آیا نصب لوله برق در کف طبقه بالایی مجاز است؟

الهی به توکل خودت…

هر کسی با چیزی عشق می کند، و من هم با برق ساختمان. دوستانم هم از این قضیه آگاهند و می‌دانند که اگر با من بگردند فقط باید از برق و سیمکشی ساختمان صحبت کنند. امروز با دوستم حسین که مهندس ناظر برق ساختمان است نشسته بودیم و بحث می‌کردیم (شاید دعوا کلمه‌ی بهتری باشد) سر این قضیه که: آیا برقکار مجاز است که لوله های برق روشنایی یک واحد مسکونی را در کف طبقه بالایی نصب کند یا نه؟ حسین می‌گفت که در مقررات ملی آمده است:

” لوله های برق هر واحد باید داخل همان واحد نصب شوند و عبور لوله های اختصاصی یک واحد، از ملک خصوصی سایر واحدهای ساختمانی مجاز نیست”.

و حالا بحث اصلی مقاله ما همین موضوع خواهد بود که طبق این جمله بالا، پس آیا برقکار ساختمان مجاز است که لوله های برق روشنایی یک واحد مسکونی را در کف طبقه بالایی نصب کند یا نه؟

من خودم با این جمله مقررات ملی در حالت کلی موافقم. مثلاً وقتی ۲ واحد مسکونی چسبیده به همدیگر هستند و فقط یک دیوار مشترک بین آنهاست، صلاح نیست که در پشت دیوار شیار بزنید و لوله های برق این واحد را، در شیار پشت دیوار قرار دهید، بلکه باید شیارزنی و نصب لوله برق در سمت همین واحد انجام شود. یا مثلاً بعضی برقکارها لوله های آنتن را از درز انقطاع عبور می‌دهند و تا پشت بام می برند، که این اشتباه است چون درز انقطاع که ملک خصوصی هر واحد نیست. یا مشاهده می‌کنیم که بعضی ها کابل برق آسانسور را از داخل واحدها عبور می‌دهند و تا موتورخانه آسانسور می‌برند، در حالی که عبور کابل آسانسور از ملک خصوصی سایر واحدها مجاز نیست. چون کابل آسانسور جزو مشاعات است پس باید در قسمت مشاعات نصب شود.

پس در حالت کلی این جمله که می گوید، لوله های برق هر واحد مسکونی باید داخل همان واحد مسکونی نصب شوند درست است و همه ما با آن موافق هستیم. ولی در یک مورد، یک استثناء کوچکی هم داریم که برقکار مجبور می شود خلاف این بند از مقررات ملی عمل کند. آن هم در ساختمان هایی که سقف آنها از جنس تیرچه بتنی یا فلزی ست و بین آن تیرچه ها را هم، بلوک‌های سفالی یا یونولیت (آکاستیو) قرار می‌دهند و یا ساختمان هایی که سقف آنها را طاق ضربی اجرا می کنند.

در خیلی شهرهای کشور ما عرف است که مستقیم زیر این سقف ها را گچ می‌کنند، یعنی بدون اینکه زیر سقف اصلی، سقف کاذبی ایجاد کنند، مستقیم روی همان تیرچه‌ها و آکاستیوها را گچ می کنند تا هزینه ساخت ساختمان پایین بیایید و سرعت ساخت هم بالاتر برود. و در این مدل ساختمان ها برقکار مجبور می شود که لوله های برق طبقه پایین را در کف طبقه بالایی نصب کند.

برخی از مهندسان ناظر برق گمان می کنند که برقکارها از سر بی اطلاعی یا به خاطر زرنگ بازی و راحتی در کارشان به این صورت عمل می کنند. ولی در ادامه خواهید فهمید که اصلاً اینطور نیست و اتفاقاً این کار برای برقکار دردسرهای زیادی دارد.

خب حالا بیایید بررسی کنیم که اصلاً وقتی برقکار با این مدل ساختمان ها برخورد می‌کند، که سقف‌شان این مدلی ست، در این صورت چه گزینه هایی پیش رو دارد؟

گزینه اول، شیارزنی در زیر سقف و نصب لوله های برق داخل شیار

گزینه اولی که پیش روی آقای برقکار است، این است که داخل همان واحد، زیر سقف را شیار بزند و لوله ها را داخل شیارها نصب کند. مثل این تصویر پایین که من چند سال است در آموزش هایم این عکس را به کارآموزان نشان می‌دهم.

همانطور که می‌بینید برقکار عزیز کلی عرق ریخته و زیر سقف را شیار زده، و به تیرچه ها که رسیده، تیرچه بتنی را هم تخریب کرده و لوله برق را داخل شیار نصب کرده است. هر کسی که ذره‌ای از ساختمان سازی سر در بیاورد قطعاً با دیدن این تصویر شاخ در آورده است. چند روز قبل هم یکی از مهندسان ناظر این عکس را در پیجش قرار داده بود و پرسیده بود، بنظر شما با این برقکار باید چه کار کرد؟ کامنت های جالبی زیر آن پست آمده بود. یکی گفته بود “از لای آن میلگردهای سقف یک طناب رد کنید و برقکار را همانجا دار بزنید”. یکی گفته بود “هیچی بهش نگین، بزارید ادامه بده تا سقف رو سرش خراب شه، و همه از دستش راحت شن”. یکی گفته بود “این برقکار رو ببرید بیرون و ببندینش به میله‌های داربست و بهش برق سه فاز وصل کنید اگر نمُرد با بیل بکشیدش”. نه دوست من، هر وقت ما مدعی شدیم استانداردهای ما هیچ کم و کاستی ندارد و مهندسان ناظر عزیز هم نظارتشان را نگه نداشتند آخر آخر کار، بعد از مرگ سهراب انجام ندادند، آن وقت ما اجازه داریم این برقکار را با بیل بکشیم.

