است تا روی ارتفاع برویم به نحوی كه به پنكه سقفی به راحتی دسترسی داشته باشیم و تنها اتصال دو سیم را جابجا كنیم كه نیاز است تا سیم ها را از محل اتصالشان جدا كرده و پس از جابجا كردن اتصال آنها مجددا سربندی كنیم و با نوار چسب آنها را عایق بندی نماییم كه ظاهرا برای گروهی از افراد خصوصا آن گروه از افرادی كه هیچ تجربه فنی ای ندارند یا اطلاعات فنی شان كمتر است یا توانایی كار روی ارتفاع را ندارند كار تقریبا دشواری باشد اما كلیدی با عنوان كلید تبدیل دو مسیره در بازار وجود دارد كه كار را برای همه افراد آسان میكند و دیگر نیازی به باز كردن سیم ها و جابجا كردن اتصالات آنها نیست و تنها با زدن كلید روی وضعیت دیگر عمل جابجا شدن اتصالات انجام میشود، در تصویر زیر یك نمونه از این كلید را مشاهده میكنید. این كلید دقیقاً همان كلیدی است كه در هودهای آشپزخانه راكر جهت تغییر سرعت موتور استفاده میشود. در بازار به این کلیدها میگویند -کلید تبدیل دو مسیره-
فیش های پشت كلید تبدیل دو مسیره: در پشت این كلیدها ۶ عدد فیش داریم كه دو به دو در كنار یكدیگر واقع شده اند، دو فیش وسط این کلید فیش های مشترك و جفت فیش های بالا و پایین فیش های غیر مشترک این كلید تبدیل هستند، تفاوت این كلیدها با سایر كلیدهای تبدیل در دوپل بودن آنهاست، یعنی قادرند به صورت همزمان عمل كلیدهای تبدیل معمولی را برای دو مسیر جداگانه انجام دهند البته امكان كنترل هر مسیر به طور مجزا وجود ندارد و همین ویژگی است كه سبب كاربرد آن در این قسمت شده است، در ادامه شما را با فیش ها و سیم كشی و همچنین طرز عملكرد این نوع كلیدها به صورت كامل آشنا خواهم کرد؛ شكل زیر فیشهای پشت این كلید و همچنین مكانیزم عملكرد آن را به روشنی نشان میدهد.
در تصویر بالا در هر یک از حالت ها فیش های همرنگ به هم متصل می شوند.
شرح نقشه بالا و چگونگی عملكرد كلید تبدیل دو مسیره
در این نقشه فیش های ردیف وسط یعنی C و D مشترك و سایر فیش ها غیر مشترک هستند، هنگامی که کلید را به طرف بالا میزنیم فیش های C و D به ترتیب با فیش های E و F ارتباط برقرار میکنند؛ ولی زمانی که کلید را به طرف پایین میزنیم همین فیش های Cو D این بار به ترتیب با فیش های A و B ارتباط برقرار میکنند بنابرین میتوانند به راحتی مکانیزم جابجایی اتصال را در یک مدار ایجاد کنند، در ادامه با طرز عملکرد این کلیدها در جابجایی اتصال آشنا خواهید شد.
توجه: دقت داشته باشید که این کلید های تبدیل دو مسیره همان کلید هایی هستند که برای تغییر سرعت هود آشپزخانه راکر استفاده میشوند، پیشنهاد میکنم مقاله کلید هود آشپزخانه را مطالعه کنید در آن مقاله سعی کردهام به وضوح طرز عملکرد این کلیدها را آموزش دهم.
شرح چگونگی عملكرد كلید در موتور های آسنكرون
طرز كار این كلید به گونه ای است كه در موتور های آسنكرون با تغییر وضعیت آن اتصال پایه های خازن به موتور پنكه جابجا میشود، بر فرض مثال اگر خازن دارای دو پایه A و B باشد، در یكی از حالت ها این كلید سبب میشود تا پایه A به فاز خازن و پایه B به نول متصل شود و در وضعیت دیگر این کلید، پایه A خازن را به نول و پایه B آنرا به فاز خازن متصل میكند و این سبب تغییر جهت گردش میشود؛ دو مدل دیاگرام سیم کشی برای این عملکرد وجود دارد، پس در اینجا لازم است تا نقشه های سیم كشی این كلید را به شما نشان دهم تا بهتر متوجه این قضیه شوید.
