کلید بالابر ساختمان یکی از اجزای برقی بالابرهای ساختمانی ست که اپراتور به وسیله آن دستور چپگرد یا راستگرد را به الکتروموتور می دهد و الکتروموتور هم با چرخاندن یک گیربکس و یک قرقره بزرگ، عمل بالا یا پایین رفتن مصالح ساختمانی را انجام می دهد. از شما به عنوان یک تکنسین برق ساختمان انتظار میرود که با روش سیمکشی و نحوه عملکرد کلید بالابر و موتور آن آشنایی داشته باشید، زیرا مشتریهای زیادی از شما می خواهند که بالابر آنها را تعمیر کنید. پس در این مقاله از آموزش برق ساختمان به توضیح آن خواهیم پرداخت.
۹۰ درصد موتورهای بالابر که در ساختمان های شهر می بینید از نوع تکفاز هستند، یعنی موتور آنها با برق ۲۲۰ ولت کار می کند. و تعداد کمی از بالابرها هم هستند که موتورهای آنها با برق ۳ فاز کار می کند.
موتورهای بالابر تکفاز معمولاً قدرت جابجایی ۲۵۰ کیلوگرم و موتورهای ۳ فاز، ۳۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم مصالح ساختمانی را می توانند جابجا کنند.
و در ابتدای این آموزش از شما می خواهم اگر این آموزش کارتان را راه انداخت برای سلامتی امام زمان مان ۳ تا صلوات بفرستین.
آموزش نصب کلید بالابر
تصویر یک کلید بالابر را در پایین مشاهده می کنید. به این کلیدها، کلید غلطکی یا کلید اهرمی هم گفته می شود. روی این کلید یک اهرم مشکی رنگ قرار گرفته که ۳ حالت می تواند داشته باشد. حالت بالا که یعنی بالابر به سمت بالا حرکت کند. حالت وسط که یعنی بالابر خاموش شود. حالت پایین که یعنی بالابر به سمت پایین حرکت کند. قیمت این کلیدها بسته به کیفیت آن، بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان است. و در نوع ۱۶ و ۲۵ آمپر در بازار موجودند.
پس در کل وظیفه کلید بالابر انتقال برق به الکتروموتور است به طوری که با تغییر وضعیت اهرم، الکتروموتور چپگرد و راستگرد (بالا-پایین) می شود. عکس یک کلید بالابر را در پایین مشاهده می کنید.
اگر ۲ عدد پیچ قسمت جلوی این کلید را باز کنید و قاب روی آن را بردارید با ۸ عدد ترمینال که محل اتصال سیم های برق هستند روبرو می شوید. تعداد زیاد این ترمینال ها می تواند گیج کننده باشد. ولی بعد از مطالعه این مطلب متوجه می شوید که نصب آنها چقدر راحت است. در تصویر زیر ما این ۸ ترمینال را از چپ به راست با اعداد ۱ تا ۸ شماره گذاری کرده ایم که بتوانیم مستقیم به هر ترمینال اشاره کنیم.
زمانی که اهرم بالابر در حالت وسط -قطع- قرار دارد. هیچ کدام از پیچ های داخل آن با یکدیگر در تماس نیستند.
ولی وقتی اهرم را به سمت بالا می چرخانیم:
- پیچ شماره ۱ با پیچ شماره ۴ تماس پیدا می کند.
- پیچ شماره ۲ با پیچ شماره ۵ تماس پیدا می کند.
- پیچ شماره ۳ با پیچ شماره ۶ تماس پیدا می کند.
و وقتی اهرم را به سمت پایین می چرخانیم:
- پیچ شماره ۱ با پیچ شماره ۴ تماس پیدا می کند.
- پیچ شماره ۵ با پیچ شماره ۷ تماس پیدا می کند.
- پیچ شماره ۶ با پیچ شماره ۸ تماس پیدا می کند.
زمانی که شما یک کلید بالابر نو می خرید، با استفاده از ۲ تکه سیم -که در تصویر بالا قرمز و مشکی رنگ هستند-، پیچ شماره ۸ به ۲ و پیچ شماره ۷ به ۳ متصل شده است. این ۲ تکه سیم همیشه باید در آنجا قرار گرفته باشند، چه موتور تکفاز باشد چه سه فاز.