خب پس گزینه اول، یعنی شیارزنی زیر سقف و نصب لوله ها داخل این شیارها کاملاً رد می‌شود. چون هرگونه آسیب زدنی به تیرچه‌ها و ژوئن‌های سقف ممنوع است و اگر مهندس عمران یا سازه این مورد را ببیند با برقکار برخورد می‌کند. پس این قضیه که برقکار زیر سقف را شیار بزند تا آن بند از مقررات ملی را که گفتم رعایت کند کاملاً رد می‌شود.

گزینه دوم، نصب لوله های برق بصورت موازی با تیرچه ها

گزینه دوم: بعضی از دوستان هم برای این مورد یک نظر دیگر دارند و می‌گویند که لوله های برق را موازی با تیرچه‌ها قرار می دهیم تا دیگر آسیبی به تیرچه‌ها نرسد. یعنی در مسیرهایی که لوله برق متقاطع با تیرچه‌ها قرار می‌گیرد، لوله برق را از کف اتاق تا روی دیوار بغلی امتداد دهیم و آنگاه که به سقف رسیدیم، لوله‌های ما موازی با تیرچه‌ها می‌شود و حالا اگر شیار هم بزنیم دیگر آسیبی به تیرچه‌ها نمی‌رسد. من منظور آنها را روی شکل پایین نشان‌تان می‌دهم.

منظور این عزیزان این است که، بجای مسیر نارنجی رنگ، ما لوله های برق را در مسیر آبی رنگ امتداد دهیم تا لوله های برق در سقف، موازی با تیرچه ها قرار گیرند.

این روش هم رد می شود چرا؟ چون ما بغیر از تیرچه ها، ژوئن ها را داریم. که بصورت متقاطع با تیرچه ها هستند، برای اینکه بدانید ژوئن (کلاف عرضی) چیست در تصویر زیر با فلش قرمز به ژوئن ها اشاره می کنم. مطلع باشید که برقکار اجازه تخریب این ژوئن‌ها را هم ندارد.

اصلاً فرض مثال که در آن مسیر، ژوئن هم نداشته باشیم، پس مجدد در تصویر اول به مسیر لوله گذاری که با خط آبی نمایش داده ام نگاه کنید. می بینید چقدر این مسیر طولانی شده است. مگر ما در مقررات ملی نمی‌خوانیم که می‌گوید: برقکار باید کوتاه ترین مسیر لوله گذاری را انتخاب کند تا کمترین مقدار سیم و لوله مصرف شود؟؟؟ خب حالا اگر ما از مسیر آبی رنگ لوله گذاری کنیم تا لوله گذاری موازی با تیرچه ها شود در اینصورت لوله و سیم خیلی زیادی مصرف می شود. و نمی‌شود که بخاطر رعایت یک بند از مبحث، یک بند دیگر را زیر پا بگذاریم.

پس این روش لوله گذاری که بعضی از دوستان می‌گویند موازی با تیرچه ها لوله گذاری کنیم هم رد می‌شود.

گزینه سوم، نصب لوله های برق بصورت روکار در زیر سقف

حالا در این قسمت گزینه سوم را بررسی میکنیم، به این صورت که مثل شکل پایین اصلاً شیار نمی‌زنیم و لوله های برگشتی روشنایی‌ها را بصورت روکار زیر سقف نصب می‌کنیم. تا بعد از لوله گذاری، آقای گچکار بیاید و یک گچ ضخیم به ضخامت چهار پنج سانتی متر زیر سقف بکشد تا روی لوله های برق پوشیده شود. مثل شکل پایین.

این گزینه هم رد می‌شود، چرا؟ چون نه گچکار و نه مالک زیر بار این قضیه نمی‌روند که به خاطر لوله‌های برق، بجای یک گچ ۱ سانتی، یک گچ ۴ سانتی را زیر سقف بزنند.

چون آقای گچکار خودش می‌داند که آن زیر چه خبر است. و می‌داند آن گچی که روی آکاستیوها می‌زند سه سال دیگر بخاطر سرد و گرم شدن هوای اتاق، ترک می‌خورد، وای به حال اینکه بخواهد ۴ سانت گچ زیر سقف بزند، در اینصورت در خیلی از جاها اصطلاحاً گچ ها طبله می‌کنند و از سقف جدا می‌شوند. کافیست گچکار همین جمله را به مالک بگوید که اگر گچی که میزنیم ضخیم باشد یکسال دیگر ترک می‌خورد، در این صورت مالک اصلاً این اجازه را برقکار نمی‌دهد که لوله ها را زیر سقف بصورت روکار نصب کند. تازه اینجا مهندسان عمران هم طرفداری گچکار و مالک را می‌کنند و می‌گویند تا وقتی که با ۱ سانت گچ می‌شود نازک کاری کرد چرا باید ۴ سانت گچ زیر سقف زده شود و بار مرده سقف بیشتر شود.