نقشه سیمکشی پنکه سقفی با موتورهای آسنكرون
شرح نقشه بالا : در نقشه فوق سیم های اتصال خازن به موتور (سیم های نارنجی و آبی) به فیش های مشترک متصل شدهاند، سیم های بنفش رنگ و زرشکی رنگ هم که مربوط به پایه های خازن هستند به صورت ضربدری به فیش های غیر مشترک متصل شده اند، وقتی کلید را به طرف بالا میزنیم فیش ۴ به ۶ و همچنین فیش ۳ به ۵ وصل میشود و در نتیجه سیم نارنجی به زرشکی و سیم آبی به بنفش متصل میشوند اما زمانی که کلید را به طرف پایین بزنیم، فیش ۴ به ۲ و همچنین فیش ۳ به ۱ وصل میشود و به دنبال آن سیم نارنجی به بنفش و سیم آبی به زرشکی متصل میشود که دقیقاً برعکس حالت قبل است، یعنی اتصال پایه های خازن به موتور جابجا شده است که سبب تغییر جهت گردش موتور میشود، اکنون نوع دیگری از این دیاگرام را در پایین مشاهده میکنیم.
نقشه دوم سیم كشی پنکه سقفی با موتورهای آسنكرون
در نقشه فوق این بار پایه های خازن به فیش های مشترک و اتصالات الکتروموتور به فیش های غیر مشترک وصل شده است که البته تفاوتی هم ندارد و عمل معکوس کردن اتصالات با این مدار نیز ممکن است.
شرح عملكرد كلید در پنکه های سقفی با موتور DC
گفتیم که این کلید نقش جابجا کننده اتصال را دارد و بررسی کردیم که در پنکه های مجهز به موتور آسنکرون سبب جابجا شدن اتصال پایه های خازن و در نتیجه تغییر جهت موتور میشود، در این قسمت نیز این کلید میتواند با جابجا کردن اتصالات مثبت و منفی برق مستقیم متصل به موتور سبب تغییر جهت گردش آن شود (در موتور های DC تغییر قطب های مثبت و منفی منبع تغذیه متصل به موتور منجر به تغییر جهت گردش آن میشود)، به گونه ای که اگر سیم های A و B از موتور خارج شده باشند در یکی از حالت ها سیم A به مثبت و سیم B به منفی متصل میشود و هنگامی که وضعیت کلید را تغییر دهیم، سیم A به منفی و سیم B به مثبت متصل خواهد شد و جهت گردش موتور تغییر خواهد کرد؛ با مطالعه نقشه های زیر بهتر متوجه قضیه خواهید شد:
نقشه اول کلید تغییر فصل در پنکه های DC
شرح نقشه بالا :
در نقشه فوق سیم های خروجی از مدار کنترل سرعت فن به فیش های مشترک کلید تغییر فصل و سیم های الکتروموتور نیز به صورت ضربدری به فیش های غیر مشترک متصل شده اند، هنگامی که کلید را به طرف بالا میزنیم فیش ۴ با ۶ و فیش ۳ با ۵ ارتباط برقرار میکنند و در نتیجه آن سیم منفی سبز رنگ به قرمز و سیم مثبت بفش رنگ به آبی متصل خواهد شد، اما اگر کلید را به طرف پایین بزنیم فیش ۴ با ۲ و فیش ۳ با ۱ ارتباط برقرار خواهند کرد و اینبار سیم منفی سبز رنگ به آبی و سیم مثبت بنفش رنگ به قرمز متصل میشوند (برعکس حالت قبل) و بدین ترتیب قطب های مثبت و منفی الکتروموتور جابجا شده و سبب تغییر جهت گردش فن الکتریکی میشود، اکنون نوع دیگری از این دیاگرام را در پایین برایتان ترسیم میکنم.
