تمام سفارشاتی که از امروز در سایت آموزش برق ثبت میکنید، روز 6 فروردین تحویل اداره پست خواهد شد. فروشگاه سایت
تمام سفارشاتی که از امروز در سایت آموزش برق ثبت میکنید، روز 6 فروردین تحویل اداره پست خواهد شد. فروشگاه سایت
0
0

جعبه فیوز

59297 بازدید

الهی به توکل خودت. سلام دوستان، حالتون خوبه؟ اوضاع احوال بکامه؟ امروز قصد دارم در این آموزش کوتاه، روش نصب و سیمکشی جعبه فیوز با کلیدهای مینیاتوری و کلید محافظ جان را تقدیم شما کنم. البته اگر می خواهید باسوادها به این اسامی خورده نگیرند به جعبه فیوز بگویید تابلو برق انتهایی و به کلید محافظ جان بگویید کلید جریان باقیمانده.

 

جعبه فیوز

 

 

آموزش نصب جعبه فیوز در برق ساختمان

جعبه فیوز یا تابلو برق انتهای یا تابلو برق واحدها هر سه اسم‌هایی هستند که برای جعبه فیوز بکار می‌روند، جعبه فیوز قلب تپنده برق هر منزل مسکونی ست که در داخل هر واحد ساختمانی و معمولاً در قسمت درب ورودی واحد نصب می شود و سرخط تمام مصرف کننده های یک واحد مسکونی از آن تغذیه می شود. در نقشه های برق ساختمان آن را با علامت اختصاری DP نشان می دهند.

وقتی گفته می شود که یک جعبه فیوز هشت تایی است، یعنی این جعبه فیوز گنجایش نصب ۸ کلید مینیاتوری را دارد. جعبه فیوزها در هر سایزی که بخواهید در بازار موجودند، ولی در برق ساختمان بیشتر از نوع ۱۲ تایی استفاده می‌شود.

تا چند سال قبل در ساختمان های مسکونی خبری از جعبه فیوز نبود و به روش جعبه تقسیم سیمکشی منازل انجام می شد. ولی از آنجا که جعبه فیوز مزیت های زیادی را با خود آورد. استفاده از آن فراگیر و حتی مقررات برق ساختمان استفاده از آن را الزامی کرد. بزرگترین مزیت جعبه فیوز این است که در صورت ایجاد مشکل در یک سرخط، تنها آن مسیر از مدار خارج می شود و برق بقیه مسیرها قطع نمی شود. و مزیت دیگر هم افزایش ایمنی افراد و حفاظت از تجهیزات و وسایل برقی است.

 

انواع فیوز در برق ساختمان :

قبل از این که به سراغ جعبه فیوز و نقشه سیم کشی آن برویم ابتدا باید فیوزها را بشناسیم.

فیوز : فیوزها انواع مختلفی دارند ولی در برق ساختمان بیشتر با نوع فشنگی ، اتوماتیک، مینیاتوری سروکار داریم، پس به توضیح همین سه مورد بسنده می کنیم. این سه مدل، مدارات برق را در مقابل اتصال کوتاه (یعنی برخورد سیم فاز با نول) و اضافه بار ( یعنی کشیدن جریانی بیشتر از جریان نوشته شده روی فیوز ) محافظت می کنند. فقط یک ورودی و یک خروجی دارند و در مسیر سیم فاز قرار می گیرند، پس می توان گفت که این فیوزها به صورت سری در مدارهای برق ساختمان قرار می گیرند.

فیوز فشنگی:
در تصویر پایین یک مدل فیوز فشنگی به همراه پایه آن را مشاهده می کنید. این فیوزها از سه قسمت تشکیل شده اند. مغزی، کلاهک و پایه فیوز. که مغزی روی پایه فیوز قرار می گیرد و کلاهک روی مغزی قرار می گیرد.

در صورتی که این فیوز عمل کند، باید مغزی آن دور انداخته شود. چون مغزی فیوز فشنگی یکبار مصرف است. برای تعویض مغزی باید کلاهک روی آن را در خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید و مغزی را بیرون آورده و تعویض کنید.

فیوز فشنگی

فیوز فشنگی

 

فیوز اتوماتیک یا آلفا:
و در تصویر پایین فیوزهای اتوماتیک یا آلفا را مشاهده می کنید. برخلاف فیوزهای قبلی که یکبار مصرف هستند، این فیوزها اگر عمل کنند، کافیست چند ثانیه صبر کنید تا خنک شوند و سپس دکمه مشکی که روی آن قرار گرفته را دوباره فشار دهید تا اتصال برقرار شود. دکمه قرمز رنگ هم به این خاطر است که بتوانید به صورت دستی فیوز را قطع کنید.
این فیوزها هم مانند فیوزهای قبلی روی یک پایه بسته می شوند.

