وظیفه جعبه تقسیم برق چه بود و چرا دیگر از آن استفاده نمی شود؟
تا چند سال قبل برقکارها از جعبه تقسیم در برق کشی استفاده می کردند. ولی این روزها دیگر استانداردها و مهندسین ناظر برق اجازه استفاده از آن روش قدیمی را نمی دهند. و باید به روش جعبه فیوز سیم کشی کرد.
ولی از آنجایی که شاید برای شما هم پیش بیاید که بخواهید برق ساختمان یک منزل مسکونی قدیمی را عیب یابی کنید، روش کار آن را توضیح میدهیم.
از جعبه تقسیم برای انشعاب گرفتن در مسیر لوله ها و سیم ها استفاده می شود. در برقکاری قدیمی به این صورت بود که بالای هر کلید برق، و در ارتفاع ۴۰ سانتی متر زیر سقف، یک جعبه تقسیم نصب می کردند. تا سیم نول را به داخل کلید نبرند و در همان جعبه تقسیم آن را با سیم نولی که به لامپ می رود، سربندی کنند.با این روش سیم و لوله کمتری مصرف میشد.
روش لوله گذاری در جعبه تقسیم به صورت شکل زیر بود. در تصویر زیر خطوط قرمز لوله برق هستند.
در داخل بعضی از جعبه تقسیم ها چهار عدد پیچ وجود دارد و در داخل بعضی مدلها چیزی نیست و باید سیم ها را با چسب برق سربندی کنید. نقشه سربندی سیم ها هم به صورت زیر است. مشاهده می کنید در حالت معمولی، چهار لوله برق که هر کدام دو یا سه رشته سیم دارند به داخل جعبه تقسیم می آید. اگر در آن منزل مسکونی ارت اجرا شده باشد، لوله ها دارای سه رشته سیم و اگر ارت اجرا نشده باشد، لوله ها فقط دو رشته سیم دارند. این چهار لوله ای که گفتیم به شرح زیر است.
- یکی ورودی برق
- یکی خروجی برق
- یکی به کلید برق
- یکی به لامپ
در تصویر بالا:
- سیم سبز زرد، سیم ارت.
- سیم مشکی، نول
- سیم قرمز، فاز
- سیم قهوه ای هم سیمی است که با زدن کلید برق، فاز دار می شود و به لامپ می رود. ( اصطلاحاً دستک)
جعبه تقسیم ها انواع مختلفی دارند و در نوع پلاستیکی و فلزی در بازار موجود است.
اين وسايل در دو نوع روكار و توكار و در شكل ها و با جنس هاي مختلف ساخته شده و به كار مي روند. جعبه تقسیم توکار دیگر موارد استفاده قبلی خود را از دست داده ولی هنوز از نوع روکار، برای مواردی خاص استفاده می شود.
شمای فنی و حقیقی جعبه تقسیم هم به صورت زیر است.
اگر به دنبال یادگیری برق ساختمان از پایه هستید، سری هم به کتاب آموزش برق ساختمان و سیستم های اعلان حریق بزنید.
سلام و وقت بخیر مهندس
در اتاقخواب یک واحد مسکونی دو پریز برق و یک پریز تلفن دارم. یکی از پریزها (که در کنار پریز تلفن و دیوار همجوار همسایهست) برقش قطع شده؛ بدون هیچ آسیب و اتفاق خاصی… اما اونیکی پریز برق داره و الحال مشکلی نیست. میخواستم بدونم مشکل از کجاست؟ همهی پریزها و کلیدها سالم و برقدار هستن، بهجز همین یکعدد پریز اتاقخواب که هیچ اثری از برق در سیم فاز نیست. احتمال داره مشکل از جعبهتقسیم باشه؟ اگر هست، چطور باید پیداش کنم و مشکل رو رفع کنم؟ چون نقشهی ساختمان و سیمکشی برق رو ندارم…
۱۱
سلام فرهاد جان. این مورد باید از نزدیک بررسی بشه و نمیشه دقیق آدرس بدم که مشکل کجاست. ولی برقکارها همیشه برق یک پریز رو از نزدیک ترین پریز مجاور میگیرن. پس اون پریز سالم رو باز کنید، شاید سیم فازی که از اون میره به پریز خراب قطع شده باشه. در نهایت اگر نشد از یک برقکار ماهر کمک بگیرید. بزار اون هم یک لقمه نون ببره.