نقشه دوم کلید تغییر فصل در پنکه های DC
در نقشه فوق نیز این بار سیم های الکتروموتور به فیش های مشترک و سیم های خروجی مدار کنترل سرعت به صورت ضربدری به فیش های غیر مشترک متصل شده است که تفاوتی ندارد و همان اتفاقی که در نقشه قبل افتاد در این مدار نیز میافتد، بنابرین این دیاگرام نیز صحیح و قابل اجراست.
توجه : در بالا برای هریک از انواع پنکه ها دو نقشه ترسیم کرده ام که اجرای هر دو نقشه ممکن است. تنها تفاوت آنها در اینجاست که (در موتور آسنکرون) یک بار سیم های پایه های خازن به فیش های مشترک و سیم های اتصال خازن به موتور به فیش های غیر مشترک وصل شده و بار دیگر سیم های پایه های خازن به فیش های غیر مشترک و سیم های اتصال خازن به موتور به فیش های مشترک کلید تبدیل تغییر فصل متصل میشود و همچنین (در موتور DC) یک بار سیم های موتور به فیش های مشترک و سیم های خروجی از مدار کنترل سرعت به فیش های غیر مشترک وصل شده و بار دیگر سیم های موتور به فیش های غیر مشترک و سیم های خروجی از مدار کنترل سرعت به فیش های مشترک کلید تغییر فصل متصل میشود که همه نقشه ها و مدارهای مربوطه به آن صحیح و قابل اجراست.
نکته : ممکن است در بسیاری از پنکه های ریموت دار این کلید تغییر فصل بر روی ریموت کنترل آن باشد، در این مدل ها کلید تغییر فصل یک کلید الکترونیکی بر روی ریموت پنکه است که با زدن آن یک قسمت از مدار برد الکترونیکی پنکه، جهت چرخش فن را تغییر میدهد، اینجا کار شما بسیار راحت تر خواهد شد و تنها با زدن یک دکمه مود سرمایشی گرمایشی فن سقفی خود را تغییر میدهید، توصیه میکنم هنگام خرید فن های سقفی بیشتر به دنبال چنین مدل هایی بروید اگر موفق شدید آن ها را به راحتی و با قیمت مناسب در بازار پیدا کنید.
اگر پنکه سقفی ما کلید تبدیل تغییر فصل نداشت چکار کنیم؟
شاید تا اینجا برای همه شما سوال شده باشد که در صورتیکه فن سقفی ما مجهز به این نوع کلید نباشد چکار باید کرد؟ امروزه تقریبا تمام پنکه های بازار مجهز به چنین سیستمی هستند اما اگر پنکه شما قدیمی بود تکلیف چیست؟ در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم که برای تغییر فصل پنکه اگر چیزی به اسم کلید تغییر فصل روی آن وجود نداشت باید روی ارتفاع بروید و سیم های مربوطه را جدا و به صورت جابجا وصل کنید اما نگران نباشید، اگر پنکه شما مجهز به چنین کلیدی هم نباشد و دوست نداشته باشید هر بار با شروع فصل گرما و یا سرما به صورت دستی سیم ها را باز کرده و اتصالات را تغییر دهید میتوانید این کلید را به صورت یدک تهیه و روی فن خود نصب کنید.
بنابراین به مغازه های الکتریکی مراجعه کنید و از آنها بخواهید که نمونه ای از این کلید را به شما بدهند (این کلید با عنوان های کلید تغییر فصل پنکه سقفی، کلید سرعت هود آشپزخانه راکر، کلید تبدیل دوپل یا دو مسیره و تمامی این موارد در بازار شناخته میشود) و حتما ذکر کنید که چنین کلیدی را برای چه کاری میخواهید، سپس به سراغ پنکه بروید و سیمهای خازن را قطع نموده و مطابق یکی از نقشه های بالا کلید تبدیل دومسیره را در مدار آن قرار دهید (در اتصال سیم ها دقت کنید تا مبادا یک اشتباه سبب سوختن موتور یا خازن یا اتصالی در برق ساختمان شود)، سپس این کلید را روی یک حالت دلخواه تنظیم کنید و پنکه را روشن کنید و به جهت چرخش آن دقت کنید، اگر بر خلاف جهت مناسب فصل بود پنکه را خاموش کرده و صبر کنید تا از حرکت بازایستد و سپس وضعیت آن را تغییر دهید.