فیوز اتوماتیک

فیوز اتوماتیک

استفاده از فیوز فشنگی و فیوز اتوماتیک دیگر منسوخ شده و حتی مقررات ملی ساختمان استفاده از فیوز اتوماتیک را منع کرده است.

کلید مینیاتوری:
و در پایین تصویر یک کلید مینیاتوری را مشاهده می کنید. کلیدهای مینیاتوری پرکاربردترین فیوزها در برق ساختمان هستند.
این فیوزها از لحاظ سرعت کار به چند دسته تقسیم می شوند. که با حروف اختصاری که روی آن درج می‌شود مشخص می‌شوند. این حروف عبارتند از:

  • نوع A : تندکار
  • نوع B : تقریبا تندكار
  • نوع C : متوسط
  • نوع D : كندكار

ما در برق ساختمان فقط با نوع B و C سروکار داریم که نوع B برای سرخط روشنایی ها و نوع C برای سرخط پریزها استفاده می‌شود. تا قبل از این برقکارها همه فیوزهای یک ساختمان را از نوع C انتخاب می کردند ولی در مقررات جدید تاکید شده است که باید برای روشنایی ها از نوع B و برای پریزها از نوع C استفاده کنید.
به کلید مینیاتوری زیر نگاه کنید، روی آن کلمه C25 درج شده است، یعنی این فیوز از نوع C و ۲۵ آمپر است.

کلید مینیاتوری

نقشه سیمکشی و سربندی جعبه فیوز :

ابتدا نقشه نصب کلیدهای مینیاتوری را در تصویر پایین به شما نشان می‌دهم. آنگاه به سراغ توضیحات بیشتر در مورد هر قسمت میروم. اگر می خواهید فیلم نصب این نقشه ها را بصورت عملی مشاهده کنید، پیشنهاد میکنم دوره فیلم آموزش عملی برق ساختمان را مشاهده کنید.

 

نقشه جعبه فیوز

نقشه جعبه فیوز

 

نکته: ورودی و خروجی در کلیدهای مینیاتوری مهم نیست، یعنی در عملکرد کلید مینیاتوری تاثیر ندارد که شما ورودی را از بالای فیوز وصل کنید یا از پایین. ولی در استانداردهای برق ساختمان آمده است که بهتر است ورودی را از بالای کلید مینیاتوری و خروجی از پایین کلید باشد.

 

نقشه نصب جعبه فیوز همراه با کلید محافظ جان

کلید جریان باقیمانده یا همان کلید محافظ جان کم کم دارد جای خود را در برق ساختمان باز می کند. زیرا افراد کم کم متوجه مزیت های این دستگاه می شوند. این کلید می تواند از برق گرفتگی اشخاص، شوک الکتریکی، جریان نشتی از مدار شما محافظت کند.

کلیدهای محافظ جان ۲ ورودی و ۲ خروجی دارند. چون علاوه بر سیم فاز، سیم نول هم به آن وصل می شود. خب حالا نقشه نصب جعبه فیوز همراه با کلید محافظ جان را برایتان ترسیم کنیم.

روش نصب کلید محافظ جان

 

می بینید که فاز و نول از قسمت بالای کلید محافظ جان وارد شده و از قسمت پایین خارج می شود. ولی برای کلیدهای مینیاتوری و فشنگی اینکه ورودی از بالا باشد یا پایین، مهم نیست.

نکته: در مقررات جدید مبحث ۱۳ آمده است که نصب یک عدد فیوز اصلی، قبل از کلید محافظ جان الزامی است. یعنی در تصویر بالا بایستی یک عدد کلید مینیاتوری همراه آمپر با آمپراژ کنتور نصب شود.

 

خب ابتدا بیایید بررسی کنیم کابلی که برق را از کنتور به جعبه فیوز می‌رساند باید چه سایزی داشته باشد. هم در کتاب آموزش برق ساختمان و هم در دوره فیلم آموزش عملی برق ساختمان در مورد این نکته مهم صحبت کرده‌ام که اگر:

  • اگر کنتور برق ۲۵ آمپر است، کابل اصلی باید نمره ۳ در ۴ باشد.
  • اگر کنتور برق ۳۲ آمپر است، کابل اصلی باید نمره ۳ در ۶ باشد.
  • اگر کنتور برق ۵۰ آمپر است، کابل اصلی باید نمره ۳ در ۱۰ باشد.