۱۲
بله عزیز، درست میفرمایید… حتماً بررسی میکنم و با یک برقکار بهصورت حضوری درمیون خواهم گذاشت. سپاسگزارم بابت لطف و راهنمایی شما، موفق باشید.
۱۰
سلام بر شما جناب مهندس.حقا که معلمی شغل انبیاست.ودرس ضروری چون برق در جامعه امروزی آموزشش کمتر از جهاد در جبهه های جنگ نیست.پاینده و سرفراز باشید.بزرکوار بنده در حد آموزش مبانی و نهایت سیم کشی یک واحد مسکونی اگر کتاب،فیلم ،جزوه یا…را بخواهم چه نامی و چگونه آنرا تهیه کنم؛سپاسگذارمیشوم اگر راهنمایی بفرمایید.اجرکم عندا…
۱۵
سلام جناب بابایی، ممنونم از شما. و از بابت انرژی مثبتی که فرستادین تشکر میکنم.
ما یک دوره فیلم آموزش عملی برق ساختمان داریم که ۱۵ ساعت فیلم آموزشی هست و اگر فردی به دست به آچار باشید به راحتی میتونید بعد از دیدن فیلم های این دوره یک واحد مسکونی رو برقکشی کنید. یک کتاب آموزش برق ساختمان هم داریم که برای شروع برقکشی ساختمان می تونید از اون استفاده کنید.
۲۱
سلام . وقت به خیر. خدا قوت.
اگه بخوام به اتاقی فرض کنید دوتا لامپ و مهتابی اضافه کنم، اون هم روکار، می شه از این سیم هایی که که جفت هستن و جفتش به هم چسبیدن (نمی دونم بهش چی می گن، و مثلا برای لامپ های رشته چراغانی های ریسه ای استفاده می شه) استفاده کنم، یعنی نیاز نباشه دو تا رشته سیم برا فاز و نول بکشم و داکت بذارم
۱۸
سلام. مرسی از شما.
به اون سیم ها میگن سیم های دولا با روکش پلاستیکی.
استاندارد میگه کلا استفاده از اون ها در برق ساختمان ممنوعه ولی اگر نظر شخصی بنده رو بخوایین الان چون منزل شما گچکاری شده و اگر از سیم های دیگه استفاده کنید، چهره نازیبایی پیدا می کنه، اینجا باید استاندارد رو بیخیال شین و از اون سیم های دولا با روکش پلاستیک استفاده کنید.
۴۳
سلام مهندس جان خسته نباشی ! میخواستم بدونم رویه(در)جعبه تقسیم هم زیر گچ قرار میگیرع یا روش! بعد میشه بخاطر نمای مار در زیر گچ استفاده کرد؟
۱۷
سلام. خیر درب جعبه تقسیم باید بیرون از گچ قرار بگیره تا محل اون مشخص باشه تا در صورت نیاز به سیم ها دسترسی داشت.
۱۸
سلام وقت بخیر می خواستم بپرسم از نظر شما بهترین مارک برای خرید کلید و پریز و دیگر ملزومات ساختمان و آیفون تصویری کدام مارکها هستند. و سوال بعدی این است که ایا فیوزی که قبل از نصب کلی محافظ جان نصب می شود همان فیوز اصلی است یا خیر و جدای از ان است و فیوز محافظ جان باید از چه نوعی انتخاب شود b یا c
با تشکر از شما و سایت خوب شما
۱۶
سلام. از نظر ما برای کلید پریز، دلند، ثامن الکتریک، خیام، ثابت الکتریک و … هستند.
آیفون تصویری الکتروپیک، سیماران و تابا
بله فیوزی که قبل از فیوز اصلی نصب می شود همان فیوز اصلی است.
بهتره که از نوع B انتخاب بشه.