تشخیص وضعیت سرمایش یا گرمایش پنکه سقفی
حال چگونه تشخیص دهیم پنکه روی حالت سرمایش است یا گرمایش؟ زمانیکه از پایین نگاه کنیم هنگامی که پنکه به صورت پادساعتگرد بچرخد روی حالت سرمایش یا تابستانه و هنگامی که به صورت ساعتگرد بچرخد روی حالت گرمایش یا زمستانه است، درصد بالایی از پنکه ها به همین صورت هستند، ضمناً روی حالت سرمایش میتوانید جریان باد پنکه را به خوبی احساس کنید اما در حالت گرمایش جریان هوای چندانی احساس نمیشود).
نکات ایمنی :
۱.هنگام تغییر وضعیت کلید با آغاز فصل گرما یا سرما ابتدا اطمینان حاصل کنید که پنکه خاموش است و حرکتی ندارد، سپس به ارتفاع بروید و کلید را در جهت دیگر بزنید.
۲.هنگام باز نمودن مدار سیم کشی یا نصب کلید تغییر فصل روی فن از قطع بودن مسیر فاز مطمئن شوید و در صورت لزوم برق را از طریق فیوز اصلی قطع کنید.
۳.هنگام کار بر روی ارتفاع های بلند (به خصوص در جاهایی که سقف بلند دارد و پنکه بر روی ارتفاع بلندی نصب است) احتیاط های لازم را به خرج دهید.
۴.در هنگام نصب کلید تغییر فصل روی پنکه های قدیمیتر، اگر فکر میکنید در مدار سیم کشی پنکه سردرگم میشوید و نمیتوانید سیم های آن را به درستی تشخیص دهید، انجام این کار را به یک تکنسین برقکار یا تعمیرکار لوازم خانگی و تهویه مطبوع بسپارید.
اتصال سیم ارت به پنکه سقفی
مدتی است که از بنده درخواست شده بود تا اطلاعاتی را در ارتباط با اتصال سیم ارت به پنکه های سقفی درون سایت قرار دهم، بنابرین خواستم تا در انتهای این مقاله در مورد این موضوع که خیلی ساده است در حد یک پاراگراف توضیح دهم. پنکه های سقفی هم همانند بسیاری از وسایل برقی به دلیل اینکه بدنه فلزی دارند نیاز به اتصال سیم ارت دارند تا در موقع تمیز کردن یا سرویس سالیانه آن از بروز خطرات برق گرفتگی پیشگیری شود، هنگام سیم کشی پنکه سقفی لازم است تا یک رشته سیم اضافه تر که به رنگ ترکیبی سبز و زرد باشد از قوطی کلید آن تا محل نصب پنکه در کنار سایر سیم های پنکه قرار دهیم، سپس یک طرف این سیم را به ترمینال ارت پنکه که روی لوله آن واقع شده متصل می کنیم و طرف دیگر این سیم را هم (بدون نیاز به اتصال به کلید) مستقیما به شینه ارت داخل جعبه فیوز می بریم، نمره این سیم هم باید همسایز با سیم فاز یعنی نمره ۱.۵ باشد.
نکته : اتصال سیم ارت به بدنه پنکه سقفی الزامی است، اگر پنکه سقفی ترمینال اتصال ارت نداشت می توانید این سیم را به یک نقطه دلخواه از بدنه فلزی آن با استفاده از سرسیم حلقوی و پیچ خودکار متصل کنید.
سلام ممنون از مطالبی که عنوان نمودید میخواستم خواهش کنم نقشه سیم بندی دستگاه را داخل کارتن محصول قرار دهید من این پنکه را خریداری کردم که به منطقه ای دور افتاده در یک روستای کویری ببرم اونجا برقکار و تکنسین نداره عکس نقشه را دانلود کردم ولیکن وارد به انجامش نیستم میبایست با نقشه این مورد را انجام دهم امیدوارم که بتونم بطور صحیح نصب کنم و خطری و مشکلی در این موضوع پیش نیاد.