رئیس همه ما هم مالک ساختمان است و مالک هم می‌گوید: آقای برقکار شما لوله های برق را در کف طبقه بالایی نصب کنید اگر مهندس ناظر برق آمد من خودم او را راضی می‌کنم. تازه اگر هم ناظر بیاید، آخر کار می‌آید، و تا آن موقع کف‌ها سرامیک شده و لوله ها پیدا نیست که ایشان متوجه شوند.

چیز دیگری که هست آقای گچکار با خودش می‌گوید، من به ازای هر متر گچکاری این سقف مثلاً ۲۰ هزار تومان می‌گیرم و می‌توانم کل این سقف را با ۱۰ تا استانبولی خاکگچ پر کنم، چرا باید به خاطر برقکار یک خاکگچ با ضخامت ۴ سانت زیر سقف بزنم و بجای ۱۰ تا استانبولی، ۲۰ تا استانبولی خاکگچ مصرف شود و زمان کارم ۲ برابر شود. آقایون گچکار هم این روزها زرنگ شده‌اند. و اگر شما مثل این برقکار عزیز، لوله ای را بصورت روکار قرار دهید، این اتفاق پایین براش پیش می‌آید که آقای گچکار، لوله برق را پایین می‌کشد و پشت لوله را خاکگچ می‌کشد و این لوله بیچاره همانطور آویزان زیر سقف باقی می‌ماند و آنگاه برقکار باید مجدد برگردد و دوباره کاری کند و تازه اگر تا آن زمان، کف طبقه بالایی را سرامیک نکرده باشند، بتواند خاکی به سرش کند و لوله‌ها را در کف طبقه بالایی نصب کند.

گزینه چهارم، نصب لوله های برق در کف طبقه بالایی

ناگزیر آخرین گزینه ای که برای برقکار می ماند، نصب لوله های برق در کف طبقه بالایی ست. حتی با وجود اینکه دستمزد برقکشی در چنین ساختمان هایی ۲۰ تا ۳۰ درصد بیشتر از سایر ساختمان هاست ولی باز هم برقکارها از برقکشی چنین ساختمان هایی فراری اند، زیرا ایجاد آن همه سوراخ و حفره در سقف ساختمان واقعاً کاری دشوار است.

در ادامه به شما پیشنهاد می کنم فیلم زیر را تماشا کنید، من در این فیلم به موارد دیگری هم اشاره کرده ام.

پس مهندس ناظر عزیزم. برقکارها از سر نادانی یا منفعت خودشان، لوله ها را در کف طبقه بالایی نصب نمی کنند، بلکه واقعاً مجبور به این کار هستند. می دانید وقتی برقکار مجبور است لوله ها را در کف طبقه بالایی نصب کند زحمت کار خودش ۳ برابر می‌شود؟ معمولاً برقکار وقتی خلاف مقررات عمل می‌کند که به نفعش باشد، و سرعت اجرایش بالاتر برود، نه اینکه زحمت کار خودش را ۳ برابر کند و تازه ۱۰ میلیون تومان هیلتی را بردارد و سقف طبقات را سوراخ سوراخ کند.

پس تمام صحبت هایم را تا اینجا جمع بندی میکنم. درست است که مقررات ملی می‌گوید لوله های برق هر واحد باید داخل همان واحد نصب شود ولی استثنائاً در این مدل ساختمان ها که سقف‌شان تیرچه بلوک یا تیرچه آکاستیو یا طاق ضربی است و سقف کاذبی هم زیر سقف اصلی وجود ندارد، برقکار مجبور است لوله‌های برق را در کف طبقه بالایی نصب کند. چون غیر از این راهی ندارد و اِلا کار خودش را سخت‌تر نمی‌کرد.

اگر حوصله خواندن مقاله بالا را ندارید کافیست فیلم پایین را در کانال یوتیوب ما تماشا کنید. در ضمن خوشحال می شویم عضو کانال یوتیوب ما شوید، هر هفته فیلم های جدیدی در کانال منتشر میکنیم. لینک ورود به کانال یوتیوب سایت آموزش برق

البته چون فیلم ها در یوتیوب آپلود شده اند، نیاز است که با آی پی غیر ایرانی متصل شوید. اگر موفق نشدید، می توانید از طریق لینک زیر فیلم ها را در آپارات مشاهده کنید.

آیا نصب لوله های برق در کف طبقه بالایی ممنوع است؟

خب من نظرم را گفتم حالا نوبت شماست. من تک تک کامنت های شما را می خوانم و منتظرم تا نظر شما را در مورد این قضیه بدانم که آیا شما هم با نصب لوله های برق در کف طبقه بالایی در این مدل ساختمان ها موافق هستید یا نه؟