 

حال به سراغ این موضوع می رویم که، ظرفیت فیوزهایی که در جعبه فیوز نصب می کنیم، چقدر باید باشد؟ یا فیوزهای جعبه فیوز باید چند آمپر باشند؟

  • برای سرخط روشنایی ها از کلید مینیاتوری ۱۰ آمپر نوع B استفاده کنید. (B10)
  • برای سرخط پریزها از کلید مینیاتوری ۱۶ آمپر نوع C استفاده کنید. (C16)
  • برای فیوز اصلی از کلید مینیاتوری هم آمپر با آمپراژ کنتور استفاده کنید. مثلاً اگر کنتور ۳۲ آمپر است کلید مینیاتوری اصلی هم باید ۳۲ آمپر باشد. این فیوز هم می تواند نوع B و هم می تواند نوع C انتخاب شود. ولی بهتر است که نوع B انتخاب شود زیرا معمولاً در کنتورهای برق از فیوزهای نوع C استفاده می‌شود، و بهتر است که فیوز پایین دست آن (یعنی همان فیوز اصلی داخل جعبه فیوز) از نوع B انتخاب شود تا در صورت بروز اتصالی، اول فیوز داخل جعبه فیوز بپرد.
  • آمپر کلید محافظ جان بهتر است بالاتر یا مساوی فیوز اصلی باشد. مثلاً اگر فیوز اصلی ۳۲ آمپر است، کلید محافظ جان می تواند ۳۲ آمپر یا ۴۰ آمپر یا حتی بالاتر باشد. هر چقدر آمپر کلید محافظ جان بیشتر باشد طول عمر آن هم بیشتر می شود. ولی دقت شود که جریان نشتی کلیدهای محافظ جان در منازل مسکونی و اداری باید ۳۰ میلی آمپر باشد. پیشنهاد میکنم آموزش روش سیمکشی کلید محافظ جان را مطالعه کنید تا این قسمت را بهتر متوجه شوید.
  • برای سرخط کولر آبی از کلید مینیاتوری ۱۰ آمپر نوع C استفاده کنید. (C10)
  • برای سرخط کولر گازی بستگی به سیمی دارد که برای آن نصب کرده اید، مثلاً اگر برای کولرگازی کابل نمره ۲.۵ استفاده کرده اید باید از کلید مینیاتوری ۱۶ آمپر تایپ سی استفاده کنید.

 

این آموزش توضیح مختصری بود در مورد آموزش نصب کلیدهای مینیاتوری که از کتاب آموزش برق ساختمان و سیستم های اعلان حریق انتخاب شده بود، اگر به دنبال مطالب جذابتر در مورد برق ساختمان هستید، سری هم به این کتاب بزنید و فصل اول آن را رایگان دانلود کنید.

آیا این مطلب را می پسندید؟
https://amoozesh-bargh.ir/?p=354
اشتراک گذاری:
مهندس مرادی
مطالب بیشتر
برچسب ها:

نظرات

1041 نظر در مورد جعبه فیوز

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

  1. سلام مهندس شبت بخير،مهندس یه سوال که خیلی فکرمو درگیر کرده،میخواستم ببینم برای یه بانک که شش تا کاربر داره و یه کولر تک فاز و یه کولر سه فاز و بیست تا چراغ FBL داره کابل اصليشو ۶*۴ بگیریم کافیه در ضمن فیوز اصلیه تو تابلو فیوز ۶۳ آمپر انتخاب شده.ممنونم

    ۲

    1. سلام.شب شما بخیر. نه کمه.
      فک می کنم برای بانک ها از کولرهای گازی ۵۰۰۰۰ هزار ایستاده(سه فاز)، استفاده می کنن. در این صورت فقط یک کابل مجزای ۴در۶ واسه اون نیازه.
      برای کولر گازی تک فاز هم یک کابل ۳در ۴ در نظر بگیرید.
      برای بقیه مواردی که هم فرمودین، یک کابل ۳در ۶ کافیه.

      ۴

    1. سلام مجید جان. اگر شما برقکار هستید، این برعهده شما نیست که این کار رو انجام بدین. مامور اداره برق به تشخیص خودش و اگه لازم باشه این کار رو انجام میده.