۱۶
سلام مهندس جان ,خسته نباشی
هنگام نصب ایفون تصویری سوییچر چه کاربردی داره؟بهتر بگم من ساختمونایی رو دیدم که ۴،۵،۶ طبقه بودن آیفونم نصب کردن بدون سوییچر مشکلی هم نبوده ولی بعضی جاها دیدم ساختمون ۳طبقه سوییچر داره ,کلن مهندس جان سوییچر نقشش چیه چرا بعضی جاها هست ولی جاهایه دیگه نه؟ در ضمن آیا سوییچر فقط واسه ایفون تصویریه یا واسه صوتی هم باید باشه, من از یه برقکار پرسیدم گفت ساختمون های بالایه ۵طبقه باید سوییچر باشه , لطفا توضیح کلی بدین درمورد سوییچر, ممنون از شما
۲۱
سلام علی جان. بنده مدتیه که مشغول نوشتن کتاب آیفون های صوتی و تصویری هستم. و در بحث سوئیچر که نگاه می کنم فقط ۱۵ صفحه مطلب نوشتم که انشاا… در کتاب آینده چاپ میشه. پس نمیشه صحبت در مورد سوئیچر رو در یک کامنت خدمتتون عرض کنم. ولی خلاصه خدمتتون عرض کنم که تمام آیفون های تصویری که از یک واحد بالاتر باشند حتماً حتماً نیاز به سوئیچر دارند. اون ساختمانایی که می فرمایید ۴،۵،۶ طبقه بودن و بدون سوئیچر بودن، مطمئن باشید که از سوئیچر پشت پنلی استفاده می کردن. چون ما ۴ مدل سوئیچر داریم. و این سوئیچر پشت پنلی چون داخل پنل هستش شما فکر می کنید که اصلاً سوئیچری در کار نیست ولی هست و داخل پنل مخفی شده.
بیشتر مردم فقط سوئیچر مرکزی رو به عنوان سوئیچر می شناسن که البته سوئیچر مرکزی تنها یکی از ۴ مدل سوئیچرهاست که در آیفون های تصویری استفاده میشه.
راستی فقط آیفونهای مدل تکنما و آیفون های کدینگ سوئیچر نمی خوان، چون کلا اون ها مدلشون فرق می کنه.
۱۳
ممنون از پاسختون ,برقرار باشید?
۱۶
با سلام سيم ورودي برق به منزل ما به دليل ساختمان سازي خانه همجوار ما و بي دقتي انها پاره شد براي بر طرف كردن ان با سازمان برق تماس گرفته شد. انها براي رفع اين مشكل ديگر از جعبه فيوزي در بيرون خانه براي انشعاب برق بين دو خانه استفاده ميشد استفاده نكردند و مستقيم سيم ورودي به منزل ما را به يك سيم ديگر متصل و ان را به برق شهر وصل كردند ، سوْال من اين است كه اين كار از نظر ايمني درست است و براي منزل ما مشكلي پيش نميايد با نبود جعبه فيوز بيروني ؟
۱۷
سلام. خیر مشکلی پیش نمیاد. چون فیوزهای کنتور و فیوزهای داخل جعبه فیوز کار محافظت رو انجام میدن.
۱۷
بنده ازسال ۷۶تاالان برقکارم البته اپارتمانی کارنکردم فقط خانه های ویلایی ۲۰۰متری با۲یا۳خوابه با۲ پذیرایی بزرگ همش هم ازجعبه تقسیم استفاده میکنم برای هراتاق ی جعبه تقسیم نصب میکنم ازنظرایمنی تاحالا نشده یک خانه ازخانه هایی که کارکردم اتصالی داشته باشه درحالی که شاهداتصالی وحتی اتش سوزی چندین واحداپارتمانی شدم خودمن یک بارخانه یکی ازدوستان که بصورت بدون جعبه تقسیم کارشده ونیمه کاره مانده کارکردم دریک اتاق خوابی که ۲چراغ اویز۱پنکه و۱مهتابی با۳پریز پریزی که سرخط واردش شده اینقد شلوغ شده که نمشدپریزرودرقوطی جادادخوب این پریزکه تواون شلوغی سیمهاغرغ شده کافی یک وسیله پرمصرف مثل اتویابخاری برقی بهش وصل بشه وداغ بشه صددرصدسیمهابراثرگرمای پریزداغ میشن واتصالی پیدا میکنن
۱۲
سلام آقا محمد. ولی استانداردهای جدید برقکشی، روش جعبه تقسیمی رو دیگه قبول ندارن و اگر ساختمانی رو به اون روش قدیمی برقکشی کنید دیگه مهندسان ناظر ساختمان کار شما رو تایید نمیکنن. که در کتاب آموزش برق ساختمان هم ما روش جدید رو کامل توضیح دادیم.
داستان اون منزل دوستتون هم که گفتین، فقط می تونم بگم که برقکار قبلی برقکار نبوده والا برقکاری به روش جدید اگر درست اجرا بشه هیچ مشکلی رو در آینده به وجود نمیاره.