راستی، کانال یوتیوب سایت آموزش برق هم مدت زیادی است که راه اندازی شده، و فیلم هایی را آنجا می بینید که در هیچ کجای دیگر منتشر نشدهاند. پس حتماً عضو کانال شوید تا جزو اولین نفراتی باشید که از مطالب جدید مطلع می شوید. کانال یوتیوب سایت آموزش برق
روش نصب کلید بالابر برای موتور تکفاز
شما با استفاده از یک مولتی متر می توانید سیم های اصلی و کمکی را از همدیگر تشخیص دهید. به این صورت که مولتی متر را در حالت بیزر قرار دهید و تست کنید که کدام ۲ سیم به یکدیگر راه دارند و بیزر بوق می زند. این ۲ سیم همان سیم های سیم پیچ اصلی هستند. ولی سیم های سیم پیچ کمکی چون به یکدیگر راه ندارند، بیزر روی آنها بوق نمی زند. روش دوم هم اینکه قاب روی تخته کلم را بردارید، در خیلی از الکتروموتورها روی ترمینال های تخته کلم باعلامت اختصاری مشخص کرده که هر سیم مربوط به چه چیزی است. روش سوم هم با آزمون و خطاست. یعنی ۲ تا از سیم های همرنگ را اصلی و ۲ تا را فرعی در نظر بگیرد، اگر خوش شانس باشید که در اولین مرحله موتور روشن خواهد شد، در غیر اینصورت باید چند بار سیم ها را جابجا کنید.
در موتورهای تکفاز برای تغییر جهت چرخش موتور -یعنی چپگرد و راستگرد کردن موتور- کافیست که ترتیب فاز و نول روی سیم پیچ کمکی جابجا شود. و کلید بالابر هم دقیقاً همین کار را برای ما می کند.
از این به بعد به ۲ رشته سیم های سیم پیچ اصلی U1 و U2 می گوییم و به ۲ رشته سیم های سیم پیچ کمکی Z1 و Z2 می گوییم.
در حالتی که کلید را برای یک موتور تکفاز نصب می کنید، ۲ رشته سیم فاز و نول از برق شهری وارد کلید می شود. و همانطور که شرح دادیم ۴ رشته سیم هم از الکتروموتور تکفاز به کلید وصل می شوند. پس در کل تعداد رشته سیم هایی که وارد کلید می شوند ۶ رشته است.
حالا ۲ روش متفاوت برای اتصال این ۶ رشته سیم به کلید بالابر را در پایین برای شما ترسیم می کنیم.
در هر دو نقشه بالا اگر جای U1 و U2 جابجا شود مشکلی پیش نمیآید. اگر جای Z1 و Z2 هم جابجا شود مشکلی پیش نمیآید. ولی حتماً دقت کنید که جای فاز و نول جابجا نشود، چون در صورتی که جابجا بسته شوند، زمانی که کلید در حالت قطع است و بالابر خاموش است، فاز به موتور می رود و این می تواند برای افرادی که آنجا کار می کنند خطرساز باشد.
همانطور که می بینید در روش اول:
- U1 به پیچ شماره ۱
- U2 و نول به پیچ شماره ۶
- Z1 به پیچ شماره ۷
- Z2 به پیچ شماره ۸
- و فاز به پیچ شماره ۵
- و با یک تکه سیم، پیچ شماره ۴ و ۵ اتصال کوتاه شده اند.
و در روش دوم:
- Z1 به پیچ شماره ۷
- Z2 به پیچ شماره ۸
- U1 به پیچ شماره ۴
- U2 و نول به پیچ شماره ۵
- فاز به پیچ شماره ۱
- و با یک تکه سیم، پیچ شماره ۴ و ۶ اتصال کوتاه شدهاند.
هر دو روش بالا برای سربندی کلید قابل اجراست و هیچ کدام برتری نسبت به دیگری ندارد. احتمالاً روش ها و مدلهای دیگری هم برای اتصال سیم ها به کلید وجود دارد که از شما دوستان می خواهیم اگر بلد هستید آن را از قسمت پایین برای ما ارسال کنید تا به اسم شما در سایت قرار دهیم.