۱۲
درود. اطلاعات فنی خوبی گذاشتید.متمایز از دیگر سایتها هستید.
۲۹
سلام، ممنونم از شما و انرژی مثبت تون، خوشحال میشیم باز هم به سایت آموزش برق سر بزنید.
۲۶
متشکرم
مدار را چند بار امتحان کردم، مشکلی نداشت. منظورتون از سیم اصلی و کمکی کدوم سیم هاست؟
یعنی فاز و سیم سوم پنکه را با هم جابجا کنم؟
۲۵
سلام مجدد، ارادت دارم
بله همون دوتا سیم رو میگم
۲۶
سلام
من کلید را طبق مدار وصل کردم، پنکه در هر دو حالت کلید به یه سمت میچرخه
کلید را از مدار خارج کردم و دستی دو سر خازن را جابجا کردم و کماکان برای پنکه فرقی نداشت و همیشه به یه سمت میچرخید
چرا؟ آیا به نوع خازن ربط داره؟
۲۶
سلام و ادب
بار دیگه مدار و چک کنید ، اگ درست بود اما فایده نداشت کافیه جای سیم های اصلی و کمکی رو عوض کنید بجای پایه های خازن ، چون بعضی مدل ها اینجوری ان
۲۸
باسلام.میشه ی زحمت بکشید و نقشه سیم کشی که از موتور پنکه میاد روی کلید با اسم سیمها رو بفرستید.با تشکر
۲۹
دوست عزیز مقاله رو خوندم و طبق نقشه هم بستم ولی کلید در هر دو حالت یک طرف می چرخه،خواستم بدونم مشکل از چیه؟چون پنکه سالم هست و کلید هم سالم.تنها عیبش فقط میتونه از سیم کشی باشه.سوالم اینه که از پنکه چنتا سیم و کدومها باید بیاد روی کلید؟ممنون
۲۸
سلام و درود
کلا از موتورش سه تا سیم بیرون میاد ، یکی فاز یکی خازن یکی نول مشترک ، حالا شما باید سیمی که از خازن به موتور رفته با سیم فازی که به اون یکی پایه خازن وصل شده (یعنی در کل هر دو سیم های خازن رو) جدا کنید و به صورت ضربدری طبق تقشه بالا وصل کنین به غیر مشترک های کلید تبدیل ، بعد خود خازن رو به مشترک های کلید تبدیل وصل کنین
سیم فاز اصلی و سیم نول هم که تغییر نمیکنه
حالا عیب هایی که ممکنه تو مدار شما باشه :
۱. دقت کنید کلید حتما از این تبدیل های دوپل باشه ، اگه کلید تبدیل نباشه فایده نداره
۲. اتصالات غیر مشترک ها رو ضربدری وصل کنید حتما طبق تقشه بالا ، احتمالا ضربدری وصل نکردین و وقتی کلید رو بالا پایین میزنید اتصال پایه ها خازن جابجا نمیشه
۳. این مدار مربوط به فقط سیم های خازنه ، بقیه مدار رو یه موقع تغییر نداده باشید
بازم سوالی بود در خدمتم
۳۲
سلام. ما آموزشگاه علمی هستیم.
دوتاکلاس داریم که هر کدام تقریبا ۳۰ الی۴۰متر هست. هر دو کلاس مجهز به اسپیلت۲۴۰۰۰هست. ولی زمانی که دانش آموزان سر کلاس هستند هوا دم میکه و احساس گرما میاد. میخواستم ببینم اگر ما برای هر کلاس یک پنکه سقفی هم بگذاریم چقدر تاثیر گذار خواهد بود.