۱۶
بنده هنوز از جعبه تغسیم استفاده میکنم ولی ن ب روشی که شما مطرح کردین برای هر اتاق فقط یک جعبه تغسیم و تمامی سیم های پریز و کلید ها ی اون اتاق توسط لوله به همون جعبه تغسیم وارد میشن هم برای عیب یابی و هم از نظر ایمنی بهتر و نیاز به انشعاب گیری های خطر ناک درون قوطی کلید ها نیست نیازی نمیبینم برای هر کلید ویا پریزی جعبه تغسیم باشه
۹
سلام علی آقا. این روشی که فرمودین مورد تایید نظام مهندسی نیست. سیم های روشنایی نمره ۱.۵ هستند و براشون کلید مینیاتوری ۱۰ آمپر نصب میشه، سیم های پریزها نمره ۲.۵ هستند و براشون کلید مینیاتوری ۱۶ آمپر نصب میشه. اگر شما سرخط همه رو مشترک در نظر بگیرید، حفاظت ها به موقع عمل نمی کنند و باعث سوختن سیم های برق میشه.
۱۷
سلام ببخشید
من خوب متوجه توضیحات راجب جعبه تقسیم نشدم میشه یکم بیشتر توضیح بدهید ک دقیقا کار آن چیست و چه تفاوتی با جعبه فیوز دارد؟و در چه مکان هایی استفاده میشه و اینک در واحد های مسکونی بالای ۳ انشعاب تکفاز و یا حتی ۳ فاز آیا از تابلو کنتوری استفاده می شود؟؟
خیلی ممنون
۱۱
سلام. از جعبه تقسیمی که در بالا توضیح داده شد در ساختمان های قدیمی که به سبک قدیمی سیمکشی میشد استفاده می شه.
بله در واحد های مسکونی بالای ۳ انشعاب از تابلو کنتور استفاده میشه.
۱۶
چرا این روزها دیگر استانداردها و مهندسین ناظر برق اجازه استفاده از جعبه تقسیم را نمی دهند ؟
۱۹
سلام. چون دیگه اون روش برقکشی منسوخ شده. به چند دلیل: اول اینکه سرعت کار رو میاره پایین. چون برقکار مجبوره در بالای هر کلید برق، یک قوطی کلید برای جعبه تقسیم هم نصب کنه. پس با حذف جعبه تقسیم هم در زمان و هم در هزینه ها صرفه جویی میشه. دوم اینکه عیب یابی و تعمیرات در روش جدید سریعتر انجام میشه.
۱۱
درون جعبه تقسیم اب رفته و هنگام کار جز حز میکند
۲۲
علیکم السلام. با رعایت نکات ایمنی و با استفاده از سشوار خشکش کنید.
۱۶
سلام تقریبا یکسال ونیم پول فیش برق ما زیاد میاد این مقارن بود بازمانیکه همسایه ما ازجعبه تقسیم برای کمک به برق منزلشان استفاده کرده نمی دانم آیا ازبرق ماهم استفاده کرده یاخیر چون ما دریک ساختمان زندگی میکنیم وسه طبقه ست و همسایه ما درطبقه پایین سکونت دارد خونه ماقدیمی بالطبع سیم کشی قدیمی دارد ناگقته نماند که دوبارکولرمان سوخت و داخل پریز جرقه زد وفیوزپرید. ایمیلم مشکل داره
۱۳
سلام سعید جان. تمام وسایل برقی منزلتون رو خاموش کنید. حتی سه راهی ها رو هم از پریز برق جدا کنید. بعد برین پیش کنتور برق و ببینید که آیا اون حلقه نقره ای رنگ داره میچرخه یا نه. اگه بچرخه یعنی کس دیگری داره از برق شما استفاده می کنه.
۱۸
سلام :چطور می توانیم سیم
ایفون تصویری ۸طبقه رابه پنل برد
۱۴
سلام. بهترین حالت برای سیم کشی این ساختمون اینه که در پیلوت یا پارکینگ این ساختمون یک باکس فلزی ۳۰ در ۴۰ نصب کنید و بعد از هر واحد یک کابل ۴ زوج به داخل اون بیارید. سیم های تلفن همه واحد ها رو هم می تونید به داخل این باکس بیارید.
بعد از داخل این باکس تا پشت پنل آیفون هم یک کابل ۲۰ زوج قرار بدید.
۱۶