روش سیمکشی و نصب مهتابی با ترانس مغناطیسی و ترانس الکترونیکی

در این مطلب قصد داریم نقشه مدار مهتابی را به صورت تصویری شرح دهیم و روش سیمکشی با استفاده از ترانس های قدیمی و ترانس های جدید را آموزش دهیم. آنگاه در ادامه از فواید جایگزین کردن بالاست های الکترونیکی به جای بالاست های مغناطیسی بگوییم.

نقشه مدار مهتابی با بالاست مغناطیسی:

چک مغناطیسی، استارتر، بالاست القایی، بالاست مغناطیسی، ترانس مهتابی، اینها همه نام‌هایی است که در بازار برای بالاست های مغناطیسی استفاده می شود. در تصویر زیر یک نمونه بالاست مغناطیسی را مشاهده می کنید.

بالاست مغناطیسی

در کلیه مهتابی های قدیمی تک لامپ و دو لامپ از بالاست های مغناطیسی استفاده می‌شد که مدار سیمکشی آن به صورت زیر است.

روش سیمکشی و نصب مهتابی با بالاست مغناطیسی

در تصویر بالا مشاهده می کنید که سیم فاز وارد یکی از پایه های بالاست شده ( فرقی نمی کند، کدام پایه ) و از پایه دیگرِ خارج می شود و به یکی از پایه های مهتابی وصل می شود. و در ادامه پایه مقابل پایه قبلی به سیم نول و دو تا از پایه های باقی مانده به استارت وصل می شود. استارت یک قطعه الکترونیکی کوچک است که دو پایه دارد و تصویر آن را در شکل پایین می بینید.

استارت مهتابی

اتصال به پایه های سوزنی مهتابی از طریق پایه های مهتابی صورت می گیرد. یک نمونه از این پایه ها را در پایین مشاهده می کنید.

پایه مهتابی

این پایه ها دو ترمینال برای ورود سیم دارند. پس سیمی که از بالاست مغناطیسی آمده، باید به یکی از این ترمینال ها وصل شود.
آنگاه سیم نول را به یکی از پایه های مقابل وصل کنید و از دو پایه استارت به دو پایه باقی مانده وصل کنید.

برای مهتابی های دارای دو لامپ، همین نقشه دو بار تکرار می شود. یعنی در مهتابی های دو لامپ ما دو عدد بالاست مغناطیسی، دو عدد استارت و دو عدد لامپ مهتابی داریم. البته می توان با افزایش توان بالاست مغناطیسی، از یک بالاست همزمان برای دو لامپ هم استفاده کرد. که نقشه آن را در پایین برای شما ترسیم می‌کنم.

۲ مهتابی با یک ترانس مغناطیسی

این مهتابی ها، یا در واقع این بالاست ها مشکلات خاصی را به همراه دارند. از جمله اینکه:

• گرمای بسیار زیادی تولید می کنند، پس می توان گفت که پرت انرژی زیادی دارند.
• روشن شدن مهتابی همراه با دو سه ثانیه تاخیر اتفاق می افتد، و مهتابی قبل از روشن شدن چند بار چشمک می زند تا کاملاً روشن شود.
• این بالاست ها در هنگام کار دارای یک سروصدای ویز ویز هستند که شاید این صدا برای خیلی ها قابل تحمل نباشد.
• طول عمر لامپ مهتابی در این مدل کمتر است.
• استفاده از این بالاست ها سبب می شود که لامپ مهتابی در هر ثانیه ۱۰۰ بار خاموش و روشن شود، شاید چشم ما قادر به مشاهده آن نباشد. ولی این قضیه باعث خستگی چشم می شود.
• نیاز به وجود عنصری به نام استارت است.
• وزن این بالاست ها بیش از پنج برابر بالاست های الکترونیکی است.

روش سیمکشی و نصب مهتابی با بالاست الکترونیکی

بالاست های جدیدتر که به بالاست های الکترونیکی معروف هستند برعکس بالاست های قبلی، شش ترمینال دارد. که سیم فاز و نول وارد دو تا از ترمینال های آن شده و از چهار ترمینال بعدی، مطابق شکل زیر به مهتابی وصل می شود.

در نقشه بالا مشاهده می کنید که فاز و نول به صورت مستقیم وارد بالاست الکترونیکی شده و از بالاست چهار رشته سیم به لامپ مهتابی وصل شده است. در این بالاست ها نیازی به استارت نیست، پس استارت هم از مدار حذف شده است.

فواید بالاست های الکترونیکی نسبت به بالاست های مغناطیسی در این است که:

• حذف استارت از مدار مهتابی
• کاهش مصرف برق به میزان ۴۰ درصد
• حذف چشمک زدن لامپ مهتابی در زمان روشن شدن و پس از آن
• خلاصی از سر و صدای ویز ویز در مهتابی
• تولید گرمای بسیار پایین
• افزایش چشمگیر طول عمر لامپ مهتابی
• جلوگیری از سیاه شدن دو سر مهتابی

بالاست های الکترونیکی در نوع ۲ لامپ و ۳ لامپ هم موجودند. نقشه سیم کشی یک بالاست با ۲ لامپ را در پایین مشاهده می کنید. همانطور که می بینید این بالاست دارای ۱۰ ترمینال است. ۲ از ترمینال ها به فاز و نول متصل می شود و ۸ تای بعدی به لامپ ها.

نقشه سیمکشی بالاست مغناطیسی مهتابی

در مهتابی های فلورسنت یوشکل هم از بالاست الکترونیکی استفاده می شود ولی ظاهر این بالاست به گونه دیگری طراحی شده و در آنجا بالاست خود دارای پایه هایی است که مهتابی داخل آن قرار می گیرد. همیشه در زمان خرید، این مهتابی های یوشکل به صورت مونتاژ شده تحویل مشتری می گردد و شما فقط باید به دو سیم خارج شده از آن، فاز و نول وصل کنید (البته نول را مستقیم و فاز را از طریق کلید برق). طبق این نکته شما می توانید از بالاست های بالا بجای بالاست مهتابی های یوشکل هم استفاده کنید. فیلم روش سیمکشی و نصب مهتابی را در قسمت بالا هم می توانید مشاهده کنید. در این فیلم ما در مورد روش نصب و تعمیر مهتابی های LED هم صحبت کرده‌ایم.

مهتابی فلورسنت یو شکل