توجه: اگر اولین بار است که به سایت آموزش برق سر میزنید و قبلاً عضو خبرنامه سایت نبودهاید، حتما عضو شوید تا از این به بعد آموزشهای جدیدی که مرتبط با برق ساختمان و سیستم های حفاظتی در سایت قرار می گیرد به ایمیل شما هم ارسال شود، و جزو اولین نفراتی باشید که از مطالب جدید باخبر میشوید. لینک عضویت در خبرنامه
روش نصب کلید بالابر برای موتور سه فاز
روش کار در الکتروموتورهای سه فاز بسیار راحتتر از الکتروموتورهای تکفاز است. زیرا در الکتروموتورهای ۳ فاز برای اینکه جهت چرخش موتور را عوض کنید کافیست که جای دو فاز را عوض کنید. یعنی از ۳ رشته سیمی که به الکتروموتور وصل شده است، اگر جای ۲ تا از فازها جابجا شود جهت چرخش الکتروموتور هم عوض می شود.
اگر سیم های برق سه فاز را R و S و T بنامیم. حالا به نحوه سربندی سیم ها به کلید بالابر نگاه کنید.
توجه: در نقشه بالا اگر بین ترمینال های R و S و T جابجایی صورت گیرد و یا جای ۳ رشته سیمی که به موتور می رود جابجا شود، مشکلی پیش نمی آید. ولی اگر بعد از نصب کلید متوجه شدید که جهت حرکت بالابر برعکس شده بود، کافیست جای ۲ تا از فازها را جابجا کنید.
- پیچ شماره ۱ با پیچ شماره ۴ تماس پیدا کرد.
- و پیچ شماره ۲ با پیچ شماره ۵ تماس پیدا کرد.
- و پیچ شماره ۳ با پیچ شماره ۶ تماس پیدا کرد.
و وقتی اهرم را به سمت پایین چرخاندید.
- پیچ شماره ۱ با پیچ شماره ۴ تماس پیدا کرد
- و پیچ شماره ۵ با پیچ شماره ۷ تماس پیدا کرد
- و پیچ شماره ۶ با پیچ شماره ۸ تماس پیدا کرد
یعنی اینکه کلید شما سالم است.
مهندس مرادی، بهمن ۱۳۹۶
سلام خسته نباشد مهندس.کتاب ایفون اماده نشد؟؟؟؟؟؟؟
۵
سلام. مرسی. نه واقعیتش. هنوز نتونستیم نگارش کتاب رو تموم کنیم. تا آخر سال می خواییم روی محتوای کتاب کار کنیم.
۵
سلام و خسته نباشید مهندس عزیز ماشاالله عالی و کامل توضیح میدهید در پناه خداوند همیشه بهترین ها نصیبتان باد
۳
? ? ?
۴
سلام در حالت ۳ فاز تغیر فازها دستی صورت می گیرد.
خودمان در خروجی کلید دو فاز را جابه جا ببندیم
۴
سلام خیلی ممنون بابت اموزش تون واقعا عالی
دو سر خازن به کدام سیم پیچ وصل میشه
۳
سلام. مرسی. به سیم پیچ فرعی
۶
سلام .کتاب ایفون هم مثل همین کتاب به زبان سادست؟
۶
سلام. بله. از ساده شروع می کنیم و تا جاهای خیلی خیلی سخت پیش میریم.
۸
عیب یابی و تعمیرات چطور؟
۵
بله در مورد عیب یابی و تعمیرات هست.
۶
سلام استاد ممنون بابت این همه آموزش در مورد موتور ۳ فاز سیم نول کجا باید باشه. و استاد کتاب آموزش آیفون تصویری قبل عید آماده میشه . ممنون
۴
سلام. ممنونم از شما. موتور ۳ فاز که نول نمی خواد. نولش رو از برایند ۳ تا فازی که بهش وصله میگیره.
کتاب آیفون داره خوب پیش میره و اگه خدا بخواد قبل از عید آماده میشه.
۴
سلام مهندس. خسته نباشید میگم بابت مطالب بسیار مفیدی که در سایت قرار میدین.
سوالی داشتم در رابطه با مطلب بالا و اونم اینکه در دو تصویر بالا آیا جای سیم پیچ اصلی(U1,U2) و کمکی(Z1,Z2) رو اشتباه ننوشتین؟ چون طبق تصویر من هر جور بررسی کردم فاز و نول سیم پیج اصلی تغییر میکنه نه کمکی. درست میگم؟
۲
سلام آقا مرتضی. ممنونم بابت یادآوری این نکته.
در روش اول جای سیم پیچ اصلی و کمکی اشتباه بود که تصحیح شد.
۴
بازم تشکر از مطالب بسیار مفیدتون
۴
? ? ?