۳۰
سلام جناب فرشید عزیز ، بله درسته اگه یدونه پنکه سقفی خوب و با کیفیت وسط کلاس بزارید تاثیر خیلی بالایی داره و مشکل تا حد زیادی برطرف میشه ، حتی پنکه سقفی باعث میشه تو ساعت های خنک تر هم بتونید دمای کولر اسپلیت رو بالا تر ببرید (بر فرض مثال از ۲۴ بزارید روی ۲۸) و با وجود پنکه سقفی دمای آسایش تامین میشه
فقط قبلش یه سرویس و شارژ گاز هم روی کولر گازی انجام بدید
۲۸
سلام آقای مرادی لطفا متن این صفحه را مرور کنید (درباره رنگ سیم ها سیم آبی وسبز ) در ضمن یک نکته را نگفتین این سیم سبزی که از کلید دیمر پنکه میره به سمت کلید دوحالته از فاز ورودی باید گرفته شود یا خروجی دیمر در ضمن کلید دوحالته پنکه ارشیا این طوری نیست از خروجی موتور ۴ سیم آمده که سیم مشترک سیم پیچ اصلی و کمکی جدا شده ودر کل دو نول ودوفاز به موتور میره
۲۸
با سلام و وقت بخیر
اولا اینکه اون سیمی که از کلید تنظیم سرعت میره به سمت کلید دو حالته همون فاز خروجی تنظیم سرعت هست نه فاز اصلی ، فاز برگشتی سلکتور دو شاخه میشه و یه شاخه اون میره به سیم پیچ اصلی و یه شاخه دیگه اون هم میره به کلید دو حالته که از اونجا به خازن وصل بشه
دوم اینکه من پنکه های ارشیا رو عکسشون رو داخل اینترنت دیدم و متاسفانه از نزدیک ندیدم ، عمده پنکه هایی که من دیدم موتور آسنکرون دارند و سه سیم از اونها خارج شده
البته شنیدم که پنکه های ارشیا زیر موتور شون سرپیچ لامپ هم دارند ، احتمالا یکی از اون چهار سیمی که میفرمایید مربوط به فاز لامپ هستش ، پس اون رو در نظر نگیرید و سه سیم باقی مونده رو با نقشه بالا تطابق بدید ، صد درصد همینطور است
۲۶
سلام، من پنکه سقفی دوحالته دارم که در حالت زمستان میچرخه ولی در حالت تابستان خیر!
لازمه که بگم قبلاً در هردو جهت چرخش داشته، میشه راهنمایی کنید
تشکر
۳۰
سلام وقت بخیر
کلید دور معکوس رو در بیارید (کلید دور معکوس که کنار موتور هست نه کنترل سرعت پنکه که روی دیواره) و اتصالات پشتش رو بررسی کنید ، احتمالا اتصال یکی از فیش های غیرمشترک که مربوط به گردش تابستانه است جدا شده اون رو ترمیم کنید ، اگه از اتصال صحیح فیش ها و سیم ها مطمئن شدید و باز درست نشد احتمالا اون خازنش معیوب شده و باید تعویض بشه
۲۶
سلام ودرود میشه یک مدار چپ گرد و یک مدار راستگرد بطور جداگانه بدون کلید دوبل برای پنکه سقفی ترسیم بفرمایید ممنون
۳۲
سلام وقتتون بخیر
نقشه بدون این کلید توی مقاله
روش نصب پنکه سقفی
موجود هستش ، تفاوت چپ گرد و راستگرد هم فقط در جابجا وصل بودن پایه های خازنه و توی هر دو حالت شبیه به همه
۳۲
به نظرم بجای سیم ابی مینوشتید سیم سبز
۳۱
سلام ارسلان جان، کدوم قسمت رو منظورتون هست، دقیق تر می فرمایید؟
۲۹
سلام
بنده کلید ۲ حالته ۶ کنتاکت خریدم و طبق نقش وصل کردم اما فقط یک حالت میچرخه
اشکال از کجاست؟؟؟
۳۰
سلام و ادب ، باید بررسی شود و نمیشه پاسخ قطعی داد ، اما دلایل زیر رو بررسی کنید :
۱. کلیدی که خریده اید کلید معرفی شده در بالا باشد (کلید تبدیل باشد) ، مجددا بررسی کنید
۲. ممکن است خازن یا موتور خراب باشند
۳. بار دیگر مداری که بسته اید را با دقت بررسی کنید
۴. ممکن است مدل یا نوع موتور پنکه سقفی شما با گزینه های رایج در بازار متفاوت باشد
۲۶
سلام
کدوم نقشه ها منظورتون هست ؟؟؟
۲۸
ممنون از توضیحات مفید،
استاد کلید پنکه چرا برعکسه شمارههاش؟ سرعت کم می شود یعنی درجه یک سرعت بیشترین است و درجه بالاتر سرعت کمتر!!؟ ممنون.