      ۲

      1. مهندس منظورم تابلو کنتور سه فاز نیس ،تابلو فیوز سه فاز و میگم که برا بانکه،آیا نیازه شینه ازت به شینه نول وصل شه تو تابلو؟؟ممنونم

        ۴

  2. باسلام
    ضمن عرض تشكر
    خواستم بدونم كليد محافظ جان وقتي عمل ميكنه كه فرد مستقيما به سيم فاز وصل شه
    چرا وقتي شخص به بدنه دستگاهي كه دچار اتصال بدنه شده دست ميزنه كليد محافظ جان عمل نميكنه؟؟؟

    ۲

    1. سلام. حساسیت فیوز های محافظ جان معمولاً ۳۰ میلی آمپر هستش. اگه این مقدار جریان از بدن فرد رد بشه کلید محافظ جان عمل می کنه

      ۱۱

  3. سلام مهندس شبت بخير،میشه بپرسم کلید ۱_۰_۲ که توی تابلو فیوز سه فاز قرار گرفته واسه چيه؟؟و یه سوال دیگه اینکه کابل ورودی یو پی اس باید تو تابلو به فیوز وصل شه و کابل خروجی یو پی اسم باید به فیوز وصل شه بعد بین فيوزاي دیگه تقسیم شه .ممنونم

    ۲

    1. سلام دوست عزیز. ما در زمینه برق صنعتی تخصص نداریم. لطفا دوستان صنعتی کار مشارکت کنن و جواب آقا مجید رو بدن.
      ولی جمله شما در مورد یو پی اس درسته.

      ۱۲

    1. سلام دوست عزیز. مبحث نوزده ساختمان میگه که نصب کلید محافظ جان در ساختمان های بدون ارت ممنوع است. ولی در خیلی از جاها دیدیم که بدون ارت هم نصب می کنن. و درست کار می کنه.
      ولی دلیل این گفته مبحث نوزده رو نمی دونم چیه.
      از دوستان اگر کسی می دونه علتش چیه، لطفاً به این کامنت جواب بدن.

      ۵

  4. با سلام و خسته نباشید خدمت جناب مهندس سوال من اینه که آیا در تابلو فیوز میشه فیوز ۲۵ آمپر قرار داد؟یا فیوز ۲۵ آمپر رو فقط در خروجی کنتور قرار میدن؟باتشکر

    ۲

    1. سلام. هم یک فیوز ۲۵ آمپر در خروجی کنتور قرار میگیره و هم یک فیوز ۲۵ آمپر در ابتدای کابل اصلی ورودی به جعبه فیوز. البته اگه فیوز محافظ جان داشته باشیم، دیگه لازم نیست که فیوز ۲۵ آمپر داخل جعبه فیوز رو نصب کنیم.

      ۲

  5. سلام.برای سالن پذیرایی معمولا وسایل روشنایی(هالوژن،لوستر،نورمخفی و…. ) بیشتری نسبت به سایر اتاق ها استفاده میشه آیا یک سرخط روشنایی با سیم ۱.۵ از جعبه فیوز جوابگویی این مقدار روشنایی هست یا خیر.

    ۴

    1. سلام. بله جوابگوست.
      البته برای یک پذیرایی معمولی، که مثلاً دو تا لوستر معمولی داره، ۲۰ تا هالوژن، دو تا مهتابی، و ۵۰ متر ریسه نورانی. که جریان مصرفی همه این ها با هم به ۱۰ آمپر هم نمیرسه.

      ۲

  6. سلام وقتتون بخیر در چند ساختمان از کلید محافظ جان استفاده نمودم اما بدون وجودنشتی پرید علت چیست؟ایا درکنار کنار مینیاتوری ها باید نصب شود یا کنار کنتوربرق؟

    ۲

    1. سلام. محافظ جان باید کنار فیوزهای دیگه در داخل جعبه فیوز واحد نصب بشه.
      خب اولین کاری که باید بکنید اینه که اگه فیوز محافظ جان دیگه ای دم دستتون هست ، اون رو با یکی دیگه تعویض کنید تا از سلامت محافظ جان مطمئن بشید.
      دومین کار اینه که کلاً فیوز محافظ جان رو با یک فیوز معمولی تعویض کنید، شاید واقعاً مداربرقکشی تون جایی اتصالی داره.
      سومین کاری که می کنید اینه: اگر مطمئن شدید که مدار اتصالی نداره و فقط با فیوز محافظ جان این مشکل ایجاد میشه، این کار رو بکنید. تمام سیم های ارت رو در داخل جعبه فیوز از ارت اصلی باز کنید. بعدش تمام چراغ های واحد رو روشن کنید و به تمام سرخط پریزها یک مصرف کننده وصل کنید(مثلاً یک دریل یا هر مصرف کننده دیگه ای) .بعدش یکی یکی سیم های ارت هر کدوم از سرخط ها رو به ارت اصلی وصل کنید، مطمئنن با زدن یکی از سیم های ارت به ارت اصلی، دوباره اون اتفاق می افته و فیوز محافظ جانتون می پره. حالا که سرخط ارت معیوب رو پیدا کردید، دنبالش کنید و ببنید به کجا رفته، قطعاً در جایی اون سیم ارت با سیم نول برخورد کرده.
      لطفاً اگر درست شد، نتیجه رو به ما هم اعلام کنید تا دوستان دیگه هم یاد بگیرن.