۲
سلام . تشکر و خدا قوت …… اول اینکه ببخشید که این سوال و تو این بخش دارم مطرح می کنم .. (واقعیت اینکه نمی دونم باید تو کدوم بخش می گفتم ) راستش من دارم کار عیب یابی چراغ های یه شهرک و انجام می دم . هر جایی که اتصالی داشت و بررسی کردم و سیم ها شو عوض کردم ولی بخشی از چراغ ها که به یه فیوز ۲۵ آمپر مینیاتوری وصل هستش بعد از مدت زمانی می پره . فاصله کابل کشی این بخش هم حدود ۳۰۰ الی ۴۰۰ متر هستش و تعداد لامپ ها هم حدود ۳۰ تا لامپ ۴۰ وات . به نظر شما علت چیه و چه راهکاری رو پیشنهاد می دید و آیا به فاصله کابل کشی ربطی داره یا نه ؟ سوال بعدی هم در مورد اینه که آیا سیستم اعلام حریق و می شه بدون ریموت اندیکاتور اجرا کرد یا اندیکاتور حتما باید باشه؟
تشکر……….. خدا خیرتون بده…………..
۴
سلام آقای حیدری. اگر از خوانندگان کتاب آموزش برق هستید، لطفا از این به بعد سوالاتتون رو در قسمت سوالات خوانندگان کتاب آموزش برق ساختمان مطرح کنید.
احتمالش هست که تعداد زیاد چراغ ها و مسیر طولانی کابل کشی باعث بروز این مشکل شده باشه. راه تستش هم اینه که چراغ ها رو روشن کنید و منتظر بمونید تا دوباره فیوز بپره.در این زمان روکش کابل رو لمس کنید اگر حرارت و گرما احساس کردید، یعنی تعداد چراغ ها زیاده و مسیر طولانی.
سوختن سیم ها و سربندی و اتصال نامناسب کابل ها هم می تونه باعث بروز این مشکل بشه.
۲- واقعیتش الزامی یا اختیاری بودنش رو در جایی نخوندم. ولی خودمون هر جا نصب کردیم ریموت اندیکاتور هم نصب کردیم.
۴
با تشکر از راهنمایی شما…….موفق باشید…..
۴
? ? ?
۶
با اجازه مدیرت
در جواب سوال شما به نظر بنده
اول با مولتی متر جریانش رو اندازه گیری کن ببین چقد امپر میکشه
یا اینکه فیوز چهل امپر بزار
تو این حالتی که میگی فقط مشکل از فیوزه که یا خرابه یا رنجش پایین هست چون اتصالی سریع فیوزو قطع مکنه حتی اگه فیوزت ۶۳بزاری
۴
سلام مهندس جان خداخیرتون بده انشاالله که همیشه موفق وسر فرازباشی اگه ممکنه مطلبی درموردی جرثقیلهای سقفی هم بزارین ممنونم
۵
سلام حسین جان. بنده هم آرزوی سربلندی و آرامش بیشتر در زندگی رو براتون دارم.
واقعیتش بنده در این مورد تخصص ندارم.
دوستان اگر کسی می دونه لطفاً یک توضیحاتی در ادامه همین کامنت بده؟
۵
با اجازه مدیریت عزیز
جرثقیل سقفی تو جاهایی مثل تونل استفاده میشه
که از دو تا موتور سه فاز(دارای حالت مگنت جهت اینکه موتور در حالت قطع دیگه حرکت نکنه و سر جاش تکون نخوره)جهت حرکت طولی که با درایو کنترل میشه دارای دو حرکت تند و کند که توسط تنظیمات فرکانس درایو قابل تنظیم هست کنترل میشه
و دو تا میکروسوئیچ جهت کنترل حرکت در انتهای مسیر استفاده میشه
یک یا دو موتور سه فاز برای حرکت عرضی اینم با دور کند بخاطر دقت جابجایی استفاده میشه و میکروسوییچ بخاطر حد آخر حرکت استفاده میشه
خود موتور اصلی یه موتور دو دور هست تند و کند
که از کنتاکتور خاص دو باز دو بسته استفاده میشه
که بستگی به مشتری داره کنترلش دستی باشه یا ریموتی
اخه ریموت گرون تره
که نقشه اصلی اون داخل خود تابلو هست ولی بعضی موقع ها بستن تابلوبرقش بعد از تعمیر سلیقه ای شده و ممکنه بدون درایو راه اندازیش کنن
۴
با تشکر از آقا مهدی
۵
سلام
خیلی خیلی ممنونم بابت سایت خوبتون
خدا خیرتون بده
لطفا در مورد عیبهای مختلفی که تو ساختمون پیش میاد بیشتر مطلب بذارید
۶
سلام. ممنون از لطفتون. چشم
۳
باعرض سلام وخسته نباشید محضر استاد گرانقدر جناب مهندس مرادی.مطلب مربوط به کلید بالا بر بسیار اموزنده بود خیلی ممنون.در ضمن اگه در مورد برق صنعتی یک منبع یا کتابی را معرفی بفرمایید ممنون میشم.سپاس
۳
سلام. ممنون از لطفتون. کتاب برق صنعتی به زبان ساده نوشته آقای شعبانی تبار رو مطالعه بفرمایید.