۲۷
سلام و وقت بخیر
برخی مدل ها اون شکلیه و ۱ یعنی بیشترین سرعت و ۵ یعنی کمترین
مدل های cmc رو دیدم این شکلی بودن که در قدیم تولید میشد اما جدید ها دیگه اونطوری نیست
دلیلش رو هم نمیدونم که برای چی اینطوری ساختند ، مکانیزمش هم اینطوره که سیم سرعت ۱ سلف چند سر به اتصال ۵ سلکتور ، سیم سرعت ۲ سلف به اتصال ۴ سلکتور ، سیم سرعت ۳ به اتصال ۳ ، سیم ۴ سرعت سلف به اتصال ۲ سلکتور و یک انشعاب از سیم فاز برق که برای حداکثر سرعت (سرعت ۵) است و وارد سلف نمی شود هم به اتصال ۱ سلکتور وصل شده است ، برای اینکه درست بشه باید این اتصالات رو جابجا وصل کنید یعنی سیم سرعت ۱ به اتصال ۱ ، سیم سرعت ۲ به اتصال ۲ سلکتور و سیم سرعت ۴ نیز به اتصال ۴ وصل بشه و اون انشعاب فاز رو هم که برای حداکثر سرعته (سرعت ۵) به اتصال ۵ سلکتور وصل کنید (البته سیم ۳ سلف توی هر دو حالت به اتصال ۳ سلکتور وصل میشه پس به اون دست نذارید)
با آرزوی موفقیت و کامیابی
۳۰
سلام استاد سال جدید رو بهتون تبریک میگم راستشو بخواین دلم براتون تنگ شده بود و منتظر بودم تا آموزش جدید رو برای ما به اشتراک بگذارید
ممنونم خیلی مطالبتون عالی بود 🌹
مخصوصا در مورد پنکه.
محمد حسنی از کاشان.
۲۹
سلام محمد عزیز
منم سال نو رو به شما تبریک میگم و سال عالی ای براتون آرزو میکنم
ممنونم از لطف شما و نظرتون و انرژی مثبتی که میدید
۳۰
سلام مهندس مرادی عزیز سال جدید رو بهتون تبریک میگم امیدوارم همیشه دل خوش و سلامتی براتون باشه . ما هم زیر سایه شما تجربه بیشری کسب کنیم
۲۶
سلام، ممنونم از شما جناب نوروزی عزیز، بنده هم سال جدید رو بهتون تبریک میگم و سال خوشی رو براتون آرزو میکنم.
۲۵
سلام مهندس میشه از دیمر به جای کلید پنکه استفاده کرد؟
۲۷
سلام، اگر در منزل بچه کوچیک ندارید بله میشه، چون باید حواستون باشه که دیمر رو خیلی کمش نکنید، چون احتمال آسیب دیدن پنکه هست. در کل بنظرم بگردید و کلید پنکه پیدا کنید بهتره.
۲۵
سلام وقت بخیر
شدن که میشه ولی پنکه به خوبی کار نمیکنه خصوصا در سرعت درجه های پایین تر دیمر ، پیشنهاد بنده این هستش که از کنترل کننده هایی استفاده کنید که شکل موج برق شهری رو تغییر ندن مثل همون سلف چند سر که داخل کلید های فابریک پنکه هست ، یا اینورتر های دیجیتالی یا …
۲۳
بسیار عالی و مفید بود سپاسگزارم
۲۵
خواهش می کنم لطف دارید
۲۶
دمتون گرم واقعا عالیه
۲۴
خواهش میکنم
ممنون از حسن نظر شما
۲۷