      ۲

    1. سلام. حساسیت فیوز های محافظ جان معمولاً ۳۰ میلی آمپر هستش. یعنی اگر در زمان برقگرفتگی ۳۰ میلی آمپر جریان از بدن فرد عبور کند، فیوز محافظ جان عمل می کند.
      یک دلیل دیگش هم متاسفانه زیاد شدن برندهای تقلبی در بازار هستش که جان انسان ها ذره ای براشون مهم نیست.

      ۴

  7. سلام، ببخشید فیوز روی کنتور ۲۵ کلاس b می باشد و فیوز واحد نیز همین طور است ولی در موقع بروز اتصالی فیوز جعبه فیوز بیرون در که ۳۲ b برای اداره برق هست قطع می کند, برای رفع مشگل چه کاری می شود انجام داد؟

    ۲

    1. سلام. فیوز ها علاوه بر آمپرشون یک مشخصه حساسیت هم دارن که در صورتی که حساسیت فیوزی در مدار بیشتر باشه، اول اون میپره. برای این مورد با اداره برق منتطقتون مشورت کنید.

      ۱۱

  8. سلام.آیا می توانیم نول برای روشنایی را از سیم نول پریز بگیریم یا باید برای روشنایی از جعبه فیوز سیم نول جدا بکشیم.

    ۲

    1. سلام. خیر شما مجاز نیستید که نول روشنایی رو از نول پریز بگیرید. سرخط روشنایی که شامل هم فاز و هم نول میشه باید از جعبه فیوز بیاد.

      ۱۴

  9. تشکر مهندس از راهنماییتون.
    کنتور دارای یک فیوز مینیاتوری ۲۵ امپر نوع C میباشد.محافظ جان هم باید همین امپر باشد یا ۳۲ امپر؟و آیا تیپ Cو B فرقی ندارد؟ولی نوع Bبرای ساختمان مسکونی بهتر است بنظر بنده

    ۴

  10. سلام و خسته نباشید خدمت شما مهندس
    میشه بفرمایید برای یه کلید مینیاتوری ۱۶ امپر و دوتا ۱۰ امپر ،کلید محافظ جان باید چند امپر باشد و چه تیپی؟

    ۲

    1. سلام.مرسی.
      ولی آمپر فیوز محافظ جان ربطی به کلید های مینیاتوری نداره. شما باید روی قبض برق تون رو نگاه کنید و ببینید که کنتور شما چند آمپره. ( که معمولاً ۲۵ آمپره). و فیوز محافظ جان رو متناسب با همون ۲۵ آمپر انتخاب کنید.

      ۴

    1. سلام. هر مداری ظرفیت خودش رو داره و باید متناسب با همون ظرفیت یک فیوز مناسب براش انتخاب بشه. اگر ظرفیت بالاتری انتخاب بشه امکان داره به مصرف کننده ها و سیم های برق آسیب وارد بشه. استاندارد میگه برای روشنایی از فیوز ۱۰ و برای پریزهای برق از فیوز ۱۶ استفاده کنید.
      مارک های اشنایدر، هیوندا مارک های خوبی هستند.

      ۳

  11. سلام جا داره تشکر از افرادی که دنبال همچین منابع جامع و کاملی هستند و تجربیات و اطلاعات خودشونو ارائه میدهن صمیمانه سپاس گذارم درپناه حق. جعبه فیوز

    ۲

شروع گفتگو در واتساپ
1
آیا نیاز به کمک دارید؟ چت واتساپ
خانم داوودی آنلاین است.
سلام. داوودی هستم، مدیر فروش
هر سوالی که در مورد نحوه خرید کتاب ها و دوره های آموزشی دارید، بنده درخدمتم.
شماره واتساپ: 09194053853