۳
خیلی ممنون مهندس واقعا مفید بود
مهندس اگه این مطالبو در کانال تلگرامیتان قرار بدهید خیلی خوب میشه چون امکان ذخیره کردنش هست
۳
سلام آقای قلیزاده عزیز. بله این مطلب در کانال تلگرام ما هست. مطالب قبلی رو هم کم کم میزاریم داخل کانال. لینک کانال ما
https://t.me/amoozeshbargh
۳
مهندس جان
چون بحث بالابر بود سوالی داشتم
یه الکتروموتور بالابر چینی تکفاز بود که دو تا خازن الکترولیتی ۳۰۰میکرو فاراد داشت ۱۶امپر دایم کار جریان میکشید
که من اومدم یکیش رو با روغنی ۴۵میکرو عوض کردم و سربندی کلیدگریزاز مرکزشو عوض کردم که با حالت دائم خازن روغنی تو مدار باشه و نتیجش آمپرش شد۸.۵
حالا این کار من صدمه به موتور نمیزنه به نظر شما؟که سیم پیچ راه اندازش دائم تو کار باشه؟
۶
سلام. خیر فکر نمی کنم اینکه سیم پیچ راه انداز دائم تو کار باشه آسیبی به موتور بزنه.
۵
سلام ممنون از اطلاعاتی که دادین در ضمن استاد من رشته ام برق نیست ولی علاقه دارم کمی هم در مورد برق ساختمان اطلاعلت دارم چطور میتونم حرفه ای تر کار کنم کتاب آموزشی عملی معرفی کنید ممنون میشم با تشکر نظری
۳
سلام آقای نظری. کتاب آموزش برق ساختمان رو مطالعه کردین؟
۴
آیا میشه بدون اینکه کلید بالابر را جدا کرد، با چند رشته سیم یا کابل را به کلید وصل کرد که از طبقه دیگه یا مکانی دیگه ای بتوان بالابر را چپگرد راستگرد یا خاموش کرد؟
۴
سلام. خیر امکانش نیست. ولی می تونید کلید رو باز کنید و بهش سیم اضافه کنید و ببرید طبقات دیگه.
۳
مطمئنید نقشهٔ کلید بالابر در حالت سه فاز کامل هست؟ (کنتاکتهای ۷ و ۸ استفاده نشده، پس چطور قراره جهت چرخش موتور عوض بشه؟)
۴
گفتیم که کنتاکت ۷ و ۸ با ۲ تکه سیم به ترتیب به کنتاکت های ۳ و ۲ در ارتباطند.
۳
خیلی ممنون بابت آموزشتون
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم ولعن عدوهم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم ولعن عدوهم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم ولعن عدوهم
۳
سلام. مرسی. ? ? ?
لطفا کاربران عزیز از این به بعد تویه دلشون صلوات بفرستن.
۴
با سلام
خیلی خیلی زیاد ممنون و سپاسگذار از اطلاعاتتون
خیلی کمکم کرد ممنونم
درخواست بیشتر شدن اطلاعات رو دارم
در ریزه کاریهای برق ساختمان
روشهای عیب یابی
طراحی های مدارهای جدید که در سیمکشی ها بدرد میخوره
آیفن های درب بازکن جدید دوربینهای مداربسته جکهای پارکینگی و….
خیلی ممنون
۳
سلام. ممنونم از لطفتون. چشم انشاا… در روزهای آینده.
۶
سلام خیلی ممنون بابت این اموزش. واقعا بهش نیاز داشتم.
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم ولعن عدوهم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم ولعن عدوهم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم ولعن عدوهم
۳
? ? ?
۳